سرمایه‌گذاران به کرج باز‌می‌گردند

زهرا اشرف‌زاده | البرز- خبرنگار


سـال‌هاســـت که مدیران کرج از جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی صحبت می‌کنند. هر شهرداری که روی کار می‌آید و یا در هر دوره‌ای از شورا یکی از موضوعاتی که مطرح می‌شود ایجاد درآمد پایدار از طریق جذب سرمایه‌گذار است، اما تاکنون شرایط و بستر سرمایه‌گذاری در این کلان‌شهر فراهم نشده و کرج در فاصله ۴۰ کیلومتری پایتخت با جاذبه‌های فراوان برای سرمایه‌گذاری هنوز نتوانسته است در این زمینه موفق باشد. 

وجود قوانین محدودکننده، بوروکراسی‌های اداری، سهم‌خواهی نامتعارف شهرداری، برخورد بدبینانه و سلیقه‌ای مدیران از اصلی‌ترین مشکلات و موانع موجود بر سر راه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این کلان‌شهر است. چه بسیار سرمایه‌گذارانی که با دیدن چنین شرایطی عطای کار را به لقایش بخشیده‌اند و شهر دیگری را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اند. همین موضوع باعث شده است سایر کلان‌شهرها به طور چشمگیری در این زمینه موفق باشند و از کرج پیشی بگیرند، در حالی که هنوز مهم‌ترین درآمد کرج از راه تراکم‌فروشی و جرایم ماده 100 است. 

از طرفی به دلیل نبود زیرساخت‌های مورد نیاز و قوانین تشویقی و آیین‌نامه‌های منسجم در همین ارتباط، سرمایه‌های سرگردان جامعه بیشتر به سمت خرید ملک و زمین سوق یافته است و روند محرومیت‌زدایی و توسعه سرانه‌های خدماتی به‌کندی پیش می‌رود. با تمام اینها سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرج قصد دارد این‌بار گام‌های محکمی در این زمینه بردارد و چند وقتی است صحبت از حضور چند سرمایه‌گذار در حوزه گردشگری به میان آمده است.


زیرساخت حضور سرمایه‌گذاران

رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرج می‌گوید: با بررسی‌های صورت‌گرفته متوجه شدیم که مطالعات خوبی در حوزه گردشگری در دوره‌های گذشته توسط مشاوران انجام شده اما با گره‌های متعدد در هر دوره به سرانجام نرسیده و اجرایی نشده است. «آرش ارشد» با بیان این‌که یکی از مهم‌ترین دلایل مسکوت ماندن و یا اجرایی نشدن این طرح‌ها سرعت کار پایین سایر دستگاه‌های متولی استان در مقایسه با شهرداری است، می‌افزاید: این موضوع موجب وقفه در طرح‌های مختلف از جمله گردشگری شده است. همچنین وجود خلأ‌های قانونی در این حوزه نیازمند بررسی و تصمیم‌گیری قانونی است.

وی با تاکید بر این‌که با توجه به مهاجرپذیر بودن کرج، با جلب مشارکت سرمایه‌گذار به‌ویژه در بحث گردشگری می‌توان به توسعه اقتصادی شهر کمک بسیاری کرد، عنوان می‌کند: در شهرداری کرج رویکرد جدیدی به موضوع مشارکت و جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی وجود دارد، چراکه در آینده نیاز به ایجاد بسترهای لازم برای کسب درآمد پایدار است، از همین رو همکاری‌های لازم برای تسهیل حضور بخش خصوصی در پروژه‌های شهری کرج خصوصا پروژه‌های گردشگری در نظر گرفته شده است.


