اقتصادی
چتری برای سرمایه‌گذاری در مازندران
استاندار: راه بهره‌مندی از موقعیت‌های ویژه اقتصادی و رونق سرمایه‌گذاری در استان تشکیل کارگروه‌هایی با حضور فعالان اقتصادی است
شهرام سوادکوهی | ساری-خبرنگار:
تلاش‌های مستمر و چندین ساله برای جذب سرمایه‌گذاران در مازندران تاکنون نتیجه‌ای که دلخواه مدیران و مسئولان استان باشد، به دنبال نداشته است. سرمایه‌گذاری‌های ناکام متعددی در مازندران وجود دارند که از نظر فعالان اقتصادی و صنعتی و کارشناسان، ناکامی این سرمایه‌گذاری‌ها ریشه در مسائل متعددی مانند اهلیت نداشتن سرمایه‌گذار، نبود نظارت بر روند فعالیت سرمایه‌گذاران، جانمایی نامناسب صنایع در نظر گرفته شده برای فعالیت در استان، وجود مشکلات و موانع در مسیر فعالیت و حتی ورود و آغاز به کار سرمایه‌گذاران برخی از این عوامل به شمار می‌روند.
در سال‌های اخیر مسئولان استان تلاش کردند تا با اجرای طرح‌هایی مانند «پنجره واحد سرمایه‌گذاری» در استان فرایند جذب سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری در مازندران را آسان‌تر کنند، اما این اقدام هم به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها بین دستگاه‌ها نتیجه مورد انتظار را به دنبال نداشت. هرچند که اجرایی شد، اما در عمل در حد یک طرح روی کاغذ باقی ماند و خروجی مشخصی نداشت.
حالا آخرین اقدام برای رونق سرمایه‌گذاری در مازندران تشکیل یک هلدینگ سرمایه‌گذاری است که نخستین جلسه آن چهارشنبه هفته گذشته با حضور استاندار مازندران برگزار شد. عده‌ای از سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی بخش‌های مختلف اقتصادی گردهم آمدند و تصمیم گرفتند که سرمایه‌گذاری در استان را زیر سایه یک مجموعه واحد قرار دهند تا بلکه با این روند، مسیر توسعه صنعتی و اقتصادی استان با ساماندهی سرمایه‌گذاری‌ها و جذب بیشتر سرمایه‌گذاران دارای اهلیت و همچنین نظارت شفاف بر روند فعالیت‌ها، به درستی و بدون انحراف طی شود.
موقعیت ویژه مازندران
نماینده عالی دولت در مازندران با اشاره به توانمندی‌های استان در حوزه‌های مختلف اقتصادی اعم از کشاورزی، گردشگری، شیلات، معدن، صنعت و صنایع‌دستی، مرزی بودن این استان و همسایگی با کشورهای حوزه CIS را فرصتی برای افزایش عملکرد اقتصادی و رونق اقتصادی در تجارت بین‌الملل برشمرد و تجمیع این توانمندی‌ها زیر پوشش مجموعه‌های متشکل از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان را خواستار شد.
«احمد حسین‌زادگان» راه بهره‌مندی از این موقعیت‌های ویژه مازندران برای رشد و رونق سرمایه‌گذاری را تشکیل کارگروه‌هایی با حضور فعالان اقتصادی دانست و بیان کرد: باید سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در مقیاس‌های گوناگون به صورت تجمیعی در قالب یک پروژه بزرگ و کلی تعریف شوند.
وی ادامه داد: تاسیس شرکتی به عنوان هلدینگ سرمایه‌گذاری یکی از شیوه‌های رسیدن به توسعه اقتصادی است که به دلیل اتکا به بخش خصوصی و آشنایی فعالان این بخش با مشکلات، فرصت‌ها و تهدیدهای سرمایه‌گذاری در هر منطقه، می‌تواند به بهره‌مندی از همه توانمندی‌های استان و نتیجه دادن سرمایه‌گذاری‌ها کمک کند.
به گفته استاندار در نشست نخست تاسیس هلدینگ سرمایه‌گذاری که با حضور سرمایه‌گذاران مطرح و برجسته مازندران برگزار شد، مقرر شد که سازمان و چارت این هلدینگ برای ورود به مسائل و چالش‌های درونی سرمایه‌گذاری از سرمایه‌گذاران استان تعیین و تشکیل شود. حسین‌زادگان بر این باور است که با نهایی شدن طرح هلدینگ سرمایه‌گذاری در مازندران و تعریف پروژه‌های سرمایه‌گذاری زیر چتر یک پروژه بزرگ سرمایه‌گذاری، رونق اقتصادی در مازندران با سرعت بیشتری محقق خواهد شد.
تجربه موفق کشورهای توسعه‌یافته
این نگرش که در دستور کار سرمایه‌گذاری مازندران قرار گرفته، یکی از شیوه‌های موفق در اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌شود، اما در استان با توجه به چالش‌های متعدد مالی که گریبان واحدهای تولیدی را گرفته و فقط در سال گذشته باعث تعطیلی حدود 200 واحد صنعتی و تولیدی شده، به نظر می‌رسد این هلدینگ ابتدا باید به فکر احیای ظرفیت‌های موجود باشد. کاری که امروز در عمده کشورهای توسعه‌یافته از دهه‌ها پیش برای تقویت پایه‌های صنعت و سرمایه‌گذاری و همچنین همراه کردن جامعه در رونق فعالیت این واحدها انجام شده است.
