هنرمندان البرزی در گیر‌و دار کمبود‌ها

خدیجه ستارزاده | البرز - خبرنگار

صحبت از صداوسیما و هنرمند که می‌شود بی‌اختیار ذهن به سوی پایتخت و سینمای ملی می‌رود. تصور چندانی از این نداریم که بسیاری از این هنرمندان که روی صحنه تئاتر، پرده سینما و یا شبکه‌های تلویزیون می‌بینیم از همشهریان خودمان و بومی‌های البرز هستند. دلیل این کم‌لطفی نبود زیرساخت‌های مناسب فرهنگی در البرز است که به گفته هنرمندان، نه حمایت مناسبی از آنها می‌شود و نه در زمینه اطلاع‌رسانی فرهنگی و فراهم کردن شرایط مناسب برای فعالیت هنرمندان استانی اقدام مناسبی می‌شود.

«مجید کوچکی» یکی از این هنرمندان است که با 28 سال سابقه در نویسندگی و کارگردانی، بازی در تئاتر، فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی، آهنگسازی تئاتر، ساخت موسیقی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند و همچنین آموزش و نوازندگی ساز گیتار در کرج فعالیت دارد. گفت‌وگوی همشهری با این هنرمند را می‌خوانید.

چگونه وارد دنیای هنر شدید؟

از 5 سالگی به کار هنری علاقه زیادی داشتم. کارهای اطرافیان و به‌ویژه فیلم‌ها را با دقت می‌دیدم و نقش شخصیت‌ها را بازی می‌کردم. آن زمان نگاه به هنر خیلی مناسب و موافق نبود و خانواده من هم اصلا موافق نبودند، اما با علاقه زیادی که به کار هنر داشتم ادامه دادم. از سال 70 و با تئاتر در مدرسه شروع به کار هنری کردم و 2 سال بعد هم موسیقی را شروع کردم و هر دو را کنار هم ادامه دادم. پشتکار زیادی داشتم و گاهی روزانه 12 ساعت در خانه تمرین می‌کردم. در دانشگاه هم در رشته موسیقی تحصیل کردم.

حمایتی هم در این راه داشتید؟

خانواده‌ام که به دلیل مخالفت با هنر هیچ حمایتی نداشتند. تنها حامی من اولین استادم «رضا افشار» بود که موسیقی را با او شروع کردم و پس از ازدواج هم همسرم همیشه نه‌فقط کنارم، بلکه جلوتر از من بوده و حمایتم کرده است و در این فرصت از این عزیزان قدردانی می‌کنم.
از فعالیت‌هایتان برایمان بگویید.
در 28 سال گذشته هم به عنوان بازیگر و هم به عنوان نویسنده و کارگردان کار کرده‌ام. تئاتر را هیچوقت رها نکردم. دوره موسیقی و تنظیم آهنگ و خوانندگی و ترانه‌سرایی را ادامه دادم. نوازندگی در گروه‌های مختلف، آهنگسازی تئاتر و نوازندگی در گروه‌های مختلف و همچنین ساخت موسیقی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند را هم در برنامه کاری خود داشتم.

در حوزه تئاتر، تصویر و موسیقی چه فعالیت‌هایی داشته‌اید؟

تئاتر «سفر به زمان»، کمدی تراژدی سیاه «کار سیاه‌بازی»، کار «قولنج» که متن آن متعلق به استاد فتحعلی بیگی بود و در سنگلج اجرا شد، کار «ساده با تو با یک ترانه» که در جشنواره استانی و در جشنواره سوره مهر رتبه آورد و برای آن جایزه بازیگری گرفتم، در جشنواره فجر هم برای همین کار کاندیدای جایزه موسیقی شدم. «سپاس از حیات طیبه» که در تالار مولوی تهران اجرا شد، «خواستگار بی‌پول» و «رام کردن زن سرکش» از دیگر کارهایم در البرز بوده است. در جشنواره شمس‌العماره که در کاخ گلستان اجرا می‌شد جایزه نویسندگی گرفتم. در جشنواره سوره ماه که در بجنورد برگزار شد جایزه نویسندگی دریافت کردم. کار تصویر و بازیگری سریال «جزیره‌ای در خشکی»، «فکر خوب سیری چند»، آهنگ‌سازی تله‌فیلم «ضربان»، بازی در فیلم «داوران»، بازی در سریال «روزهای بهتر»، «راهنمای خرید» و «یک سبد سلامتی» از برنامه‌هایی است که داشتم و در شبکه‌های مختلف تلویزیون پخش شده است.

