فاضلاب خام در کام مزارع البرز

مدیرکل محیط‌زیست البرز گفت: آبیاری زمین‌های کشاورزی با فاضلاب خام مغایر اصول بهداشتی و زیست‌محیطی است و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.
«فردین حکیمی» در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: بر اساس ضوابط، جهاد کشاورزی و دانشگاه علوم پزشکی باید به طور مستقیم بر وضعیت آبیاری مزارع با فاضلاب خام نظارت داشته باشند، چون محصولاتی که با این فاضلاب پرورش داده می‌شوند، آلودگی‌هایی دارند که مصرف آنها سلامت انسان را به خطر می‌اندازد.

وی توضیح داد: در مرحله اول متولیان باید آموزش‌های لازم در خصوص عدم آبیاری مزارع با فاضلاب خام را به کشاورزان بدهند و بعد اگر به هشدارها توجه نشد، اقدامات قانونی لازم برای برخورد با متخلفان را صورت دهند.
وی گفت: در واقع باید کاری کرد که فاضلاب خام به اراضی کشاورزی هدایت نشود تا از ابتدا شرایط آبیاری محصولات کشاورزی با این آب آلوده فراهم نشود.
این مسئول عنوان کرد: چرا باید فاضلاب و رواناب‌های سطحی وارد انهار کشاورزی شود؟ کشاورزان از قدیم حقابه داشتند و از کانال آب برای آبیاری محصولات خود استفاده می‌کردند و حالا از این کانال فاضلاب عبور می‌کند و گاه چاره‌ای جز آبیاری زمین با این فاضلاب
 ندارند.


ساماندهی رواناب‌ها

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست البرز گفت: برای حل این معضل باید ابتدا فکری به حال ساماندهی رواناب‌های سطحی و عدم ایجاد سیستم فاضلاب شهری کنیم.
حکیمی ابراز کرد: علاوه بر این، در شرایط کم‌آبی فعلی که کشاورزان برای آبیاری زمین‌های خود با مشکل مواجهند، باید تدابیر ویژه‌ای اندیشید که کشاورزان ناچار نشوند به خاطر نبود آب محصولات را با فاضلاب آبیاری کنند.


در جست و جوی منشا اصلی مشکل

در همین حال مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج گفت: اگر فاضلاب تولیدی از سوی واحدها در سطح زمین روان باشد، باید برخورد لازم از سوی شهرداری، محیط‌زیست و بهداشت و درمان با آن صورت گیرد و شهرداری نباید به این مالکان پایان کار بدهد.
«شهرام حافظ» عنوان کرد: منشأ اصلی مشکل باید پیدا و دلیل آن بررسی شود که رفع آن، مستلزم وجود پیش‌نیازهایی مانند مطالعه دقیق و بودجه کافی است و بخش دیگر آن به تهیه و تملک زمین برای احداث تصفیه‌خانه مربوط می‌شود.
وی اذعان کرد: در بسیاری از موارد برای واگذاری زمین به منظور احداث تصفیه‌خانه با مقاومت اهالی روبه‌رو می‌شویم که یکی از دلایل مخالفت مردم در مقابل ساخت تصفیه‌خانه در برخی مناطق، ترس از بروز مشکلات احتمالی مانند کاهش ارزش افزوده ملک‌های شخصی آنهاست.

حافظ بیان کرد: شبکه‌های انتقال فاضلاب توسط اداره آبفای هر منطقه از در منازل آغاز می‌شود و تا انتهای مسیر ادامه دارد، اما در برخی موارد به دلیل گود بودن زمین امکان جمع‌آوری فاضلاب به صورت عادی وجود ندارد و این موضوع موجب ایجاد خلل در پیشرفت پروژه شده است.
مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج افزود: از سوی دیگر هزینه ساخت تصفیه‌خانه و جمع‌آوری خطوط از اعتبارات دولتی تأمین می‌شود و هزینه انشعاباتی که از در منازل صورت می‌گیرد، از طریق دریافت وجه مربوط به فروش انشعاب به مشترکین تأمین می‌شود که در برخی موارد ممکن است کم و زیاد شود.


پیشرفت فیزیکی پروژه فاضلاب شهری 

حافظ با بیان این‌که انتقال فاضلاب به نفع همشهریان است، اذعان کرد: این کار باید با طمأنینه انجام شود زیرا این حفاری موجب اختلال در رفت و آمد مردم و بروز مشکلاتی از قبیل ایجاد گرد و خاک در منازل آنها و در نتیجه اعتراض شهروندان می‌شود، به همین دلیل نمی‌توان با قدرت و سرعت این پروژه را انجام داد.
وی با اشاره به پیشرفت فیزیکی 45 درصدی پروژه فاضلاب شهری در البرز ادامه داد: مطالعات لازم در مورد شهرهای اقماری و احداث فاضلاب آنها انجام شده است و باید این فاضلاب به صورت ثقلی جمع‌آوری شود و تا زمانی که تصفیه‌خانه‌ای احداث نشود، امکان برخورداری از شبکه هم وجود نخواهد داشت.مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج بیان کرد: مطالعات لازم در خصوص کمالشهر نیز صورت گرفته و از شورای شهر این منطقه درخواست کردیم تا زمینی را برای احداث تصفیه‌خانه در اختیار آبفا قرار دهد؛ مشارکت مردم در انجام این پروژه می‌تواند در بهبود سرعت روند احداث تصفیه‌خانه مؤثر باشد.

