پویایی دیپلماسی

سیدحسین نقوی‌حسینی/ عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس
فعال شدن دستگاه دیپلماسی در ماه‌ها و هفته‌های اخیر و رفت‌وآمدهای دیپلماتیکی که میان کشورهای مختلف و ایران صورت گرفته، امر مبارکی است. این پویایی در دستگاه دیپلماسی با شرایط فعلی کشور بسیار متناسب بوده و تداوم آن ضروری است اما باید گفت که برقراری این تماس‌ها به‌ویژه در ارتباط با کشورهای همسایه و شرق با تأخیر زیاد مورد توجه قرار گرفته است. اصرار و تأکید ما این بود که در روابط خارجی، کشورهای همسایه و شرکای سنتی جمهوری اسلامی ایران در حوزه شرق باید در اولویت قرار بگیرند. طی سال‌های گذشته بخشی از فرصت‌های موجود صرف روابط با غرب شد و کشورهای همسایه تا حدی  مورد غفلت  قرار گرفتند و سیاست نگاه به شرق مورد بی‌مهری واقع شد. اما به‌نظر می‌رسد که توسعه روابط با این کشورها در هفته‌های اخیر به‌صورت هدفمند مورد توجه قرار گرفته است که در جای خود نویدبخش است. رفت‌وآمدهای اخیر مقامات کشورهای مختلف به کشور ما نشان می‌دهد که تلاش آمریکایی‌ها برای منزوی کردن ایران به نتیجه نرسیده است و ایران همچنان کانون توجه کشورهای مختلف  است. در ارزیابی این سفرهای دیپلماتیک باید در نظر داشته باشیم که ما هم‌اکنون درگیر یک جنگ اقتصادی ظالمانه و ناعادلانه با آمریکا هستیم؛ بنابراین هدف این سفرها باید تقویت و توانمندی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با این جنگ اقتصادی و ماحصل آن باید پیروزی و غلبه ایران در این جنگ باشد.

از این رو، سفرهای دیپلماتیک نباید رنگ و لعاب واسطه‌گری برای آمریکایی‌ها به‌خود بگیرد؛ چراکه دامنه گفت‌وگوها و مراودات جمهوری اسلامی با این کشورها بسیار زیاد است و زمینه‌های همکاری گسترده با آنها وجود دارد. از سوی دیگر روابط ما با آمریکا واسطه‌پذیر نیست. با توجه به جنگی که آمریکایی‌ها علیه ایران راه انداخته‌اند و تحریم‌هایی که علیه مردم روا داشته‌اند، هرگونه مذاکره با آمریکا در شرایط کنونی برای ما جز ذلت نخواهد بود. هدف آمریکایی‌ها از طرح موضوع مذاکره این است که توپ را به زمین ایران بیندازند و این ادعا را مطرح کنند که با وجود خواست آنها، ایران تن به مذاکره نمی‌دهد؛ بنابراین ما باید در مقابل تلاش آمریکایی‌ها برای القای این ادبیات به جامعه جهانی بایستیم؛ زیراکه آمریکایی‌ها به‌دلیل بدعهدی در برجام و تهدیدات و تحریم‌های خود علیه ایران، به افکار عمومی و جامعه جهانی بدهکار هستند. در چنین شرایطی آمریکایی‌ها در پی آن هستند که در این ماجرا خود را حق به جانب جلوه دهند و از پاسخگویی در زمینه بدعهدی‌های خود طفره بروند. در این راستا موضوعاتی مانند مذاکره با شرط و بدون پیش‌شرط را پیش می‌کشند؛ بنابراین ما نباید در زمین آنها بازی کنیم و روابط و سیاست خارجی خود را در قالب مورد نظر آنها پیش ببریم. دادن رنگ و بوی واسطه‌گرانه و میانجیگرانه به سفرهای خارجی صرفا اهداف آمریکایی‌ها را تامین خواهد کرد.