پایانی بر زباله‌گردی در کرج

زهرا اشرف‌زاده | البرز- خبرنگار


زباله‌گردی کسب و‌کار عده‌ای شده که تعدادشان هر روز بیشتر می‌شود، کسب و‌کاری که شهرداری می‌تواند فرمانش را به دست بگیرد،‌ به سرانجامش برساند و از آن برای خودش منبع درآمد پایدار بسازد. ولی سال‌هاست به ‌‌واسطه همه ضعف‌ها، با زباله‌گردها شریک است؛ از طرفی رها کردن زباله توسط این افراد مشکلات زیست‌محیطی بسیاری را در پی داشته که باعث گلایه شهروندان نیز
 شده است.


رهاسازی زباله توسط زباله‌گردها

یکی از شهروندان ساکن خیابان ساسانی با بیان این‌که روزانه چند زباله‌گرد با چرخ دستی‌شان به این منطقه می‌آیند، ادامه می‌دهد: ضایعات مواد غذایی و بهداشتی در معابر و کوچه پس‌کوچه‌های شهر کاسه صبر مردم را لبریز کرده، با این اقدام جمع‌آوری زباله‌ها برای پاکبانان خدمات شهری هم سخت‌تر شده است. 
«فاطمه اقدمی» عنوان می‌کند: از طرفی زباله‌گردها باعث می‌شوند تمام زباله در خیابان رها شود و وضعیت نامناسبی پیدا می‌کند و به دلیل بوی نامطبوع امکان رد شدن از کنار سطل‌ها نیست.

به گفته وی، افراد هنگام تفکیک زباله‌ها و گشتن بین آنها بخش زیادی از پسماند را روی زمین رها می‌کنند که موجب آلودگی هوا و تجمع حشره و حیوانات موذی می‌شود.
وی اضافه می‌کند: آنطور که شنیده‌ایم این افراد ساماندهی‌شده و در قالب باند کار می‌کنند و چیز زیادی هم نصیب خودشان نمی‌شود، به هرحال باید راهکاری برای ساماندهی این افراد در نظر گرفته شود.


 همکاری شهرداری و مردم 

یکی دیگر از شهروندان به نقش مردم در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: بهترین کار همان تفکیک زباله از مبدأ و خانه‌هاست که باید با همکاری مردم انجام شود، اما بسیاری از مردم هنوز به‌خوبی در این طرح شرکت نمی‌کنند. اگر این کار انجام شود، زباله‌گرد هم می‌داند که با به‌هم ریختن سطل چیزی دستگیرش نخواهد شد. «علی‌اکبر رستمی» می‌افزاید: البته نقش شهرداری را هم نباید نادیده گرفت؛ برای مثال با گذاشتن کانکس جمع‌آوری زباله‌های خشک در محله‌ها می‌تواند در این زمینه نقش موثری داشته باشد. این روش در بسیاری از محله‌های پایتخت هم اجرایی می‌شود و بازخورد خوبی دارد.


جمع‌آوری زباله‌گردها از پایان تیرماه

رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج در پاسخ به این‌که شهرداری و سازمان مدیریت پسماند برنامه‌ای برای جمع‌آوری این افراد دارد یا خیر می‌گوید: در هفته‌های اخیر جلسات متعددی با مقامات قضایی استان برگزار شد و به نتایج خوبی نیز رسیده‌ایم که از آخر تیرماه اجرایی خواهد شد.
«احمد خیری» می‌افزاید: از جمله این اقدامات جمع‌آوری چرخ‌دستی‌ها و جایگزین کردن وانت‌بارهای مشخص به‌جای آنهاست که این کار با نظم و شکل خاصی صورت خواهد گرفت و زباله‌های خشک و ارزشمند تفکیک خواهند شد.

وی ادامه می‌دهد: روش‌های جمع‌آوری مکانیزه زباله در کرج می‌تواند تاثیر زیادی بر کاهش تعداد این افراد بگذارد و تلاش می‌کنیم در این زمینه آنچه را که به حوزه نظام مدیریت شهری مربوط می‌شود اصلاح کنیم، از این رو طرح جدیدی در این خصوص در حال  تدوین است.

خیری با اشاره به نقش هوشمندسازی تفکیک زباله می‌گوید: یکی دیگر از اقداماتی که انجام شده و بناست تفکیک از مبدا از طریق آن صورت بگیرد، سامانه‌ هوشمند و اپلیکیشنی است که مردم از آن استفاده خواهند کرد و زباله‌های حجیم خشک شهر با مکانیزمی جمع‌آوری می‌شوند.
وی ادامه می‌دهد: این اپلیکیشن «دهکده هوشمند» نام دارد و شهروندان می‌توانند مکان تحویل زباله را اعلام ‌کنند و پیمانکار از همانجا زباله را تحویل می‌گیرد. همچنین برای افرادی که از این برنامه استفاده می‌کنند طرح‌های تشویقی و حمایتی در نظر گرفته شده است.

رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج درباره سازماندهی و باند بودن زباله‌گردها و این‌که جزو پیمانکاران شهرداری هستند می‌گوید: هرچند اقدامات پیشگیرانه و اقدامات قضایی در این رابطه صورت گرفته، اما بخشی از این اتفاقات به دلیل مشکلات اقتصادی و تحولات اجتماعی موجود در کشور افتاده است.

