گرد جنگ هنوز پاک نشده است

مریم سمائی

40سال پیش خرمشهر را به تجارت، فعالیت و بندر معروفش می‌شناختند و لقب عروس شهرهای خوزستان را به آن داده بودند. در آن دوران بسیاری از کشورهای حوزه خلیج‌فارس در حسرت داشتن بندر پررونقی مانند خرمشهر بودند و به آن غبطه می‌خوردند اما این شهر پس از جنگ دیگر نتوانست به آن دوران پررونق خود برگردد.
بیش از 3دهه است که از پایان جنگ می‌گذرد اما خرمشهر هنوز با مشکلات دست‌و‌پنجه نرم‌می‌کند. 

غلامرضا شرفی، نماینده آبادان در مجلس و از رزمندگان 8سال دفاع‌مقدس درباره مشکلات شهر خرمشهر به درنگ می‌گوید: «توسعه نیافتگی یا ‌کم‌توجهی‌ به شهرهایی مانند خرمشهر و آبادان که به‌طور مستقیم درگیر جنگ بودند، به‌دلیل انتقال یافتن اسکله و بنادر به سمت جنوب‌شرق کشور است. با رونق گرفتن بنادر ماهشهر، بندر امام، شهید رجایی، شهید باهنر و چابهار، شهر مرزی و بندری خرمشهر که دارای آب‌های بین‌المللی، کشتی‌های تجاری، فرودگاه، قطار، راه شوسه و... بود از رونق افتاد و تمام این موقعیت‌ها به‌دلیل جنگ و درگیری‌هایی که بعد از جنگ در مرزها وجود داشت از دست رفت». این موضوع یک آفت بزرگ برای خرمشهر بود، درحالی‌که این شهر سال‌ها پیش توانسته بود زیرساخت‌های عظیمی را برای کشور رقم بزند و گام‌های اولیه صنعت در 2شهر آبادان و خرمشهر برداشته شده بود.

او در ادامه می‌گوید: «اگر هم‌اکنون از شهرهای دیگری به لحاظ اسکله و بنادر استفاده می‌کنیم حداقل باید شرکت‌هایی مانند شرکت‌های فولاد، شرکت‌های ساختمان‌های پیش‌ساخته یا خودروسازی را در خرمشهر و آبادان مستقر کنیم تا جبران خسارات این شهرها شود و دوباره رونق بگیرند. الان شهر آبادان 300هزار نفر جمعیت دارد درحالی‌که قبل از جنگ حدود 600هزار نفر جمعیت داشت. خرمشهر هم همینطور است. شما کدام شهر را در ایران سراغ دارید که بعد از 3دهه جمعیتش نصف شده باشد؟ این نشان می‌دهد که این شهرها جوابگوی نیاز مردم نیستند و زیرساخت‌هایی که در آنها وجود داشته کامل از بین رفته و به جای بازسازی به نقاط دیگر کشور برده شده است.
خرمشهر قبل از جنگ، بزرگ‌ترین گمرک کشور بود. شهری بود که از همه جای ایران می‌آمدند و در آن کار می‌کردند اما الان مردمش از بیکاری گلایه می‌کنند و خواستار ایجاد شغل در شهرشان هستند. متأسفانه تا‌کنون فکری برای تبدیل یا تزریق زیرساخت‌ها به این شهر نکرده‌ایم و این روند همچنان ادامه دارد. بی‌شک این مسائل را معجزه حل نمی‌کند اما برنامه‌ریزی می‌تواند حل‌کننده مسائل باشد.» او با تأکید بر فاصله گرفتن از پراکنده‌کاری در شهر می‌گوید: «باید طرح‌ها، کارشناسی شده، جامع و متراکم باشد اما متأسفانه طی این سال‌ها به‌طور متفرقه پول واریز شد، به‌طور متفرقه و پراکنده کار انجام شد و به‌طور پراکنده طرح‌ها به اجرا در آمد و این شیوه، نتیجه‌ای جز هدررفت اعتبارات و منابع نداشت. طرح جامعی وجود ندارد که پروژه‌ها با یک نقشه راه و یک‌به یک اجرا شوند. هر سال عید برای آسفالت و سنگفرش خیابان‌ها کلی هزینه می‌شود. شما کدام کشور را می‌شناسید که چنین طرح‌هایی را هر ساله اجرا کند؟

شهرهای مرزی شهرهایی با جغرافیای زنده و پویا هستند. مرز خرمشهر مرزی بین‌المللی است که روزانه 600، 500نفر تبعه بیگانه از آن تردد می‌کند آیا واقعا خارجی‌ها باید خرمشهر را اینگونه ببینند؟» این نماینده مجلس عمده‌ترین مشکل خرمشهر را بیکاری و توسعه نیافتگی زیرساخت‌های شهری آن می‌داند و اضافه می‌کند: «اگر این مشکلات حل شود و شهر از زیر گرد 8سال جنگ و 30سال ‌کم‌توجهی و ناهماهنگی مسئولان بیرون بیاید قطعا به شهری به روز، زیبا و سیستماتیک تبدیل می‌شود که قابلیت جذب سرمایه‌گذار را دارد و می‌تواند امکانات خوبی را برای مردمش فراهم کند»