یزد با معلولان مهربان‌تر می‌شود

سارا گلابگیریان| یزد- خبرنگار: 


 چند سالی است که جریانی در شهرداری یزد شکل گرفته که به معلولان بیشتر توجه شود و فرصت برای حضور آنها در اجتماع فراهم آید؛ از ویلچرنشینی مسئولان گرفته تا همراهی آنها با معلولان برای استفاده از معابر و اماکن عمومی‌ و ورود به ساختمان‌های مختلف اداری شهر.

بیش از 15 هزار معلول در استان یزد وجود دارند که بسیاری از آنها به دلیل ناتوانی از حضور در فضاهای شهری، نمی‌توانند در جامعه حضور پررنگی داشته باشند، در حالی‌که یکی از ملزومات اجتماعی کردن هرچه بیشتر معلولان مناسب‌سازی شهر برای آنها است.

شهرداری یزد از سال 96 اقداماتی را برای عملیاتی کردن شعار توجه به معلولان پیش گرفت و در اولین اقدام مسئولان استفاده از معلولان برای نظارت در اجرای طرح‌های عمرانی و رعایت اصل استانداردسازی را به عنوان پیوستی اجتماعی برای طرح‌های عمرانی تعیین کردند، اما این طرح در اجرا چندان موفق نبود و جدی گرفته نمی‌شد تا این‌که شورای شهر در ادامه رویه مدیریت شهری قبل، جلساتی را برای هماهنگی هرچه بیشتر بین پروژه‌های عمرانی و رعایت استاندارد‌سازی شهر برای معلولان برگزار کرد. معلولان انتظار دارند که همه قول و قرارهایی که برای رعایت حقوق شهری آنها داده می‌شود محقق شود، از این رو انتظار دارند این جلسات با جدیت بیشتر دنبال شود.


دیدگاه معلولان درباره استانداردسازی شهر

یکی از معلولان یزدی با اشاره به این‌که استانداردسازی معابر حداقل حقوق معلولان برای حضور در اجتماع است، می‌گوید: مشکلات روحی، روانی و جسمانی که معلولان را درگیر کرده است، آنها را تا حدودی به انزوا می‌کشاند و اگر عوامل محیطی از جمله رعایت نشدن استانداردها در معابر و اماکن عمومی ‌شهر به این مشکلات اضافه شود، معلولان خانه‌نشین خواهند شد.
«رضا مزیدی» ادامه می‌دهد: بسیاری از معلولان فرصت حضور در اجتماع را به دلیل محدودیت‌ها از دست داده‌اند، در حالی که باید تلاش کرد با فراهم کردن فرصت حضور آنها در جامعه، با ایجاد استقلال برای آنها هویت و احترام قائل شد.

وی می‌افزاید: یکی از دلایل اصلی کمرنگ بودن حضور معلولان در شهر، رعایت نشدن استانداردهای لازم برای عبور آنها از معابر شهر است؛ بسیاری از معابر شهری برای تردد معلولان استانداردسازی نشده است و حتی اگر برنامه‌ای اجرا شده، استاندارد نیست.
این معلول می‌گوید: بسیاری از معلولان برای استفاده از پیاده‌روها و دسترسی به سواره‌رو با مشکل مواجهند و باید مسافت طولانی را برای پیدا کردن راه عبور طی کنند، در حالی که باید این دسترسی ایجاد شود، اما یا ایجاد نشده یا اگر شده موانعی بر سر راه آن هست که کارایی آن را از بین برده است.


دردسرهای ورود به ساختما‌ن‌های اداری

یکی دیگر از معلولان استاندارد نبودن دسترسی به ساختمان‌های اداری را به عنوان مشکلی دیگر بیان می‌کند و می‌گوید: بسیاری از ادارات در ابتدای ساخت و ساز، به این مهم توجه نکرده‌اند و در گام‌های بعدی به دلیل الزاماتی که ایجاد شده، اقداماتی انجام داده‌اند که کافی نبوده است. «مرتضی نجفی» می‌افزاید: برخی از ادارات فاقد رمپ‌های ویژه معلولان هستند و آسانسور هم در محل دسترسی معلولان نیست، از این رو معلولان برای مراجعه باید به کمک دیگران اتکا کنند که این اصلا برای یک معلول خوشایند نیست.

