سنگینی 150هزار میلیارد تومان بر دوش اقتصاد ایران

مائده امینی

8درصد تولید ناخالص ملی کشور ما، صرف هزینه‌های ناشی از تصادف‌های رانندگی می‌شود. مرکز پژوهش‌های مجلس، در یکی از آخرین گزارش‌های خود اعلام کرده که هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی حدود ۸درصد تولید ناخالص داخلی است؛ معادل ۱۵۰هزار میلیارد تومان؛ رقمی که با آن می‌شود هزاران گره از اقتصاد کشور باز کرد. با 150هزار میلیارد تومان می‌توان مشکل تاریخی معوقات بانکی را حل یا بدهی دولت به تامین اجتماعی را صفر کرد. براساس برنامه‌ای که در خرداد‌ماه امسال دولت تدبیر و امید اعلام کرده بود، با 150هزار میلیارد تومان می‌توان برای دوبار فقر مطلق در کشور را ریشه‌کن کرد.

براساس آماری که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در 10ماه نخست سال97 ارائه کرده است، روزانه ۳۲میلیارد‌تومان ضرر اقتصادی ناشی از تصادفات را متحمل می‌شویم. از طرفی مهرماه سال گذشته هم سردار مهری، فرمانده پلیس راهور ناجا، اعلام کرد که روزانه 43نفر در ایران در اثر تصادف‌های رانندگی جان خود را از دست می‌دهند که هرکدام در ابعاد وسیعی می‌توانند موجب وارد شدن آسیب‌های روحی و مالی به خانواده‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای وارد کنند. آیا تصادف نکردن اینقدر سخت است؟ 

9هزار میلیارد تومان خسارت روی دست بیمه‌ها 
بخشی از خساراتی که در تصادف‌ها و سوانح رانندگی ایجاد می‌شود، بیمه‌ها پرداخت می‌کنند. از آنچه بیمه‌ها برای جبران خسارت در سال97 پرداخت کرده‌اند، اطلاعاتی در دسترس نیست اما غلامرضا سلیمانی، رئیس بیمه مرکزی گفته است: خسارت پرداختی بیمه برای سوانح رانندگی از ۵۳۰۰میلیارد تومان در سال۹۲ به حدود ۸۹۰۰میلیارد تومان در سال۹۶ رسیده است. این ارقام در حالی اعلام می‌شود که در سال97، بودجه اداره کلانشهری مثل مشهد، کمتر از خسارت سوانح کشوری و تنها 8هزار میلیارد تومان اعلام شده است! از طرفی، بررسی‌ها نشان می‌دهد درمجموع برای تمامی اقدامات ایمنی و نگهداری راه‌های فعلی کشور به بودجه‌ای برابر با ۸۵۰۰‌میلیارد تومان لازم داریم! تقریبا رقمی برابر هزینه‌هایی که بیمه‌ها برای جبران خسارت ناشی از سوانح در سال96 پرداخت کرده‌اند.

وضعیت بحرانی 2500 کیلومتر از راه‌ها 
۵درصد کل راه‌های شریانی کشور دارای وضعیت بحرانی هستند که به رسیدگی نیاز دارند. رضا اکبری، مدیرکل دفتر نگهداری راه‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اعلام کرده است که ۲‌هزار و ۵۰۰ کیلومتر راه شریانی در وضعیت بحرانی قرار دارند که برای بهسازی آنها باید یک هزار میلیارد تومان اعتبار هزینه کرد.
همچنین برمبنای آمارهای ارائه‌شده ۲۰درصد دیگر راه‌های کشور دارای خرابی شدید هستند که باید اقدامات حفاظتی و سبک برای اصلاح آنها انجام شود که برای این اقدامات هم یک هزار میلیارد دیگر لازم است.
به گفته او، نگهداری راه‌های شریانی و غیرشریانی بدون درنظر گرفتن اصلاح و نگهداری راه‌های روستایی کشور سالانه به مبلغی حدود ۴هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که شامل بهسازی روکش آسفالت، لکه‌گیری راه‌ها، روکش‌های حفاظتی و مرمت آنها می‌شود.
و اینها در حالی است که بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد در حوزه نگهداری راه‌های شریانی و غیرشریانی وضعیت اعتباری یک‌چهارم بودجه موردنیاز است. به این صورت که برای نگهداری رویه راه‌ها و ایمن‌سازی آنها که شامل خط‌کشی، روشنایی، تهویه تونل‌ها، نصب و تعمیر تابلوهای اطلاعاتی و ارتقای ایمنی تقاطع‌ها می‌شود اعتبار ۳‌هزار و ۶۰۰میلیارد تومانی نیاز است و برای نگهداری و ایمن‌سازی ابنیه فنی که شامل نگهداری از پل‌ها، حائل‌های حفاظتی، کانال‌ها و ... می‌شود، ۴ هزار و ۸۰۰‌میلیارد تومان بودجه لازم است که درمجموع برای تمامی اقدامات ایمنی و نگهداری راه‌های فعلی کشور بودجه‌ای برابر با ۸۵۰۰میلیارد تومان لازم داریم.