فعالیت‌های آموزشی هم دارید؟

بله در تئاتر، نویسندگی و کارگردانی در صورت بودن تقاضا آموزش دارم، اما در زمینه موسیقی به طور مستمر در آموزشگاه‌ها، فرهنگسراهای مختلف مثل کوثر، مهر، سوته‌دلان، حوزه هنری، آوای کنار و... آموزش داشته‌ام.

به نظر شما چه سنی برای آموزش موسیقی مناسب‌تر است؟

به اعتقاد من نباید برای آموزش موسیقی سن مشخصی تعریف کرد. من از کودک 5 ساله تا هنرجوی 59 ساله دارم که هر 2 با استعداد و علاقه زیاد آموزش می‌گیرند. به نظر من هر انسانی باید با یک موسیقی آشنا باشد و نیاز نیست که حتما به طور حرفه‌ای آن را دنبال کند. گاهی در زندگی شرایطی هست که هیچ‌کس و هیچ‌چیز نمی‌تواند انسان را آرام کند و فقط موسیقی می‌تواند این کار را بکند.

وضعیت آموزش موسیقی را در البرز چطور می‌بینید؟

مشکلی در زمینه آموزش وجود دارد. این‌که برخی افراد بدون داشتن سواد هنری لازم و آکادمیک اقدام به آموزش تضمینی می‌کنند در حالی که خود با اصول اولیه و اصلی آشنا نیستند، ضربه بزرگی به هنرجو می‌زند و یا باعث فراری شدن آنها از هنر و یا آموزش غلط به آنها می‌شود. از طرفی نگاه مناسبی به آموزش موسیقی برای دختران وجود ندارد. من یک گروه موسیقی به نام «کلید صبح» تشکیل داده‌ام که همه نوازنده‌های آن دختران زیر 18‌سال اما پر از خلاقیت هستند. این کار را برای این‌که در چند سال آینده چند موزیسین با هدف تولید موسیقی تئاتر و فیلم داشته باشیم انجام دادم و با توجه به این‌که خودم یک دختر دارم دوست دارم اکنون که توانایی دارم برای برداشتن سنگ‌های پیش پای دختران برای رشد در موسیقی تلاش کنم تا فردا دختر من و امثال دخترم با مشکل مواجه نباشند.

از دغدغه‌های هنرمندان استان بگویید.

یکی از مشکلات و دغدغه‌های بزرگ هنرمندان البرز نبود سالن تمرین و اجرا و هزینه‌های بالای اجاره سالن است. برای مثال اراده  ارشاد برای تمرین سالن را یک میلیون و 500 هزار تومان در اختیار هنرمندان می‌گذارد و این برای هنرمندان نمی‌صرفد. پلاتوهای خصوصی هم فضای کوچکی دارند و هم پس از 10 جلسه تمرین اگر کسی اجاره بالاتری پرداخت کند، باید سالن را تحویل دهیم. 20 سال قبل اداره ارشاد در پارک چمران سالن آمفی‌تئاتر داشت و همیشه پر بود و سالن به ما نمی‌داد و ما مجبور به تمرین در پارک و ایستگاه‌های اتوبوس بودیم. اکنون هم بعد از این همه سال ما باید در پارک تمرین کنیم. نمی‌دانم چه زمان یک اتفاق خوب برای هنر استان خواهد افتاد. دغدغه دیگر هنرمندان مانند همه اقشار جامعه بحث اقتصادی و معیشت آنهاست و این بیشتر به دلیل نبود حمایت و نگاه مناسب به حرفه هنرمندان است.


هنرمند حرفه‌ای

مجید کوچکی، هنرمند البرزی: در مجموع تعریف ما از هنرمند حرفه‌ای غلط است. هنرمند حرفه‌ای صرفا یک آدم معروف نیست، بلکه کسی است که شغل و حرفه‌اش هنری است. این امر حتی در ارگان‌ها هم تعریف نشده و به زبان و ظاهر گفته می‌شود هنر با پول مقایسه و ارزیابی نمی‌شود، اما در واقعیت حتی کمترین مبلغ هم برای آن پرداخت نمی‌شود و همه از هنرمند انتظار دارند رایگان برایشان برنامه اجرا کند. حتی نهادهای فرهنگی که برای نمایش یا آهنگسازی دعوت می‌کنند، انتظار ندارند از قرارداد مالی صحبت کنیم. این نگاه و درک وجود ندارد که هنرمند هم زندگی و خرج دارد و باید بتواند امرار معاش کند.