اختلاف دولت و مجلس بر سر سهام عدالت

بحث برسر نحوه آزاد‌سازی‌ سهام‌عدالت بعد از یک دهه تعلل بالا گرفته و منجر به اختلاف بین دولت و مجلس شده است؛ این اختلاف را رئیس کمیسیون اصل۴۴ مجلس هم تأیید می‌کند.

به گزارش همشهری، 12سال بعد از اختصاص سهام به 49میلیون نفر از مشمولان سهام‌عدالت، هنوز مردم امکان خریدو فروش این سهام را ندارند و سهام‌عدالت همچنان در اختیار دولت است و این در حالی است که کارشناسان و رسانه‌ها از ابتدای دهه 90بار‌ها برضرورت آزاد‌سازی‌ سهام‌عدالت تأکید کرده بودند. بر همین اساس دولت بالاخره یک سال و نیم پیش لایحه‌ای را تدوین کرد و به مجلس فرستاد که در آن نحوه آزاد‌سازی‌ سهام‌عدالت مشخص شده بود.

ارسال این لایحه به مجلس خود یک گام مثبت تلقی می‌شد اما ایراد کار اینجا بود که در این لایحه دولت همچنان یک ساختار دولتی را برای آزاد‌سازی‌ سهام‌عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری درنظر گرفته بود. اما اختلاف از آنجا آغاز شد که نمایندگان مجلس در مورد همین ساختار دولتی که باید در قالب یک هیأت امنا اداره می‌شد ایراد گرفتند. بعد از این اختلاف‌ها و بعد از بررسی‌هایی که در کمیسیون اقتصادی و کمیسیون ویژه تولید ملی و اصل۴۴ انجام شد نمایندگان مجلس در لایحه اصلاحاتی انجام دادند که براساس آن مقرر می‌شود که سهام‌عدالت بدون تأسیس صندوق سرمایه‌گذاری در قالب شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی آزاد شود. استدلال نمایندگان مجلس این است که با این طرح مشکل دولتی بودن ساختار سهام‌عدالت حل می‌شود اما این بار سازمان خصوصی‌سازی‌ به‌عنوان بازوی اجرایی دولت با این طرح مخالف و معتقد است سهام‌عدالت باید از طریق همان لایحه‌ای که دولت به مجلس داده است آزاد شود. تاکنون ده‌ها نشست با حضور نمایندگان مجلس و دولت برگزار شده اما هیچ کدام از این نشست‌ها نتیجه عملی در پی نداشته و قرار است این هفته بار دیگر جلسه‌ای به همین منظور برگزار شود اما آخرین خبر‌ها نشان می‌دهد تحت‌تأثیر شدت اختلاف‌ها و شکاف احتمالی نظرات احتمال به توافق رسیدن دولت و مجلس بسیار کم است و این در حالی است که 12سال از بلاتکلیفی مردم بر سر سهام‌عدالت می‌گذرد.

 جزئیات اختلاف نظر
رئیس کمیسیون اصل۴۴ با تأیید اختلاف نظر دولت و مجلس، در مورد اینکه چرا مردم بعد از 12سال قادر به خرید و فروش سهام‌عدالت نیستندگفت: مجلس هم می‌خواهد سهام‌عدالت آزاد شود، اما در روش آزادسازی، بین دولت و مجلس اختلاف‌نظر وجود دارد. حمیدرضا فولادگر به فارس گفت: لایحه دولت در کمیسیون مقداری تغییر کرده و ما روش دولت را اصلاح کردیم که در نتیجه سازمان خصوصی‌سازی فعلا با آن مخالفت کرده و می‌خواهد آن را تغییر دهد.