وی تاکید می‌کند: اگر تمام معابر شهر برای حضور معلولان استانداردسازی شود، اما دسترسی به مقاصدی از جمله ساختمان‌های اداری امکان‌پذیر نباشد، اقدامات صورت گرفته نتیجه ایده‌آل را نخواهد داشت. یکی دیگر از معلولان هم به استاندارد نبودن ورودی و مسیر دسترسی به بسیاری از پارک‌های شهر برای معلولان اشاره می‌کند و می‌افزاید: شهرداری برای جلوگیری از حضور موتورسواران در پارک‌ها به مسدود کردن مسیر اقدام کرده و این موانع امکان حضور معلولان را در برخی از بوستان‌ها سلب کرده است.
«حمید نصیری» می‌گوید: آماده‌سازی شهر باید هم شامل معابر و هم شامل بوستان‌ها و میادین باشد، از این رو در اجرای پروژه‌های شهری باید به همه جوانب توجه کرد و تنها آماده کردن پیاده‌روها به معنای استانداردسازی شهر برای حضور معلولان نیست.


نهادینه کردن رویکرد توجه به معلولان  در مدیریت شهری

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی‌شهر یزد از تلاش برای برندسازی شهر یزد به عنوان شهر دوستدار معلولان خبر می‌دهد و می‌گوید: تا این جایگاه فاصله بسیاری داریم اما مهم تداوم این رویکرد در مدیریت شهری است. «سپنتا نیکنام» ادامه می‌دهد: اتفاقات و تصمیمات مربوط به معلولان تنها به روز معلولان محدود شده بود اما از سال گذشته تلاش کردیم که این موضوع را به یک جریان تبدیل کنیم. وی می‌افزاید: در اولین گام موضوعات مربوط به معلولان در محیط شهر در جلسات یکشنبه‌های اول هر ماه کمیسیون خدمات شهری شهرداری یزد مطرح و در این جلسات به راه‌های رفع مشکلات معلولان پرداخته شد. 

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی ‌شهر یزد اظهار می‌کند: همچنین با توجه به این‌ ‌که شورای شهر در اقدامی‌‌ با اعضای انجمن معلولان ضایعه نخاعی به عنوان ناظران پروژه‌های عمرانی همکاری می‌کند، قرار شد در پروژه‌های بعدی شهرداری این رویکرد با جدیت دنبال شود و اعضای این انجمن ضمن بازدید از پروژه‌های قبلی، موارد قابل اصلاح را به شورای شهر اعلام کنند.
وی می‌گوید: اما در روند اجرای این تصمیم مشاهده شد که همچنان برخی از پروژه‌های عمرانی جدید پیوست معلولان را ندارد و در جلسه کمیسیون خدمات شهری تصمیم گرفتیم شهرداری را مکلف کنیم که به شرایط، پیمان تأییدیه ناظر ویژه معلولان را اضافه کنند تا طی پروژه از حضور ناظران استفاده شود.

نیکنام بیان می‌کند: تلاش می‌کنیم شهر یزد به شهر دوستدار معلولان تبدیل شود و باید با کمک رسانه‌ها این برند را برای یزد به دست بیاوریم کما اینکه برای اولین بار شاهد اختصاص ردیفی از بودجه شهرداری برای رفع مشکلات معلولان و مناسب‌سازی شهر برای آنها هستیم که اتفاق مبارکی است.


مناسب‌سازی شهر برای معلولان در 3 سطح

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی‌شهر یزد اظهار می‌کند: برای مناسب‌سازی شهر برای معلولان در 3 سطح کار را شروع کردیم. در اولین سطح مناسب‌سازی معابر شهری برای معلولان در دستور کار است که در پروژه‌های عمرانی شهر لحاظ خواهد شد.

وی ادامه می‌دهد: در سطح بعدی توجه به معلولان در فضاهای عمومی‌مثل میادین و بوستان‌ها مورد نظر است و در سومین سطح نیز مناسب‌سازی ابنیه عمومی‌ از جمله ساختمان ادارات در دستور کار است که با جدیت از سوی فرمانداری یزد دنبال می‌شود.
نیکنام می‌گوید: البته این کار از گذشته تحت عنوان طرح شهید رجایی در حال انجام بوده اما قطعا ورود فرمانداری به این حوزه می‌تواند تسریع‌کننده باشد.


 آماده‌سازی شهر برای معلولان

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی‌ شهر یزد از اقدامات انجام شده برای آماده‌سازی شهر برای معلولان به رایگان کردن حمل ونقل عمومی ‌برای این قشر از جامعه اشاره می‌کند.
«سپنتا نیکنام» می‌افزاید: این مصوبه طبق نظر کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی‌شهر یزد و با همکاری سازمان حمل ونقل بار و مسافر شهرداری در دستور کار قرار گرفته است. 

