مسیل‌ها را پاکیزه نگه داریم

علی‌الله‌سلیمی/دبیرتحریریه

با نزدیک شدن به روزهای گرم تابستان و پشت سر گذاشتن باران‌های بهاری، شاید این تصور برای ما پیش بیاید که دیگر از جاری شدن آب‌های سطحی در معابر عموی شهر خبری نباشد و کانال‌ها و مسیل‌های داخل شهر هم از جوش و خروش بیفتند و حتی ممکن است خشک شوند، اما واقعیت آن است که کانال‌ها و مسیل‌های داخل شهر تقریباً در همه ایام سال فعالند و در هر ساعتی از شبانه‌روز اگر نگاهی به داخل این کانال‌ها و مسیل‌ها بیندازید، سیل آب‌های روان را می‌بینید که با جوش و خروش به سمت بخش‌های جنوبی شهر در حرکت هستند. با توجه به اینکه شبکه فاضلاب شهری به‌طور مجزا، فاضلاب شهری را ازطریق تونل‌های زیرزمینی به خارج از شهر منتقل می‌کند شاید این سؤال پیش بیاید که این آب‌های روان در کانال‌ها و مسیل‌ها از کجا سرچشمه می‌گیرد. 

اینجاست که پای سیستم زهکشی شهری به میان می‌آید؛ جمع‌آوری و هدایت آب‌های روان شهری که البته میزان آن در مناطق مختلف متفاوت است و اغلب کانال‌ها و مسیل‌های شرق تهران معمولاً از قسمت‌های شمال و شمال‌شرق پایتخت سرچشمه می‌گیرد. زهکش‌های شمال، شمال‌شرق و شرق تهران، از ولنجک در شمال تا سرخه‌حصار در شرق را در بر می‌گیرد. این محدوده شامل رودخانه‌های ولنجک، دربند و گلابدره، کاشانک و جمشیدیه، دارآباد، سوهانک و کانال‌ها و مسیل‌های منطقه تهرانپارس است. در این محدوده، کانال اصلی در امتداد مسیل باختر، منوچهری و کانال ابوذر قرار دارد که پس از پیوستن کانال سرخه‌حصار به آن، در نهایت در جنوب‌شرق تهران به مسیل باروت‌کوبی منتهی می‌شود.

تونل ۱۷ شهریور و سرشاخه‌های آن و نیز کانال شهرداری و شهرزاد هم جزئی از این سیستم به شمار می‌آید و محدوده شهری شرق تهران را تحت پوشش خود دارد. این زهکش‌ها محدوده‌ای به مساحت ۵۲۰ کیلومترمربع را زهکشی می‌کند. مسیرهای یادشده، زهکش آب در محدوده شمال و شرق پایتخت را برعهده دارد و در صورت وقوع رگبارهای شدید ممکن است باعث وقوع سیلاب شود. به همین دلیل نگهداشت مطلوب و استاندارد مسیل‌ها در طول سال از وظایف مهم مسئولان و شهروندان است که هریک به سهم خود در پاکیزه نگهداشتن این مسیرهای ویژه آب‌های روان در دل محله‌های شهر بکوشند تا در مواقع بارش‌های شدید و ناگهانی مشکلی برای ساکنان شهر به وجود نیاید.