کاخ سفید کلافه از دیپلماسی ظریف

اسماعیل سلطنت‌پور/ خبر‌نگار
دیپلماسی رسانه‌ای ظریف در خاک آمریکا خشم مقامات کاخ سفید را به‌دنبال داشته است. آمریکایی‌ها ابتدا قصد تحریم وزیر خارجه ایران را داشتند و حالا درحالی‌که ظریف در خیابان‌های نیویورک مشغول افشاگری تروریسم اقتصادی آمریکا‌ست، از رفت‌وآمد او در شهر گله کرده‌اند!

منهتن ازجمله مناطق قدیمی و گران‌قیمت شهر نیویورک است که مهم‌ترین ارگان‌های اقتصادی و سیاسی آمریکا در آن واقع است. ازجمله این اماکن مهم سازمان ملل است که سالانه چند‌باری پاخور مقامات ارشد کشورهای مختلف می‌شود که به‌خاطر قرارداشتن سازمان ملل در نیویورک، مجبور به اخذ ویزای آمریکا هستند و آمریکا هم برخلاف تعهدات میزبانی گهگاه در مسیر حضور هیأت‌های سیاسی کارشکنی می‌کند.

ظریف با 20سال سابقه حضور در آمریکا به‌خوبی با شهر نیویورک آشنایی دارد. او از جوانی در نیویورک بوده و سال‌ها کارمند و کارشناس و مسئول نمایندگی ایران در سازمان ملل بوده و همین آشنایی باعث‌شده همواره از فرصت حضور در نیویورک برای مصاحبه و دفع حملات علیه ایران استفاده کند.

او اردیبهشت امسال زمانی که برای شرکت در اجلاس چندجانبه‌گرایی به نیویورک رفته بود، نخستین‌بار اصطلاحی را به‌کار برد که به‌سرعت فراگیر شد. ظریف از تله‌ای گفت که تیم بی ‌شامل بنیامین نتانیاهو، جان بولتون، بن‌زاید و بن‌‌سلمان برای ترامپ پهن کرده‌اند.

وزیرخارجه کشورمان در سفر قبلی خود با فاکس‌نیوز، شبکه مورد علاقه ترامپ مصاحبه کرد و به سیاست‌های تیم بی ‌تاخت تا جایی که این شبکه مجبور شد بلافاصله فرصتی را به جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ بدهد. ظریف علاوه بر این، معمولا با رسانه‌های اصلی آمریکا و یا مستقر در آمریکا مصاحبه کرده و از برد رسانه‌ای سازمان ملل به بهترین شکل بهره‌برداری می‌کند و گپ‌و‌گفت با اعضای شورای سردبیری روزنامه‌های آمریکایی و حضور در اندیشکده‌ها و یا دیدار با اعضای کنگره آمریکا، اقدامات روتین ظریف بوده و هست.

ماه گذشته وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد دولت این کشور قصد دارد وزیر خارجه ایران را در لیست تحریم قرار دهد؛ تحریمی که به‌نظر باعث محدودیت‌هایی در تردد وزیر خارجه ایران ازجمله حضور او در نشست سازمان ملل می‌شد. با این حال، هفته قبل مقامات آمریکایی اعلام کردند که فعلا قصد تحریم ظریف را ندارند و تحلیلگران این موضعگیری را نشانه‌ای از عدم‌تمایل ترامپ برای بستن مسیر مذاکره ارزیابی کردند.

ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران در دولت اوباما چندی قبل در مصاحبه با نیویورک‌تایمز گفته بود که دولت آمریکا نمی‌تواند مانع حضور ظریف در سازمان ملل شود اما قادر است برای حضور او در برخی اماکن مانند اندیشکده‌ها اخلال ایجاد کند.

وزیر خارجه ایران روز گذشته در نیویورک بود. ظریف برای شرکت در اجلاس شورای اجتماعی اقتصادی سازمان ملل (اکوسوک) به آمریکا رفته بود اما تجربه سفرهای قبلی او باعث شد مایک پمپئو، همتای آمریکایی ظریف از اینکه وزیر خارجه ایران در خاک آمریکا حضور یافته، نتواند عصبانیت خود را پنهان کند.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در گفت‌وگو با واشنگتن‌پست با بیان اینکه برای محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران برای سفر به نیویورک ویزا صادر کرده‌اند، گفت: او برای فعالیت‌های خود به سازمان ملل خواهد آمد اما تحرکاتش به‌شدت کاهش خواهد یافت.

به گفته پمپئو، ظریف تنها می‌تواند بین مقر سازمان ملل متحد و 6چهارراه نزدیک محل اقامت سفیر ایران تردد داشته باشد.

وزیر خارجه آمریکا دلیل این اقدام را اینگونه برشمرده است که دیپلمات‌های آمریکایی در تهران پرسه نمی‌زنند، پس ما هم دلیلی برای اینکه دیپلمات‌های ایرانی آزادانه در شهر نیویورک چرخ بزنند نمی‌بینیم.

پمپئو که به وضوح از گفت‌وگوهای ظریف با رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی واهمه دارد، مدعی شده ظریف وزیر امور خارجه ایران از آزادی‌های ایالات متحده برای آمدن به این کشور استفاده می‌کند و تبلیغات بدخواهانه را گسترش می‌دهد.

ادعاهای وزیر خارجه آمریکا در حالی است که عمده برنامه‌ها و دیدارهای ظریف معمولا در سازمان ملل یا محل اقامت او یا اقامتگاه سفیر ایران در سازمان ملل انجام می‌شود.

در واکنش به اظهارات پمپئو، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: پمپئو نگران تأثیرگذاری سفرهای کاری وزیر امور خارجه بر افکار عمومی آمریکا و جهان است.

‌سیدعباس موسوی‌ شامگاه یکشنبه به وقت محلی در پاسخ به ایرنا درخصوص اعلام محدودیت برای وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در سفر کاری به نیویورک، افزود: قطعا اعمال محدودیت حضور در برخی خیابان‌های نیویورک تأثیری در برنامه‌های کاری ایشان ندارد. دکتر ظریف معمولا در مقر سازمان ملل متحد، نمایندگی دائم ایران و اقامتگاه سفیر جمهوری اسلامی ایران در رفت‌وآمد هستند و همه دیدارها، مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایشان را در همین مکان‌ها انجام می‌دهند.