 

سرفصلی جدید در مدیریت شهری یزد

علی نوری|مشاور مناسب‌سازی شهرداری یزد: 



اقدامات شهرداری برای مناسب‌سازی شهر برای معلولان در 2 حوزه مناسب‌سازی و فراهم کردن فرصت استفاده از حمل ونقل عمومی‌در شهر خلاصه می‌شود.
شهرداری یزد از سال 96 اقداماتی را برای استانداردسازی شهر برای معلولان در دستور کار قرار داده است. برای اولین بار در کشور رئیس انجمن ضایعه نخاعی استان به عنوان مشاور شهردار در امور مناسب‌سازی انتخاب شد که از آن تاریخ سرفصل جدیدی در شهرداری یزد باز شد.

به این ترتیب با کمک انجمن ضایعه نخاعی پایش مشکلات، تهیه گزارش و انعکاس به شهرداری برای استاندارد کردن شهر برای حضور معلولان دنبال شد و شورای شهر نیز از بین معلولان برای هر منطقه از شهرداری حکم ناظر افتخاری برای رعایت استانداردسازی صادر کرد. به این ترتیب مناطق شهرداری در حال حاضر در پروژه‌های عمرانی از مشاوران معلول کمک می‌گیرند. آنها در حین اعلام نظر درباره پروژه‌های جدید، درباره مواردی که قبلا اجرا شده است نیز اعلام نظر می‌کنند و اطلاعات به صورت دقیق و اجرایی به پیمانکاران و ناظران عمرانی ارائه می‌شود.

قبلا اقداماتی که برای معلولان انجام می‌شد، استاندارد نبود اما با این اقدام به صورت عملی و میدانی معلولان وارد عرصه شده‌اند که در حسن اجرای کار تاثیر بسزایی دارد. در حال حاضر نزدیک به 60 درصد از معابر شهر یزد برای استفاده معلولان استانداردسازی شده اما استانداردسازی ساختمان‌ها هم از اهمیت بسزایی برخوردار است که البته از حیطه کار شهرداری به تنهایی خارج است. ادارات باید طبق قانون استاندارد‌سازی را در ساختمان‌ها اجرا کنند اما برخی از ساختمان‌ها استیجاری است که اجازه دخل و تصرف ندارند و برخی از ساختمان‌ها از قبل ساخته شده و اصول لازم رعایت نشده و اصلاح وضعیت نیز هزینه‌بر است. رفع این مشکلات عزم جدی می‌خواهد که در دوره فرمانداری جدید یزد این موضوع با اهمیت دنبال می‌شود. دیگر نیاز معلولان استفاده از ناوگان حمل ونقل عمومی ‌است. شورای شهر از چند سال پیش یک ون مناسب‌سازی شده به معلولان اختصاص داد و امسال نیز یک دستگاه دیگر به این امر اختصاص یافته است. انجمن ضایعه نخاعی سرویس‌دهی به معلولان شدید و بسیار شدید را با این 2 دستگاه ون انجام می‌دهد. شهر یزد 15 هزار معلول دارد که بیش از هزار نفر آنها معلولیت شدید دارند. از این رو این تعداد ناوگان جوابگوی نیاز نیست، اما این اقدام شایسته تقدیر است و امیدواریم ادامه یابد. از سوی دیگر معلولان عادی می‌توانند با مجوز شورای شهر با کارت شهروندی رایگان در شهر تردد کنند که مراحل اداری باید طی شود. توقع معلولان شهرهای حمیدیا و شاهدیه از شهرداری‌های این دو شهر نیز این است که همپای یزد برای استانداردسازی تلاش کنند و ون‌های استانداردسازی شده را برای تردد معلولان تامین کنند چراکه مرز بین این شهرها با شهر یزد کم است و ون‌های موجود جوابگوی نیاز معلولان شهر یزد هم نیست. در مجموع مهم‌ترین خواسته معلولان از مسئولان به‌ویژه شهرداری رعایت حقوق معلولان و حفظ کرامت انسانی مانند سایر شهروندان برای استفاده از خدمات و امکانات عمومی ‌با شرایط یکسان با سایر افراد جامعه است که امیدواریم با رویکرد شهرداری یزد شاهد تحقق این مهم باشیم.