اروپا در خطر

 10روز مانده به انتخابات پارلمان اروپا، نتایج تازه‌ترین نظرسنجی‌ها در فرانسه و انگلیس از تقویت جایگاه احزاب راست افراطی در مقابل احزاب میانه‌رو حکایت دارد. مردم در 28کشور عضو اتحادیه اروپا اواخر هفته آینده برای انتخاب 751نماینده عضو پارلمان اروپا که نهاد رسمی قانونگذاری در اروپا به شمار می‌رود، به پای صندوق‌های رأی می‌روند. انتخابات پارلمان اروپا پس از انتخابات هند، بزرگ‌ترین نمایش دمکراسی در جهان به شمار می‌رود؛ نمایشی که این بار شاید نتیجه‌ای به‌دنبال داشته باشد که با فلسفه وجودی نهادهایی همچون اتحادیه اروپا و پارلمان اروپا در تضاد باشد.
احزاب راست افراطی که طی 2سال گذشته در کشورهای مختلف اروپایی توانسته‌اند یا قدرت را در دست بگیرند یا احزاب قدیمی حاضر در قدرت را با چالش جدی روبه‌رو کنند، اکنون در مسیر فتح کرسی‌های پارلمان اروپا قرار گرفته‌اند. در ایتالیا که دولت به‌دست احزاب راست افتاده، شانس آنها برای رسیدن به کرسی‌های اتحادیه اروپا نیز از همه بیشتر است. در فرانسه که اکنون مدعی رهبری احزاب میانه‌رو و لیبرال در اروپاست، راست‌ها به قدرت نرسیدند اما نظرسنجی‌ها از امکان ورود چهره‌های راست افراطی فرانسه به پارلمان اروپا و تصاحب بخشی از 74کرسی متعلق به فرانسوی‌ها حکایت دارد. در انگلیس، احزاب راست از 2سال پیش مسیر خروج از اتحادیه اروپا را هموار و این کشور را با بحرانی مواجه کردند که حزب حاکم هنوز نتوانسته برای خروج از آن چاره‌اندیشی کند.
تازه‌ترین نظرسنجی منتشر شده در فرانسه، از پیش افتادن حزب دست‌راستی «اتحادیه ملی» به رهبری مارین لوپن از حزب امانوئل مکرون حکایت دارد. فاصله این دو حزب بسیار کم است اما این نخستین بار است که حزب اتحادیه ملی یک گام از حزب «حرکت به جلو» مکرون پیش می‌افتد و ترس به جان احزاب میانه‌رو و چپ می‌اندازد. براساس نظرسنجی مؤسسه Ipsos که نتایج آن از سوی خبرگزاری رویترز منتشر شده، اتحادیه ملی 22درصد و حرکت به جلو 21درصد از آرای مردمی را در اختیار دارند.
البته این نخستین بار نیست که خانم مارین لوپن برای از گود خارج کردن احزاب میانه‌رو و چپ در فرانسه خیز برمی‌دارد. او 2سال پیش هم در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه موفق شد به دور دوم راه پیدا کند اما ترس احزاب لیبرال و چپ فرانسه از قدرت‌گیری راست‌های افراطی در این کشور باعث شد تا  از امانوئل مکرون جوان در برابر لوپن حمایت کنند و شکست او را رقم بزنند.
در انگلیس اوضاع وخیم‌تر به‌نظر می‌رسد. 73کرسی پارلمان اروپا متعلق به انگلیسی‌هاست. از آنجا که موضوع برگزیت هنوز در انگلیس به نتیجه نرسیده، انتخابات پارلمان اروپا در این کشور در موعد مقرر برگزار می‌شود و نمایندگان انتخابی نیز به پارلمان خواهند رفت. طبق نظرسنجی‌ای که دیروز در روزنامه گاردین منتشر شد، «حزب برگزیت» به رهبری نایجل فاراژ با 34درصد آرا از «حزب کارگر» با 21درصد و «حزب محافظه‌کار» با 11درصد آرا پیش افتاده؛ آماری که اگر در روز انتخابات به دست آید، صحنه سیاسی انگلیس را بدون شک دگرگون خواهد کرد.
نظرسنجی منتشر شده از سوی گاردین نشان‌دهنده حمایت بی‌سابقه از نایجل فاراژ است که به افکار افراطی‌اش معروف است. او البته 3سال پیش در ماجرای برگزیت، موفق شد مردم را برای خروج از اتحادیه اروپا قانع کند و نظرش را به کرسی بنشاند. 52درصد از انگلیسی‌ها به خروج رأی دادند و کشورشان را دچار بحرانی کردند که هنوز برایش راه‌حلی اندیشیده نشده است. به‌نظر می‌رسد در انتخابات پارلمان اروپا نیز آنهایی که به هر قیمتی به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا معتقدند، رأی خود را به‌صورت متحد به نفع نامزدهای حزب برگزیت به صندوق‌ها بریزند تا اندک امید آنهایی که خواستار ماندن در اتحادیه هستند هم از بین برود.

امید به مکرون و میانه‌روها
پارلمان اروپا یکی از ارکان اصلی اتحادیه اروپاست و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نمادهای همگرایی در قاره سبز شناخته می‌شود. احزاب راست افراطی با هرگونه همگرایی در چارچوب اروپای واحد مخالفند و به استقلال کشورها و ملی‌گرایی در برابر هم‌گرایی معتقدند. آنها اکنون تلاش دارند از طریق همان سازوکارهایی که اتحادیه اروپا ترتیب داده به پارلمان اروپا راه پیدا کرده و فعالیتش را از درون مختل کنند.
در این میان، برای فرانسه و امانوئل مکرون که اکنون ادعای رهبری اروپا و احیای ایده اروپای واحد را دارد، حضور احزاب راست افراطی در پارلمان اروپا می‌تواند بزرگ‌ترین خطر باشد. روز شنبه، حزب او میزبان احزاب میانه‌روی کشورهای عضو اتحادیه اروپا بود تا شاید با شکل دادن ائتلافی تازه بتوانند مسیر ورود دست‌راستی‌ها را به پارلمان سد کنند. شکل‌گیری ائتلاف میانه‌روهای اروپایی در شرایطی اهمیت پیدا می‌کند که ائتلاف‌های سنتی گذشته یعنی حزب مردم اروپا و سوسیالیست‌ها که قبلا دست بالا را در پارلمان اروپا داشتند اکنون دیگر با اقبال عمومی روبه‌رو نیستند. اکنون چشم امید هواداران اروپای واحد به قدرت‌گیری ائتلاف‌های تازه میانه‌روها در برابر راست‌های افراطی است.