حافظ با بیان این‌که فاضلاب نباید در شهر جریان داشته باشد و باید به چاه‌های جذبی ورود کند، اظهار کرد: شهروندان نیز نباید قوانین، مقررات و حقوق شهروندی را نادیده بگیرند و فاضلاب منازل آنها به سطح زمین‌های کشاورزی هدایت شود.
وی خاطرنشان کرد: نقش دستگاه‌های موجود مانند شهرداری‌ها، محیط‌زیست و بهداشت و درمان در این زمینه را نمی‌توان نادیده گرفت و مردم با عدم همکاری، فاضلاب را به هر قسمتی که تمایل دارند هدایت می‌کنند و آبفا را مسئول جمع‌آوری آن می‌دانند که در صورت ادامه این روند، این موضوع به یک فرهنگ عامه تبدیل می‌شود و مردم تصور می‌کنند مسئول هر آب روانی در شهر آبفاست.
مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج تصریح کرد: برخی از مردم هر رواناب راکد و گندیده‌ای را که به لجن تبدیل شده باشد فاضلاب می‌دانند که این موضوع باید به‌دقت بررسی شود که آیا این آب واقعا فاضلاب منازل مردم است که در شهر روان‌سازی شده است؟


بررسی وضعیت در کمالشهر

حافظ با اشاره به این‌که در بسیاری از موارد، ابتدا واحدها و تأسیسات زیربنایی آنها احداث شده و سپس مردم در آن ساکن می‌شوند، تصریح کرد: در کمالشهر بدون توجه به حفر چاه جذبی و تجدید نظر در مباحث زیربنایی، مردم در منازل ساکن شده‌اند که این موضوع نیازمند بررسی دقیق است.
وی ادامه داد: در مکان‌هایی مانند کمالشهر که شبکه فاضلاب وجود ندارد سازمان‌هایی مانند بهداشت و درمان و محیط‌زیست باید از روان شدن فاضلاب به محیط‌زیست جلوگیری کنند، اما این 2 سازمان دولتی بوده و نمی‌توانند به عنوان ضابط قضایی عمل کنند. اداره آبفا نیز می‌تواند به عنوان یک کارگزار با مشترکین متخلف برخورد  کند.


اجبار به احداث چاه جذبی

مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج اظهارکرد: شهرداری موظف است در زمان صدور پایان کار برای واحدهای مسکونی و تجاری، مالک را موظف به احداث چاه جذبی کند و در غیر این صورت اگر لوله‌های فاضلاب آن واحد، در خیابان و سطح شهر رها‌سازی شود اجازه صدور پایان کار و یا معامله از وی سلب شود.
حافظ عنوان کرد: آب‌های سطحی موجود در سطح شهر یا از آب ناشی از آبیاری مزارع نشأت می‌گیرد و یا از بارندگی‌هایی که به زمین نفوذ نکرده است و روی زمین مانده که اصطلاحا گفته می‌شود زمین، زه‌دار شده که با این حساب منشأ آب مورد بحث در مزارع چهارباغ، باید مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود از کدام نوع است.

به گفته وی، در صورتی که فاضلاب تولیدی از سوی واحدها به چاه جذبی هدایت نشود و در سطح زمین روان باشد، باید برخورد لازم با آن صورت گیرد که در این رابطه شهرداری، محیط‌زیست و بهداشت و درمان متولی این امر هستند و اداره آب و فاضلاب نیز آماده همکاری در زمینه قوه قهریه است، زیرا هیچ شهروندی حق رها کردن آب فاضلاب به داخل شهر را ندارد.
مدیر آب و فاضلاب شهرستان کرج تأکید کرد: نکته مهم اینجاست که شهرداری نباید به این مالکان پایان کار بدهد و ملکی که هنوز برای فاضلاب آن چاره‌اندیشی نشده و چاهی حفر نشده است، دلیلی برای تحویل پایان کار ندارد. شرکت آب و فاضلاب نیز موظف است در صورت تأمین اعتبارات و واگذاری زمین برای احداث تصفیه‌خانه و همچنین همکاری نهادهای ذیربط پروژه فاضلاب این منطقه را آغاز کند.