نفت
صنعت نفت در تیررس ستون پنجمی‌ها
موضع زنگنه و اتهام عربستان؛ چه‌کسی امنیت انرژی جهان را هدف قرار داده است؟
رضا کربلائی/روزنامه‌نگار
«موضوع بزرگ‌تر از اینهاست»؛ این واکنش بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران یک روز پس از بازگشت از نشست اوپک در وین اتریش است که در پاسخ به سؤال خبرنگاران عنوان شده که از او پرسیده‌اند آیا برخی در داخل کشور به‌دنبال هدف قراردادن شما هستند؟ راستی این برخی‌ها چه کسانی هستند و چه هدفی را دنبال می‌کنند؟ آیا اشاره زنگنه به نقش ستون‌پنجمی‌های دشمن در جبهه داخلی در برابر فشارهای خارجی نیست؟
وزیر نفت در نخستین موضع‌گیری نسبت به پخش اخبار و تصاویری در یک برنامه تلویزیونی در شبکه3 رسانه ملی با مدیریت علی فروغی، اظهار کرد: اگر درست بگویند این یعنی هر چه وزارت نفت رشته کرده، آنها پنبه کرده‌اند!
زنگنه دیروز در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که آیا درخصوص اقدام صداوسیما با رئیس این سازمان گفت‌وگو هم کرده یا نه، اعلام کرد: بله، صحبت کرده‌ام؛ ولی (رئیس سازمان صداوسیما) گفت کسان دیگری هم قبل از ما اینها را پخش کردند که من معتقدم برخی رسانه‌های خارجی دشمن ما هستند؛ بنابراین حتی بازنشر مطالب آنها هم کار خوبی نیست و هیچ‌کس در کشور نباید در این زمینه کار خلافی کند. وزیر نفت باردیگر به انتشار اخبار دروغ علیه صنعت‌نفت ایران از سوی خبرگزاری انگلیسی رویترز اشاره و تأکید کرد: البته آنچه رویترز می‌گوید درست نیست و رسانه‌های ما هم باید حواس‌شان جمع باشد و اخباری از صادرات نفت منتشر کنند که وزارت نفت آنها را تأیید می‌کند. خبرنگار دیگری از زنگنه پرسید آنچه رسانه‌های خارجی درباره صادرات نفت ایران بیان می‌کنند درست است؟ که زنگنه پاسخ داد: آنچه آنها می‌گویند را من تأیید نمی‌کنم، خیلی از اخبار رویترز در این‌باره دروغ است، اما رسانه‌های ما نباید گول آنها را بخورند.
فریب یا غفلت از منافع ملی؟
2روز پیش در یک برنامه زنده تلویزیونی از شبکه3 سیما، مجری برنامه با اعلام این خبر که یک‌میلیون بشکه نفت تحویل چینی‌ها شده، با پخش تصاویر هوایی از محل خرید نفت و همچنین تصویر یک کشتی به نام سالینا، اطلاعاتی جزئی از یک معامله نفتی بین ایران و چین منتشر کرد؛ اقدامی که از نظر زنگنه، وزیر نفت می‌تواند ناشی از گول خوردن صداوسیما باشد که باعث می‌شود سیاست ایران برای عرضه نفت در بازار خاکستری را با چالش مواجه سازد تا مقامات آمریکایی کشورهای خریدار نفت ایران را جریمه کنند. برنامه پخش‌شده از سوی سیمای جمهوری اسلامی ایران هرچند بازنشر برخی خبرها از سوی رسانه‌های خارجی قلمداد شده، اما پخش این برنامه می‌تواند به‌معنای مهر تأییدی بر اخبار رسانه‌های خارجی علیه صنعت‌نفت ایران باشد؛ تا آنجا که پیش از این هم برخی خبرگزاری‌های جناح اصولگرا، حتی نام شرکت خریدار نفت ایران و مالک نفتکش‌ها را لو داده بودند.
رمزگشایی از بیان وزیر نفت ایران نشان می‌دهد که خواسته یا ناخواسته برخی در داخل به‌دلیل تعلقات سیاسی یا غفلت از منافع ملی، نقشه‌ها و برنامه‌های صنعت نفت و گاز ایران در دور تازه‌ای از تحریم‌ها را هدف قرار داده‌اند و نقش ستون پنجم را برای دشمن بازی می‌کنند؛ از این همین جهت است که زنگنه معتقد است: موضوع بزرگ‌تر از اینهاست!
واکنش عربستان به موضع ایران
در رویدادی آن سوی مرزها، وزیر نفت عربستان که از موضع‌گیری وزیر نفت ایران در اجلاس اوپک، به‌نظر ناراحت شده، در اظهارنظری خصمانه در شبکه خبری سی‌ان‌ان ادعا کرد: ایران تهدیدی برای عرضه انرژی جهانی است و جامعه بین‌المللی باید مقابل تهدیداتش بایستد. البته این ادعای خالد‌الفالح تکرار مواضع مقامات سیاسی عربستان است اما بیان این ادعا از زبان وزیر نفت عربستان، آن‌هم در حاشیه نشست اخیر اوپک نشان می‌دهد که این مقام سعودی از ایستادگی ایران در برابر اقدامات یکجانبه‌گرایانه عربستان برای توافق با روسیه خارج از اوپک ناراحت شده؛ به‌ویژه اینکه تنها رأی ایران در نشست اوپک بوده که منشور تنظیم‌شده بین ریاض و مسکو برای همکاری بین اوپک و غیراوپک را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. این مقام سعودی حتی تهدید به جبران نفت ناشی از کمبود نفت ایران در بازارهای جهانی کرده و بدون نام بردن از ایران می‌گوید: عربستان سعودی ظرفیت مازاد بالایی را برای جبران بشکه‌های نفتی که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا از بازار حذف شده‌اند دارد اما ریسک بزرگ‌تر مربوط به منازعه احتمالی در منطقه خواهد بود، ما نگران امنیت عرضه نفت از تهدیدات عوامل دولتی و غیردولتی هستیم که مشاهده کرده‌ایم عرضه جهانی انرژی را به خطر انداخته است.
هرچند وزیر نفت عربستان مدعی است بالا نرفتن قیمت جهانی نفت پس از تحریم ایران به‌دلیل رأی اعتماد بازار به این کشور است، اما خطر اصلی تهدید‌کننده بازار طلای سیاه همچنان یکجانبه‌گرایی عربستان در همسوشدن با 2رقیب جدی خود یعنی آمریکا و روسیه برای خارج کردن ایران از زمین بازی است. عکس یادگاری خالد الفالح با الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه با در دست گرفتن سند منشور همکاری اوپک و غیراوپک، از نظر ایران باعث تضعیف و حتی مرگ تدریجی اوپک خواهد شد. راستی ایران امنیت بلندمدت انرژی جهان را تهدید می‌کند یا یکجانبه‌گرایی عربستان و توافق‌های پشت پرده این کشور با روسیه و آمریکا؟
در همینه زمینه :