جامعه
یادگیری با ابزار بازی و سرگرمی
سمن‌های اوقات فراغت البرز در تابستان در مناطق محروم و کم‌برخوردار خدمات ارائه می‌دهند
راضیه شعبانی | البرز- خبرنگار
سازمان‌های مردم‌نهاد و یا سمن‌ها با اقدامات داوطلبانه در موضوعات مختلف در استان فعالند. برخی از این سمن‌ها با موضوع اوقات فراغت و فراهم کردن برنامه‌هایی برای افزایش نشاط اجتماعی به‌ویژه در مناطق محروم فعالیت دارند. این سمن‌ها با آغاز تعطیلات تابستان، برنامه‌هایی برای کودکان و نوجوانان ترتیب داده‌اند. این سمن‌ها در محور آموزش‌های فرهنگی و هنری به تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در برخی مناطق کرج می‌پردازداست. برای آشنایی بیشتر با اقدامات این سمن و برنامه‌های تابستانی آن، با «سمیه حسنی» عضو اصلی سمن «مصباح هدایت» به گفت‌وگو نشستیم.
از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کردید؟
اوقات فراغت زمینه‌ای برای یادگیری دوره‌ها و مهارت‌هایی است که دانش‌آموزان در مدرسه و خانواده آموزش نمی‌بینند، به همین منظور تصمیم گرفتیم در این حوزه فعالیت خود را آغاز کنیم. ابتدا به صورت فردی و سپس با ثبت و دریافت مجوز از وزارت و اداره کل ورزش و جوانان استان بیش از 10 سال است که به صورت رسمی فعال هستیم.
از اقداماتی که انجام می‌دهید، بگویید.
همانطور که از نام سازمان مردم‌نهاد پیداست، بیشتر خدمات ما به صورت رایگان و با تیم اجرایی داوطلبانه است. به طورکلی در سال تحصیلی واسطه‌ای برای دانش‌آموز، مدرسه و خانواده می‌شویم و به صورت تخصصی برنامه‌های دو ساله برای آنها طراحی می‌کنیم. مسائلی ازجمله افزایش مهارت‌های فردی و گروهی که با توجه به مشغله‌های زندگی‌های امروزی در مدرسه و خانواده آموزش داده نمی‌شوند در این دوره‌ها به‌خوبی آموزش داده می‌شوند.
فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های شما در چه رده سنی‌ای متمرکز می‌شوند؟
تاکنون در رده سنی بزرگسالان فعالیت می‌کردیم، اما به مرور زمان دریافتیم که برخی آموزش‌ها نیازمند فراگیری از سنین پایین‌تر است. بنابراین امسال بیشتر سراغ دانش‌آموزان 10 تا 12 سال رفتیم. در خلال آموزش‌های هنری و تربیتی به حل مساله، مدیریت خشم، هویت‌شناسی و سایر مطالبی که زمینه‌ساز رعایت حقوق شهروندی و کاهش آسیب‌های اجتماعی است، می‌پردازیم. همواره بر این موضوع اعتقاد داریم که چنانچه افراد از سنین پایین برخی مباحث را بیاموزند، به صورت قطعی با آینده‌ای درخشان‌تر روبه‌رو خواهیم بود.
بیشتر در چه مناطقی از کرج فعالیت می‌کنید؟
در مناطق آسیب‌پذیر همچون حصارک فعالیت داریم. کودکان این مناطق آینده روشنی برای خود متصور نیستند. هویت، آینده، شغل و موفقیت، نقاط نامفهوم ذهن این کودکان است و تمام تلاش ما در برنامه‌های اوقات فراغت تغییر این ذهنیت است. این کودکان با توانمند‌سازی خود می‌توانند این معادله را به هم بزنند و نقاش آینده خود باشند. در همین راستا با برگزاری کلاس‌های متنوع امید داریم تا در دهه‌های آینده این منطقه و سایر مناطق کم‌برخوردار شاهد مشکلات امروز نباشند و بافت فرهنگی آنها تغییر کند.
آموزش و فعالیت شما بیشتر در چه فواصلی از سال است؟
تمامی اقدامات ما به این بستگی دارد که اردو برای چه گروه سنی، با چه هدفی و در چه زمانی از سال باشد. به عنوان مثال اواخر خرداد اردویی برای آشنایی و توجیه کلاس‌های تابستان در یک روز شاد و مفرح داریم و برنامه تابستان را دوره می‌کنیم. محور برنامه اردوها، بازی، مسابقه، ورزش و دورهمی است و آموزش‌های لازم به طور غیرمستقیم منتقل می‌شود. اگر از شرکت‌کننده‌ها درمورد اردوها سوال شود، از نظر آنها بازی و سرگرمی در اردو بوده این درحالی است که مسئولیت‌پذیری، کار گروهی، حل مساله و اخلاق در قالب بازی و سرگرمی آموزش داده شده است.