شناسایی فرصت‌های سرمایه گذاری

وی ادامه می‌دهد: 28 نقطه در کرج به‌عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری لکه‌گذاری شده است تا بتوانیم با جذب سرمایه‌، فضاهای خدماتی، اقامتی، رفاهی و تجاری قابل ‌قبولی برای شهروندان فراهم کنیم.  ارشد با اشاره به توجه ویژه این سازمان به منطقه کوه بیجی عظیمیه به عنوان یکی از نقاط قوت گردشگری کرج می‌گوید: در این منطقه نیاز به مطالعه یکپارچه است و نباید به صورت نقطه‌ای و جزیره‌ای به موضوع نگاه کرد. در این زمینه جلساتی با شرکت سرمایه‌گذار در این طرح برگزار شده است.  رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرج اضافه می‌کند: به گفته سرمایه‌گذار، یک میدان عمومی و مرکز گردشگری و تفریحی در مساحت 63 هزار متر‌مربع ایجاد خواهد شد که امکاناتی همچون هتل، مرکز همایش‌ها، باشگاه بدنسازی، بولینگ و استخر، شهربازی، سالن‌های سینما، نمایش و گالری‌های هنری دارد.

ارشد با دعوت از حضور سرمایه‌گذاران در این کلان‌شهر می‌گوید: وظیفه داریم زیرساخت‌های قانونی برای تثبیت بحث حقوق سرمایه‌گذار بخش خصوصی را فراهم کنیم. همچنین بحث مالکیت معنوی طرح را برای سرمایه‌گذار خصوصی مدنظر داریم، از این رو با دقت نظر برای این‌که تمام مسائل حقوقی و قانونی را روی کاغذ تثبیت کنیم پیش خواهیم رفت.
وی تاکید می‌کند: برای رسیدن به هدف و بهره‌مندی از سرمایه‌گذاران نیاز است تا از نیروهای متخصص برای یافتن راهکارهای عملی و نظری استفاده شود که سازمان سرمایه‌گذاری در این خصوص با کمبود نیروی متخصص مواجه است.


مغایرت طرح‌ها

رئیس کمیسیون شهرسازی، معماری و بافت‌های فرسوده شورای اسلامی شهر کرج با بیان این‌که مغایرت برخی مصوبات ملی مانع بسترسازی برای جذب سرمایه‌گذار خصوصی و توسعه گردشگری شده است می‌گوید: در طرح ساماندهی، توسعه و تسهیل تاسیسات گردشگری که برای تهیه آن حداقل ۶‌ماه کار کارشناسی شده است، پیشنهاد معافیت عوارض پروانه برای ساخت هتل در کرج را پیشنهاد کرده بودیم که ظاهرا با قوانین بالادستی مغایرت داشت.

«احد رسولی» عنوان می‌کند: البته این محدودیت در سایر حوزه‌ها نیز مشهود است و در مطالعات سیما و منظر شهری کرج نیز در نهایت کمیسیون ماده‌۵ استان آن را با چارچوب‌های قانونی مغایر اعلام کرد و تلاش‌های کارشناسی را بدون نتیجه گذاشت. وی خواستار ورود وزارت کشور برای مشخص کردن جایگاه شوراهای اسلامی و شهرداری‌ها در رفع محدودیت‌های قانونی می‌شود و می‌افزاید: تا وقتی که محدوده تسهیلگری و قانونگذاری شوراها در حد تعیین عوارض یا کمک به سایر نهادها باشد که البته سایر نهادها همین مختصر اختیارات را نیز گاهی به رسمیت نمی‌شناسند، نمی‌توان به رفع بوروکراسی اداری و موانع پیش‌روی جذب سرمایه‌گذار خصوصی و توسعه گردشگری امیدوار بود.

به گفته رئیس کمیسیون شهرسازی، معماری و بافت‌های فرسوده شورای اسلامی شهر کرج، نباید فضا طوری باشد که بسیاری از قوانین تشویقی و تسهیلی در نهایت به دلیل مغایرت با قوانین بالادستی به درهای بسته بخورد. وی ادامه می‌دهد: به منظور رفع موانع توسعه گردشگری و سرمایه‌گذاری در کرج جلسات متعددی با نهادهای استانی برگزار شد، اما همکاری خاصی در این زمینه صورت نگرفت و سیر برنامه‌ریزی‌ها در ریل بخشی‌نگری و عملکرد جزیره‌ای قرار گرفته است. 


