قطارمتروی ایرانی

محمد سرابی/ خبر‌نگار
اولین قطار داخلی مترو براساس قرارداد بین شهرداری و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ساخته می‌شود و اگر این طرح موفق باشد، می‌توان امیدوار بود که بخشی از واگن‌های مورد نیاز متروی تهران بدون نیاز به شرکت‌های چینی و در داخل کشور ساخته شوند.

شهردار تهران بار‌ها بر استفاده از توان داخلی برای تامین نیاز‌های شبکه حمل‌ونقل عمومی تأکید کرده بود. این کار معمولا به‌صورت افزایش سهم کارخانه‌های داخلی در ساخت و مونتاژ واگن‌های مترو و در پروژه مشترکی با صنعتگران و سرمایه‌گذاران خارجی انجام می‌شد. هیچ‌کدام از این قرارداد‌ها نیز قادر نبودند تمام 2000واگن کمبود شبکه متروی تهران را تامین کنند و تنها بخشی از قطار‌ها با این روش ساخته می‌شدند.

با سخت‌تر‌شدن شرایط تحریم‌ها، استفاده از فناوری داخلی اهمیت بیشتری پیدا کرد و شهردار تهران در مراسم امضای تفاهمنامه ساخت یک رام (یک قطار مترو شامل واگن‌های به‌هم‌پیوسته) قطار درون‌شهری که با حضور ‌سورنا ستاری‌ معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و ‌محسن پورسیدآقایی،‌ معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران برگزار شد، گفت: یکی از مشکلاتی که در تهران داریم، این است که زیرساخت‌های استفاده حداکثری از مترو را داریم اما شرایط بهره‌وری حداکثری از آن فراهم نشده؛ یکی از دلایل اصلی این موضوع نیز کمبود واگن است. واقعیت این است که هم‌اکنون برای بیشتر از ٢میلیون سفر روزانه واگن نداریم و این در حالی است که هدف‌گذاری ما ‌ 6.5میلیون سفر روزانه با مترو است.

پیروز حناچی با اشاره به اینکه برای رسیدن به این هدف‌گذاری هم‌قسم شده‌ایم، عنوان کرد: قرارداد حاضر درحقیقت شروع شده و زمینه‌ساز استفاده از ظرفیت‌ها‌ست و به نتیجه رسیدن این تجربه، راه را برای پذیرش سفارش و تجارب بعدی باز خواهد کرد. اکنون در شرایط خاص اقتصادی هستیم و باید از حداکثر ظرفیت اقتصادی استفاده کنیم.

شهردارتهران تأکید کرد: از خصیصه‌های دیگر این توافق این است که تمام مجموعه‌های دخیل در این حوزه، در اجرای این توافقنامه حضور دارند و این همبستگی و حضور بسیار تأثیرگذار است. امیدواریم بتوانیم در این شرایط سخت یک تهدید را به فرصت تبدیل کنیم. یکی از اهداف این توافقنامه استفاده از حداکثر ظرفیت تولید داخلی و رساندن سطح داخلی‌سازی از ٣٣درصد (وضعیت فعلی) به ٨۵درصد است.

توسعه حوزه ریلی
معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز در این مراسم گفت: قرارداد محصول یک رام قطار مترو، قرارداد بزرگی است و خود به‌عنوان یک نماد فناوری با شهرداری تهران و سایر کلانشهرها مطرح است. پروژه‌های بسیاری براساس تفاهمنامه با شهرداری تهران داریم که این قرارداد یکی از آنهاست، در حوزه حمل‌ونقل نیز برنامه‌های دیگری داریم.

‌سورنا ستاری‌ افزود: خوشبختانه همکاری خوبی با شهرداری تهران در حوزه استارتاپ و ناحیه نوآوری در حال انجام است تا این حوزه نیز توسعه یابد.

او ادامه داد: در سال‌های گذشته اتفاق خوبی در حوزه ریلی افتاد و توانستیم بسیاری از کمبودها را در حوزه ریلی برطرف کنیم. در 2سال آینده نیز درنظر داریم در حوزه مترو ‌این اتفاق بیفتد و معضلات این بخش را داخلی‌سازی کنیم.

در مراسم امضای این قرارداد نمایندگان و رؤسای برخی‌ کارخانه‌های ساخت واگن که پیش از این پروژه‌هایی را برای مترو یا راه‌آهن بین شهری اجرا کرده بودند نیز حضور داشتند.

برخی ‌صاحبان صنایع حوزه حمل‌ونقل مدعی هستند که فناوری ساخت واگن‌های مترو در کشور موجود است و کارخانه‌های ایران می‌توانند چنین محصولاتی را با قیمت جهانی بسازند. از طرف دیگر براساس ماده۵۴ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری موظف به انتقال فناوری صنایع ریلی به داخل کشور است، به‌طوری‌که تا پایان اجرای قانون برنامه ششم توسعه، حداقل ۸۵درصد دانش طراحی و ساخت تجهیزات مورد نیاز صنعت حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری و بین‌شهری بومی شود.