آموزش‌های شما بر پایه چه اصولی است؟
هر سال بنا به شرایط و نیازسنجی حرکت می‌کنیم. به عنوان مثال تا امسال سراغ مقطع دبستان نیامده بودیم و در دبیرستان و راهنمایی متمرکز بودیم، اما با توجه به شرایط و نیازسنجی، فعالیت خود را به این گروه سنی تغییر دادیم. چراکه سن یادگیری 7 تا 14سال است و بعد از آن تاثیرپذیری به‌شدت کم می شود.
بزرگ‌ترین مشکلات شما در این عرصه چیست ؟
مسائلی که در این حوزه مطرح است به چندین قسمت طبقه‌بندی می‌شوند که در ابتدا عدم اجازه خانواده‌ها برای بازی کودکان در سنین پایین مطرح است و گویا از طرف والدین، کودکان با ربات اشتباه گرفته شده‌اند. ازطرفی هم مدارس گرفتار قوانین و بخشنامه هستند. با مشورت‌هایی که با متخصصان این حوزه انجام شد توانستیم برخی از والدین را دراین باره قانع کنیم اما برای ادامه فعالیت خود به صورت گسترده‌تر نیازمند حمایت‌های بیشتری از سوی خانواده‌ها و مسئولان هستیم.
همکارى مسئولان استان و شهرستان چطور است؟
می‌توان گفت برای ادامه فعالیت‌هایمان با همه شرایط در حال نبرد هستیم. شرایط خاصی در ادارات وجود دارد، به طوری که حتی اتاق دورافتاده و متروکه‌ای را که در یکی از فرهنگسراهای شهرداری داشتیم گرفتند. از طرفی هم آموزش و پرورش با فعالیت ما در مدارس مخالف است و اعتقاد دارد که نباید خارج از کادر مدارس، سازمانی فعالیت کند، درصورتی که می‌توانند با ارائه راهکاری، از سمن‌های فعال در مدارس استفاده کنند. به خاطر حاشیه بودن این مناطق، توجه کمتری از سوی مدیران این حوزه صورت می‌گیرد.
و سخن آخر؟
باید به اقدامات فرهنگی بلندمدت نگاه کنیم و نگاه نمایشی نداشته باشیم. با کمک گروه‌های مردمی می‌توانیم بافت فرهنگی و حتی اقتصادی این محله‌ها را تغییر دهیم.
سمن‌های البرز حمایت می‌شوند
با توجه به ارزیابی عملکرد ادارات کل استانى وزارت ورزش و جوانان بر اساس شاخص رشد کمى صدور اعتبارات سمن‌هاى جوانان در سال ٩٧، ٢٨ سازمان مردم‌نهاد جوانان در البرز تاسیس شده است. استان البرز حدود ١٧٦ سازمان مردم‌نهاد در حوزه‌هاى مختلف علمى، فرهنگی، آموزشی، محیط‌زیست، اوقات فراغت، گردشگرى، فضاى مجازى، کارآفرینى و اشتغال جوانان و آسیب اجتماعى دارد.
به گزارش همشهری، معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان البرز با بیان این‌که به سازمان‌هاى مردم‌نهاد در قالب حمایت‌هاى مادى و معنوى کمک مى‌کنیم، گفت: با توجه به محوریت سمن‌ها همواره طرح‌هاى موفق استانى و ملى برگزار شده که اداره کل متناسب با برنامه از آنها حمایت کرده است.
«مصطفى توکلى» افزود: تاکنون برخى از سمن‌هاى استان در مباحثى از جمله نشاط اجتماعى، ارائه برنامه‌هایى در راستاى کاهش آسیب‌هاى اجتماعى جوانان و اوقات فراغت عملکرد مطلوبى داشتند که همواره اداره کل ورزش و جوانان هم با تمام توان از طرح‌هاى آنها چه در استان و چه در وزارتخانه حمایت کرده است.
وى با بیان این‌که سمن‌ها پل ارتباطى بخش جامعه و دولت هستند، ادامه داد: سازمان‌های مردم‌نهاد یکی از اهرم‌های مشارکت مردم در مدیریت جامعه هستند که می‌توانند کشور را به طرف افق‌های روشن پیشرفت سوق دهند، اما در کنار نقش موثر این نهادها، وجود شمار زیاد مرکزهای نظارتی و سیاست‌گذاری در ارتباط با آنها موجب شده است تا تشکل‌های یادشده نتوانند جایگاه واقعی خویش را به دست آورند.
معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان البرز افزود: باید نقش پررنگ مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد را در سیاستگذاری‌ها، اجرا و نظارت بر اجرای سیاست‌ها بیشتر مشاهده کرد. دولت‌ها باید با ظرفیت‌سازی، حمایت، تسهیلگری و پرهیز از نگاه قیم‌مآبانه زمینه‌های لازم را برای ایفای نقش سمن‌ها فراهم کنند.