لزوم تغییر نگرش مدیران شهری 

یک کارشناس شهری با تاکید بر لزوم حضور بخش خصوصی در رونق شهرها می‌گوید: شهرداری‌ها با جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی می‌توانند توسعه شهرها را به جلو هدایت کنند. امروزه بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا و حتی کلان‌شهرهای کشور مانند تبریز، مشهد و اصفهان توانسته‌اند با جذب سرمایه‌گذار هم شهر را به رونق اقتصادی و درآمد پایدار برسانند و هم در بخش حضور گردشگران موفق عمل کنند و از این طریق برای شهروندانشان اشتغال‌زایی کنند. این موضوع برای کرج نیز غیر قابل دسترس نیست.
«مهران رنجبرزاده» می‌افزاید: موقعیت جغرافیایی کرج طوری است که دسترسی به مسیرهای مواصلاتی مهم کشور باعث شده است مستعد سرمایه‌گذاری باشد اما به نظر می‌رسد مدیریت شهری کرج در 2 دهه اخیر نسبت به جذب مشارکت بخش خصوصی و اجرای طرح کلان بی‌تفاوت بوده است و به ساخت چند تقاطع بسنده کرده و همین دلیل منجر به عقب‌ماندگی و عدم پیشرفت و توسعه کرج شده است.
 

کمبود‌های  تفریحی شهر

 محمد علی‌پور  | کارشناس ارشد امور شهری


سرانه‌های تفریحی و گردشگری در کلان‌شهر 2 میلیون نفری کرج در سطح روستایی هم نیست و جا دارد که از ظرفیت‌های بخش خصوصی برای ساخت مجتمع‌های فرهنگی، ورزشی و رفاهی استفاده شود تا شهروندان قادر به سپری کردن لحظاتی آرام و شاد در کنار دوستان و خانواده‌هایشان باشند.
در حالی که از جوانان و نوجوانان انتظار داریم به سمت آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی گرایش پیدا نکنند اما در‌شهرها خبری از خدمات ارزان‌قیمت رفاهی و تفریحی نیست و مردم دسترسی مناسبی به مجتمع‌های ورزشی و فرهنگی ندارند.  مراکز رفاهی به سمت مناطق برخوردار و مرفه‌نشین سوق یافته‌اند. البته مدیریت شهری کرج به سهم خود برای ارتقای سرانه‌های رفاهی در مناطق محروم و کم‌برخوردار این کلان‌شهر تلاش کرده است اما در مجموع این سرمایه‌گذاران بخش خصوصی هستند که کفه سنگین‌تر ترازو را مشخص می‌کنند و آنها تمایل به سرمایه‌گذاری در مناطقی دارند که ریسک آن کمتر و احتمال بازگشت اصل سرمایه و سود آن بیشتر باشد.

جوانان و نوجوانان تشنه تفریح و گردش و شادی هستند. این عملکرد مسئولان است که مشخص می‌کند آنها اوقات فراغت خود را چگونه سپری خواهند کرد؛ قاعدتاً اگر دسترسی مناسب و ارزان‌قیمت به سرانه‌هایی همچون سینما، استخر، سالن ورزشی، شهربازی و پارک وجود داشته باشد، نگرانی چندانی نباشد، در غیر این صورت آنها از قلیان‌سراها سر در می‌آورند و این آغازی برای پایانی نافرجام است.