وی ادامه می‌دهد: واقعیت این است که همه کودکان زباله‌گرد زیر چتر پیمانکاران زیرمجموعه شهرداری نیستند. خیلی از آنها شبکه‌ای بوده و برخی هم خودشان خودجوش و محله‌ای اقدام می‌کنند البته با چند پیمانکار متخلف برخورد شد.
رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج می‌گوید: تلاش ما این است که تا پایان تیر طرح جدید تفکیک از مبدا با هوشمندی و مکانیزم خاص انجام شود تا وانت‌بارها جای چرخ‌دستی‌ها را بگیرند.
خیری تاکید می‌کند: برنامه و پیش‌بینی ما این است که اگر طرح جدید اجرایی شود، به طور اتوماتیک بخش قابل توجهی از این چرخ‌دستی‌ها، گاری‌ها و زباله‌گردی‌ها کاهش پیدا می‌کند.


لزوم برخورد با زباله‌گردها

معاون خدمات شهری منطقه 5 کرج با اشاره به مشکلاتی که زباله‌گردی برای محله‌ها به وجود آورده است می‌گوید: زباله‌گردی یا جداسازی پسماند خشک قابل بازیافت از کیسه‌های زباله و مخازن در شهر غیرقانونی است و بر اساس ماده 16 قانون مدیریت پسماند باید با متخلفان برخورد شود.

«حامد حسینی» می‌افزاید: علاوه بر معضلاتی که زباله‌گردی برای سلامت شهروندان و مدیریت شهری ایجاد می‌کند، ازهم پاشیدن کیسه‌های زباله کنار خیابان یا کوچه و رفت و آمد این افراد با چرخ‌های زباله مشکلاتی برای محیط‌زیست و سیمای شهری ایجاد کرده است.
وی ادامه می‌دهد: با وجود تلاش‌هایی که برای ساماندهی وضعیت پسماندها از مبدا تا مقصد انجام شده است اما افراد متخلف بسیاری بر خلاف ضوابط اقدام به جمع‌آوری ضایعات و تجمیع آنها می‌کنند.
 

فعالیت 3 هزار چرخ دستی

پخش پسماندهای شــــــــهری در محیط‌زیست از مشکلات اساسی کرج است که به دلیل افـزایش جمعیت روزبه‌روز بیشـتر مـی‌شـود. افرادی که با خارج کردن زباله از محفظه‌ها، سطل‌ها یا پلاستیک‌های زباله، به دنبال مواد بازیافتی چون کارتن، اشیای فلزی و وسـایل پلاسـتیکی می‌گردند و آنها را جمع‌آوری می‌کنند و برای فروش به ضایعات‌فروشـی مـی‌برنـد تـا در فرایند بازیافت مورد استفاده قرار گیرد.

به گزارش همشهری، بـه عبـارت دیگـر زبالـه‌گـردی، ازجملـه فعالیـت‌هـای تعریف‌نشده‌ای است که با هدف پیدا کردن و جمع‌آوری کالاهای قابل بازیافـت بـه منظـور فروش و کسب درآمد در جامعه رواج پیدا کرده است. این پدیده که این روزها به شغلی کاذب تبدیل شده است و بر طرفداران آن افزوده می‌شود، مشکلات بسیاری برای محیط شهری، شهروندان و شهرداری ایجاد کرده است، از همین رو شهرداری کرج اعلام کرده در برنامه‌ای اقدام به جمع‌آوری این افراد خواهد کرد.

رئیس اداره نظارت بر جمع‌آوری و تنظیف سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج با اشاره به این‌که ۳ هزار چرخ‌دستی با هدف زباله‌گردی و تفکیک غیراستاندارد پسماندهای خشک در کرج فعالیت می‌کنند می‌افزاید: طرح ضربتی ساماندهی و جمع‌آوری چرخ‌های دستی زباله‌گرد با همکاری سازمان مدیریت پسماند و واحد کنترل نظارت خدمات شهری مناطق اجرایی می‌شود.
«حسن محمودی‌نژاد» ادامه می‌دهد: زباله‌گردها با تفکیک غیراستاندارد پسماندهای خشک از در منازل ضمن ایجاد آلودگی‌های محیطی و مخدوش کردن منظر شهری، به میزان قابل توجهی از زباله‌های بازیافتی تحت پوشش قرارداد پیمانکاران شهرداری را نیز به صورت کاملا غیرقانونی مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند.

وی اضافه می‌کند: بیشترین زباله‌گردهای موجود در شهر را مهاجران غیرقانونی افغان و عمده آنها را نیز کودکان کم سن و سال تشکیل می‌دهند که ضمن ایجاد مشکلات‌ زیست‌محیطی، ادامه فعالیت این کودکان در چنین شرایط بد و نامتعارفی به لحاظ انسانی، اخلاقی و رعایت مسائل حقوق بشری نیز مورد اشکال جدی است که مورد انتقاد شهروندان نیز قرار گرفته است.
رئیس اداره نظارت بر جمع‌آوری و تنظیف سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج می‌گوید: به‌زودی آگهی فراخوان پیمانکار در نشریات منتشر خواهد شد و برای رفع این معضل پیشنهادهای لازم پیش‌بینی شده که امیدواریم به میزان قابل توجهی مشکلات را حل کند.