رئیس کمیسیون ویژه تولید ملی و اصل۴۴ مجلس در مورد اینکه مهم‌ترین نقطه اختلاف دولت و مجلس در آزادسازی سهام‌عدالت چیست، گفت:روش آزادسازی سهام‌عدالت که مدنظر دولت است، از طریق صندوق‌های قابل معامله بورسی ETF  است که نمایندگان می‌گویند با این روش، مردم مالک و مدیر سهام‌عدالت نمی‌شوند و همچنان قیمومیت دولت در سهام‌عدالت ادامه پیدا می‌کندکه با روح قانون اصل۴۴ سازگار نیست. او افزود:کمیسیون ویژه اصل۴۴ مجلس می‌گوید: باید ساختار آزادسازی سهام از طریق بورس و یا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه باشد که مردم بتوانند با ساختار سهامداری آشنا شوند و در 2 سال اول بتوانند با شرکت‌های غیربورسی معامله کنند و از سال سوم ۲۰ درصد سهام آزاد شود، سال چهارم ۲۰ درصد دیگر و بعد از 5 سال بقیه سهام‌عدالت آزاد و قابل خرید و فروش شود، زیرا به یکباره نمی‌توان کل سهام‌عدالت ۴۹ میلیون نفر را کاملا آزاد کرد.

تصمیم‌گیری ظرف هفته آینده
رئیس کمیسیون ویژه تولید ملی و اصل۴۴ گفت:‌ تصمیم‌گیری در مورد سرنوشت آزادسازی سهام‌عدالت ظرف هفته آینده انجام می‌شود. فولادگر افزود: سازمان خصوصی‌سازی روی جمع‌بندی کمیسیون بحث دارد و ما می‌خواهیم با یکی، دو جلسه که در هفته آینده با وزیر اقتصاد و رئیس سازمان خصوصی‌سازی برگزار می‌کنیم به توافق برسیم، که اگر توافق حاصل شد، جمع‌بندی کمیسیون به صحن مجلس ارائه می‌شود و اگر حاصل نشد، طبق قانون آنچه رأی و مصوبه کمیسیون اصل۴۴ است، به‌عنوان مبنا به صحن مجلس ارائه می‌شود و روی آن همه نمایندگان مجلس تصمیم‌گیری می‌کنند.

روش مورد نظر خصوصی‌سازی‌
سیدجعفر سبحانی، مشاور رئیس‌کل سازمان خصوصی‌سازی اما در مورد رویه مدنظر این سازمان برای آزاد‌سازی‌ سهام‌عدالت گفت: در سبد شرکت‌های سهام‌عدالت، تعداد 49شرکت سرمایه‌پذیر حضور دارند که اگر سهام‌عدالت به‌صورت صندوق‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شود، یک سهم مشترک به نام سهام‌عدالت از این صندوق‌ها بیرون می‌آید که از بین این شرکت‌ها 35شرکت بورسی و 14شرکت غیربورسی هستند و همه این موارد به شرطی است که مجلس لایحه دولت را تصویب کند. او افزود:درصورتی که مجلس تصویب کند سهام‌عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری آزاد شود 49میلیون یونیت به مشمولان سهام‌عدالت اختصاص خواهد یافت که هرکدام از این واحدها برابر با سهام همه شرکت‌ها خواهند بود و مشمولان می‌توانند واحدها یا یونیت‌های خود را خرید و فروش کنند.

فرا بورس آماده است
با وجود اختلاف نظر بر سر لایحه سهام عدالت، مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه ما چند سال پیش هم آمادگی عملیاتی برای آزادسازی سهام عدالت را داشتیم، گفت: موضوعات کلانی که در حاشیه بحث سهام عدالت بین دولت، مجلس و سیاستگذار وجود داشت مانع عملیاتی شدن موضوع شد.امیر هامونی تأکید کرد: ما به لحاظ فنی و مقرراتی کارهایی را که باید در بورس برای این موضوع انجام می‌شد، انجام دادیم و الان آماده عملیاتی شدن آزادسازی سهام عدالت هستیم.او افزود: شرکت فرابورس با همکاری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی آمادگی فراهم آوردن زیرساخت فنی آزادسازی سهام عدالت را دارد.