 مسئولان استانی باید بسته‌های پیشنهادی ارائه‌شده از سوی بخش خصوصی در خصوص ساخت سرانه‌های رفاهی در کمیته‌های مستقل و با حضور نمایندگان دستگاه‌های ذیربط را مورد بحث و بررسی قرار دهند و همچنین تمام مشوق‌ها و تخفیف‌های قانونی لحاظ شود تا سرمایه‌گذار با تجربه طعم شیرین «پاسخگویی و تکریم» سرمایه‌های خود را روانه دیگر استان‌های کشور نکند، چراکه کرج در بحث زیرساخت‌های تفریحی جزو ضعیف‌ترین شهرهای کشور به شمار می‌رود.
زنگ خطر بحران‌های اجتماعی و آسیب‌های حاد فرهنگی به‌صدا در آمده است و اگر امروز به دنبال درمان بلایای کنونی نباشیم، فردا دیر خواهد بود. پرهیز مسئولان از شعارزدگی و گرایش به اقدام و عمل مطالبه جدی نسل جدید از مسئولان است.
 

کرج؛ از محل عبو ر تا مقصد گردشگری

توسعه اقتصادی شهر یکی از اهداف و راهبردهای اساسی مدیریت شهری است. توجه به بخش گردشگری، علمی و فناوری برای رسیدن به هدف از برنامه‌های اصلی است که سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری کرج به همراه شورای اسلامی شهر در پی آن است. به گزارش همشهری، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شورای شهر کرج در این رابطه می‌گوید: فلسفه تشکیل سازمان سرمایه‌گذاری، انتفاع شهری و رونق سرمایه‌گذاری و در نهایت توسعه شهری است و حوزه گردشگری و بحث جذب سرمایه‌گذار در این بخش از جمله برنامه‌های مهم این سازمان است که اکنون در بحث مهم گردشگری، طرح عظیم ارتفاعات کرج مطرح است که 2 مطالعه از مهندسان مشاور وجود دارد.

«محمد نبیونی» می‌افزاید: گردشگری یکی از صنایع مهم در دنیا محسوب شود که بسیاری از شهرهای بزرگ از همین راه درآمد بسیاری کسب می‌کنند. این هدف در کرج نیز غیر قابل دسترس نیست. در کرج و استان البرز به واسطه تنوع زیستی و دسترسی‌هایی که داریم می‌توانیم یک قطب گردشگری مهم ایجاد کنیم که هنوز در این زمینه عقب‌ماندگی‌هایی احساس می‌شود. به گفته وی، بخشی از تلاش در سازمان سرمایه‌گذاری و کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای شهر این است که روند جذب سرمایه‌گذار در حوزه گردشگری را تسهیل کنیم تا کرج از یک محل عبور به عنوان مقصد گردشگری تبدیل شود.

نبیونی با اشاره به دیگر حوزه‌هایی که می‌توان در آنها سرمایه‌گذاری کرد و شاهد توسعه اقتصادی شهر شد، می‌گوید: ما باید از داشته‌ها و ظرفیت‌های واقعی استان استفاده کنیم تا بتوانیم شهری توسعه‌یافته و آبادتر داشته باشیم. یکی از این ظرفیت‌ها مؤسسات تحقیقاتی و پژوهشی مثل مؤسسه سرم‌سازی رازی است؛ به عنوان مثال اگر بتوانیم نخستین بیمارستان سلول‌های بنیادی کشور را در کرج راه‌اندازی کنیم، علاوه بر ارتقای سرانه بهداشت و درمان، شاهد توسعه صنعت توریسم‌درمانی و درآمدزایی زیادی خواهیم بود. رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شورای شهر کرج می‌گوید: باید مدیران کلان البرز با توجه به چنین دیدگاه‌هایی زمینه درآمدزایی از راه‌های مختلف توسعه اقتصادی را فراهم کنند. وی با بیان این‌که مدیریت شهری باید بتواند از ظرفیت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران برای به فعلیت رساندن ظرفیت‌‌های موجود استفاده کند، می‌افزاید: همچنین لازم است فضا و تسهیلات مناسب برای مشارکت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در طرح‌های مختلف شهری فراهم شود.