موسیقی
قانون بر سلایق شخصی اولویت دارد
گفت‌وگو با پری ملکی که سال‌هاست صدای موسیقی زنان است
مسعود میر\خبرنگار:
هم نوازنده چیره‌دستی است و هم خواننده‌ای بی‌نهایت محجوب اما آنچه او را در میان فعالان زن در حوزه موسیقی از دیگران متمایز می‌کند بی‌تردید دو محور دیگر دارد؛ اول اینکه در همه این سال‌ها لحظه‌ای از آموزش دادن جوانان علاقه‌مند غافل نشده و با مدیریت مجدانه گروه خنیا در فهرست فعالان حوزه آموزش موسیقی در رتبه‌های بالا دستی ایستاده و دیگر آنکه همواره در مقابل طوفان سختگیری‌ها و محدودیت‌ها ایستاده و به نوعی همزیستی هنرمندانه با شدائد موسیقی زنان دست یافته است. پری ملکی در گفت‌وگو با همشهری از امیدواری برای بهبود شرایط موسیقی زنان گفت و با تیزبینی همیشگی وقایع اخیر پیرامون نوازنده‌های زن و اجراهای زنانه را به چالش کشید.
شرایط تهران بد نیست
«اگر بخواهیم دقیق‌تر به موضوع ممانعت از حضور نوازنده‌های زن روی صحنه حرف بزنیم باید بگوییم که این گرفتاری‌ها فقط در شهرستان‌هاست و در تهران دیگر مشکل اینچنینی وجود ندارد. البته این روزی‌ها مردم به‌خاطر گسترش امکانات ارتباطی این کم‌لطفی‌های گاه و بیگاه در حوزه موسیقی را خیلی بیشتر از گذشته درک می‌کنند و از آن مطلع می‌شوند.» ملکی در پاسخ به این سؤال که آیا شما هم مثل گروهی معتقد هستید که این موضوعات نوعی شیطنت است تا بعدها با برطرف شدن‌شان گروهی بهره سیاسی ببرند، می‌گوید: «خب هر چه یادم می‌آید اینگونه اشکال‌ها به‌خصوص در خارج از پایتخت بوده اما حالا دیگر به‌نظرم بهتر است گروه‌ها درصورت مواجهه با این برخوردهای حذفی برخورد حرفه‌ای‌تری انجام دهند.» توضیح سرپرست گروه خنیا درباره این برخورد هم خواندنی است: « اگر گروهی قصد اجرای برنامه‌ای دارد و به آن گروه اجازه ندادند که نوازنده یا همخوان زن گروه آنها را همراهی کند باید برنامه لغو شود چون اعضای گروه چه زن و چه مرد با هم فرقی ندارند و تن دادن به این محدودیت‌های اعمال شده که ذاتا سلیقه‌ای و خلاف قانون است، رفتاری غیرحرفه‌ای است. من معتقدم خود گروه‌ها ابتدا باید خودشان به خودشان و کارشان احترام بگذارند و بعد توقع داشته باشند تا دیگران هم این احترام را حفظ کنند.» این مدرس موسیقی با اشاره به اینکه در سال‌های قبل در شیراز کنسرت برگزار کرده اما اخیرا نتوانسته مجوز برگزاری کنسرت مختص خانم‌ها را در همان شهر بگیرد تأکید می‌کند که بی‌تردید در پاره‌ای موارد نگاه شخصی برنده‌تر از نص قانون عمل می‌کند و این موضوع قابل‌قبول نیست.
نوای قانون برای همه
پری ملکی تخطی‌ها از قانون را تنها مختص بعضی مسئولان نمی‌داند و معتقد است: «اهالی موسیقی هم باید در تبعیت از قانون کوشا باشند و اگر قرار است در هر نقطه‌ای از کشور، شخصی خارج از قانون برایشان تصمیم بگیرد که مثلا آنها حق ندارند برنامه‌ای را با نوازنده زن اجرا کنند باید آن گروه در دفاع از قانون دست از اجرای برنامه بکشد.» او در پاسخ به این سؤال که آیا امکان ندارد این رفتار قهری سبب شود چراغ موسیقی کم فروغ‌تر از قبل هم بشود توضیح می‌دهد: «به هر حال مردم خودشان باید به این تشخیص برسند که اگر دلشان می‌خواهد اتفاقی بیفتد باید بر سلایق شخصی غلبه کنند و بدانند قانون حرف اول و آخر را می‌زند.» او که در هجـدهمین دوره جشنواره موسـیـقی فــجـر تقدیر شده معتقد است خانم‌ها همواره در موسیقی ایران مهجور واقع شده‌اند و در اثبات استدلالش به شرایط برگزاری کنسرت‌های اختصاصی برای خانم‌ها اشاره می‌کند. ملکی می‌گوید: «در واقع برنامه‌های مخصوص بانوان بسیار تکراری شده‌اند. خیلی طبیعی است که مثلا هیچ آهنگسازی حاضر نیست اجرای اثری جدید را در این برنامه‌ها تجربه کند. ما هم به‌عنوان خواننده ناخودآگاه سراغ هیچ کار جدیدی نمی‌رویم و کارهای قدیمی را اجرا می‌کنیم. البته این را هم بگویم که این محدودیت‌ها باعث شده در سال‌های اخیر تعداد نوازنده‌ها و حتی خانم‌هایی که در بخش‌های فنی نور و صدا و اجرای کنسرت فعال شده‌اند چندین برابر بشود.»
بارقه‌های امید
«من دیگر حاضر نیستم برای بانوان اجرایی داشته باشم و تجربه آخرم در تابستان که برگزاری یک کنسرت عمومی در تالار وحدت با همخوانی و هم نوازی بود به‌نظرم بسیار بهتر و هنرمندانه‌تر از اجراهای تفکیک شده است. حالا هم شنیده‌ام که وزیر ارشاد دستور داده‌اند برای اجرای زنان در جشنواره موسیقی یک اساسنامه قطعی تدوین شود تا محل رجوع قانونی برای اهالی موسیقی و البته مسئولان باشد. این اتفاق بارقه‌های امید را در دل اهالی موسیقی زنده خواهد کرد.» پری ملکی از تجربه‌اش می‌گوید و البته اصرار دارد که اهالی موسیقی باید در وطن خودشان بمانند، کار کنند و بدرخشند.
