قربانی دوم

6سال پیش وقتی دیوید کامرون، نخست‌وزیر وقت بریتانیا به طمع پیروزی حزبش (محافظه‌کاران توری) در انتخابات پارلمانی وعده همه‌پرسی خروج از اتحادیه اروپا را داد، نه او فکر می‌کرد نخستین قربانی این وعده خودش باشد، نه حزب محافظه‌کار فکر می‌کرد اقتدار و اعتبارش را بر سر این وعده بر باد می‌دهد. در آن زمان حتی انگلیسی‌ها هم فکر نمی‌کردند با این وعده انتخاباتی وارد پیچیده‌ترین بحران تاریخ خود می‌شوند.  کامرون بعدها درباره دلیل دادن این وعده گفت که برای جلوگیری از بروز شکاف درون حزبش این وعده را داده چون بعضی اعضای حزب قصد پیوستن به جناح راست افراطی را داشتند و او می‌خواسته جلوی این کار را بگیرد.
اکنون 6سال بعد از آن زمان، بریتانیا دومین نخست‌وزیر خود را قربانی این وعده می‌کند؛ درحالی‌که می‌داند این پایان راه نیست و آشفتگی‌های بیشتر در راه خواهد بود. شکافی که کامرون قصد داشت با وعده برگزاری همه‌پرسی جدایی از اتحادیه اروپا، جلوی آن را بگیرد اکنون چنان عمیق شده که نه‌تنها حزب محافظه‌کار، بلکه دیگر احزاب بریتانیایی و یکپارچگی خود بریتانیا را تهدید می‌کند.
ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا که 3سال پیش از کابینه کامرون و بعد از استعفای او راهی ساختمان شماره10 خیابان داونینگ شد، دیروز مقابل همین ساختمان که دفتر کار نخست‌وزیری است، اعلام کرد 2هفته دیگر استعفا می‌کند. کامرون به این دلیل از نخست‌وزیری استعفا کرد که گزینه خروج از اتحادیه اروپا در همه‌پرسی تابستان سال2016 با تفاوت رأی اندکی از سوی مردم تأیید شد. در این همه‌پرسی 4/17میلیون نفر به خروج از اتحادیه اروپا رأی دادند و 1/16میلیون نفر به ماندن درون اتحادیه. اما این رأی تازه آغاز بحران بود. دولت بریتانیا به رهبری نخست‌وزیر جدید یعنی خانم می ‌باید متن توافقنامه‌ خروج را تهیه می‌کرد و به تأیید مجلس می‌رساند و تأیید اتحادیه اروپا را هم می‌گرفت. همه این کارها باید تا ضرب‌الاجل تعیین‌شده یعنی 2‌ماه پیش انجام می‌شد. تهیه متن توافقنامه و مشخص کردن سازوکار جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا بحرانی ایجاد کرد که اکنون هم موقعیت سیاسی اقتصادی این کشور را با بلاتکلیفی روبه‌رو کرده و هم نخست‌وزیر را به استعفا کشانده‌است. دلیل استعفای خانم می‌ درواقع اختلاف با حزبش بر سر سازوکار جدایی لندن از اتحادیه‌ اروپاست. به گزارش بی‌بی‌سی، او دیروز در متن استعفایش گفت: برای من روشن شده که منافع بریتانیا با یک نخست‌وزیر جدید بهتر تأمین می‌شود. با حزب به توافق رسیده‌ام که روند انتخاب رهبر جدید از هفته آینده آغاز شود. در روزهای گذشته خانم می ‌قصد داشت متن توافقنامه خروج از اتحادیه اروپا را بعد از اصلاحاتی برای بار چهارم به رأی پارلمان بگذارد. اما فشار از درون حزب محافظه‌کار برای استعفای او سرانجام او را تسلیم کرد. حزب محافظه‌کار خواستار خروج سخت از اتحادیه اروپاست. منظور از این عبارت، قطع کردن همه ارتباطات با اتحادیه و تأمین حداکثر استقلال بریتانیاست. اما اکثریت نمایندگان پارلمان و به‌ویژه حزب کارگر با این مدل خروج موافق نیستند. خانم می 3ماه پیش و وقتی متن توافقنامه‌های پیشنهادی‌اش توسط پارلمان رد شد، در سخنرانی انتقادی خطاب به نمایندگان گفت: شما بگویید دنبال چه توافقنامه‌ای هستید؟! از آنجا که موضوعات مورد اختلاف در توافقنامه جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا و روند انجام این کار همچنان باقی‌است، انتخاب یک نخست‌وزیر جدید تنها ممکن است بر شمار قربانیان این روند بیفزاید و مشکلی را حل نمی‌کند. برگزاری انتخابات زودهنگام یکی از راه‌های حل بحران است اما از آنجا که درصورت برگزاری انتخابات احتمال پیروزی حزب کارگر وجود دارد، محافظه‌کاران حزب حاکم به این گزینه تن نمی‌دهند.




جانشینان احتمالی خانم می



بوریس جانسون
سیاستمدار نسبتا عجیب انگلیسی که مدتی وزیرخارجه دولت دیوید کامرون بود، اکنون چهره محبوبی در میان طرفداران جدایی از اتحادیه اروپاست. نظرسنجی که روزنامه تایمز چاپ لندن انجام داده نشان می‌دهد از نظر 39درصد از رأی‌دهندگان حزب محافظه‌کار، او نخستین گزینه نخست‌وزیری‌ است. او در روزهای اخیر برخلاف گذشته سکوت کرده و تنها ستون‌ ثابتی در نشریه دیلی‌تلگراف داشته‌است.













دومنیک راب
برخی رسانه‌های انگلیسی در روزهای اخیر لقب رهبر در سایه را به او داده‌اند. منظور آنها این است که او انتظار رهبری حزب محافظه‌کار را می‌کشد. او قبلا وزیر امور برگزیت در دولت بریتانیا بود. در نظرسنجی روزنامه تایمز لندن، او بعد از بوریس جانسون در جایگاه دوم از نظر رأی‌دهندگان حزب محافظه‌کار برای تصدی پست نخست‌وزیری است.






















آندره لیدسام
رهبر مجلس عوام بریتانیا، در سال2016 رقیب خانم می ‌برای تصدی رهبر حزب محافظه‌کار و نخست‌وزیری بود، اما در دقایق آخر از این رقابت کنار رفت و این سمت به ترزا می‌ رسید. با این حال او از نظر رهبران حزب محافظه‌کار، چندان خودی به‌حساب نمی‌آید.


















پنی موردانت
خانم موردانت اخیرا از وزارت توسعه بین‌المللی به وزارت دفاع رفت و با این سمت، جایگاهش درون حزب محافظه‌کار تقویت شد. او هم طرفدار برگزیت است و هم یک سوسیال‌لیبرال به‌حساب می‌آید. به همین دلیل چهره‌ای به‌حساب می‌آید که می‌تواند شکاف کنونی درون حزب محافظه‌کار را به سمت وحدت ببرد. اما برخی تحلیلگران کم‌تجربگی او را مانعی برای رسیدنش به جایگاه رهبری حزب و نخست‌وزیری می‌دانند.