در حال حاضر به گفته بسیاری از صاحب‌نظران بخش صنایع استان، صنعت مازندران با ظرفیت تقریبا 50 درصدی مشغول فعالیت است و این یعنی پیش از جذب سرمایه‌گذار برای فعالیت در استان و بدون این‌که نیازی به صرف هزینه‌های زیاد برای ایجاد شغل و فرصت اقتصادی در استان باشد با اندکی پشتیبانی مالی و اداری، هزاران شغل در مازندران احیا می‌شود و چند صد واحد سرمایه‌گذاری استان دوباره به چرخه تولید و فعالیت برمی‌گردند.
یکی از اقداماتی که کشورهای توسعه‌یافته مانند آمریکا از دهه‌ها پیش برای تحقق این هدف انجام دادند، نهادینه کردن فرهنگ و باور اجتماعیِ رسیدن سود سرمایه‌گذاری به جامعه میزبان است. دهه 1970 در آمریکا پیرو جریانی که از چند دهه پیش از آن برای باور اجتماعی سهیم بودن مردم در سود فعالیت‌های اقتصادی سرمایه‌گذاران آغاز شده بود، با صرف هزینه‌های هنگفت آموزشی تلاش شد تا به مردم بقبولانند که سود آنها جدا از سود بنگاه‌های اقتصادی نیست؛ اقدامی که آن زمان در آمریکا نتیجه داد و جمعیت 22 درصدی موافق با این نگرش در سال 1975 را به 60 درصد در سال 1980 رساند.
ضرورت آگاه‌سازی جامعه
این موضوع در مازندران نیز صدق می‌کند. نگاهی به چالش‌های برخی واحدهای صنعتی و سرمایه‌گذاران در مازندران نشان می‌دهد که علاوه بر چالش‌های اداری که مسئولان و مدیران باید برای حل آنها اقدام کنند، مسائل فرهنگی و اجتماعی نیز در این چالش‌ها دخیل هستند. استاندار مازندران نیز معتقد است که پایه‌های بخشی از چالش‌ها و موانع سرمایه‌گذاری در این استان فرهنگی است.
حسین‌زادگان نبود باور و عزم همگانی، واگرایی و در نظر نگرفتن سود مشترک اجتماعی از فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری را از چالش‌های اساسی توسعه اقتصادی مازندران و جذب سرمایه‌گذار می‌داند. با این شرایط در مازندران یکی از مهم‌ترین رویکردهایی که باید مورد توجه مسئولان و همچنین اعضای هلدینگ سرمایه‌گذاری استان که قرار است تشکیل شود قرار بگیرد، همین موضوع حفظ و احیای فرصت‌های خاموش موجود و تقویت باور اجتماعی در مشترک بودن سود سرمایه‌گذاری‌هاست.
یکی از فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاری در مازندران معتقد است که تشکیل یک گروه مشخص متشکل از سرمایه‌گذاران حوزه‌های مختلف می‌تواند به مسئولان برای حل مشکلات سرمایه‌گذاری مازندران کمک کند. «رضا تویسرکانی» رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از سرمایه‌گذاران مازندران با بیان این‌که باید این نگرش را در جامعه تقویت کرد که منافع مردم با منافع واحد سرمایه‌گذاری یکسان است، گفت: باید آگاهی مردم را در این زمینه بالا ببریم تا واحدهای اقتصادی را از خودشان بدانند. در واقع حمایت از سرمایه‌گذاری‌ها، تامین منافع جامعه است. این موضوع به سواد مالی جامعه ارتباط دارد که باید تقویت شود.
وی به فرصت‌های خاموش موجود در استان اشاره کرد و افزود: با برداشتن برخی موانع اداری می‌توان هزاران شغل را در استان احیا کرد و صدها واحد سرمایه‌گذاری را به عرصه تولید بازگرداند. با رفع موانع، ظرفیت واحدهای اقتصادی بالا می‌رود و این یعنی اشتغال جدید با هزینه اندک.
فرصت‌های هلدینگ در مازندران
هلدینگهای اقتصادی به این شکل عمل می‌کنند که نقدینگی‌های خرد و کلان را در کنار هم قرار می‌دهند و با شناسایی فعالیت‌های سودآور، سرمایه‌گذاری می‌کنند. زمینه فعالیت و حوزه‌هایی که قرار است هلدینگ اقتصادی در آن فعالیت کند، بسته به شکل فعالیت هلدینگ و اهدافی که دارد متفاوت است. هلدینگ‌ها در حقیقت شرکت‌هایی هستند که سهام مدیریتی یک یا چند شرکت دیگر را در اختیار دارند، به همین دلیل فعالیتشان با این شیوه، ریسک اقتصادی را کم می‌کند و کنترل بر فعالیت‌ها را افزایش می‌دهد.
مازندران علاوه بر فرصت‌های صنعتی موجود برای تشکیل هلدینگ اقتصادی و احیای مشاغل و فرصت‌ها، به دلیل تولید میلیون‌ها تن فراورده کشاورزی، تولید فراورده‌‌های لبنی و دامی و گوشتی، شاخص بودن در عرصه شیلات و همچنین رونق گردشگری، فرصت‌های گوناگونی برای تشکیل هلدینگهای اقتصادی دارد. در صورتی که هلدینگ سرمایه‌گذاری مازندران با در نظر داشتن زیرشاخه‌هایی از این حوزه‌ها تشکیل شود و بتواند همه فعالان هر کدام از بخش‌ها را زیر پوشش قرار دهد، به ساختاری ثابت و ساماندهی شده در سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های اقتصادی دست خواهد یافت.
