قم، زیر پوشش کامل طرح سلامت

علی نوری|  قم - خبرنگار:


یک سوم جمعیت بالای 40 سال در قم از پرفشاری خون رنج می‌برند و خودشان خبر ندارند. از هر 10 نوجوان قمی یک نفر دچار افزایش وزن است. حدود 10 درصد مردم قم دیابت دارند. اینها ثمره شیوع بیماری‌های نوپدید و غیرواگیر است. بیماری‌هایی که با شرح حال گیری و بررسی اولیه می‌توان آنها را تشخیص داد و با هزینه اندکی مانع از توسعه این بیماری‌ها شد. 

همین دغدغه سبب شده که سازمان بهداشت جهانی در سال‌های اخیر «خودمراقبتی» را محور شعار هفته سلامت قرار دهد. امسال هم شعار «مراقبت‌های بهداشتی اولیه، راهی به سوی پوشش همگانی سلامت» برای این هفته انتخاب شد.

نقطه مقابل خودمراقبتی، باورهای غلط است که اگر کسی احساس درد بکند، حتما باید به درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کند و سرم و آمپول بزند. تغییر این باور غلط انگیزه‌ای شد تا دانشگاه علوم پزشکی قم، تبیین اهمیت مراقبت‌های اولیه را جزو اولویت‌های کاری امسال قرار دهد. 

رئیس این دانشگاه اظهارکرد: بیماری‌های نوپدید ارتباط مستقیم با سبک زندگی مردم دارد. بنابراین ضرورت توجه به الگوهای سبک زندگی، ورزش، تغذیه سالم و توجه به اصالت خانواده در شعارها و فعالیت‌ها مورد توجه قرار گرفته است.
«ابوالفضل ایرانی‌خواه» با بیان این‌که شناسایی به موقع بیماری‌های نوپدید می‌تواند در شروع درمان کم هزینه موثر واقع شود، گفت: به عنوان مثال اصلی‌ترین عامل نارسایی کبد که منجر به پیوند کبد می‌شود کبد چرب است. این بیماری اگر زود تشخیص داده شود قابل درمان و پیشگیری است.

وی بیان کرد: پرفشاری خون و قند محور بیماری‌های نوپدید است. سکته‌ها و بیماری‌های قلبی و عروقی که بیشتر آنها به دلیل عادت غلط تغذیه به وجود می‌آید با خدمات اولیه بهداشتی قابل شناسایی است.ایرانی‌خواه اظهار کرد: در چند سال آینده هیچ کمبودی از نظر زیرساخت‌های درمانی در استان وجود نخواهد داشت، بنابراین اولویت دانشگاه علوم پزشکی قم تقویت زیرساخت‌های بهداشتی است.


تقویت زیرساخت‌های بهداشتی

رئیس دانشگاه علوم پزشکی، ایجاد 180 پایگاه بهداشتی و مرکز بهداشت در استان و تشکیل یک میلیون و 200 هزار پرونده الکترونیکی سلامت را از مهم‌ترین زیرساخت‌های بهداشتی ذکر کرد که در سال‌های اخیر انجام شده است و در این مراکز خدمات رایگان به شهروندان ارائه می‌شود.وی با بیان این‌که خدمات این مراکز فقط به واکسیناسیون محدود نمی‌شود، گفت: در این پایگاه‌ها کارشناسان بهداشت روان و پرستارانی فعالیت می‌کنند که با فرهنگ و عادات زندگی مردم منطقه 
آشنا هستند.

ایرانی‌خواه در بیان برخی دستاوردهای این مراکز اضافه کرد: حدود 10 درصد از افرادی که به این مراکز مراجعه کردند دیابت داشتند که با شرح حال گیری شناسایی و با مبالغ اندکی مانع از توسعه بیماری شده‌اند.
به گفته وی، بسیاری از مردم قم سال‌ها به پرفشاری و دیابت مبتلا بودند و خودشان نمی‌دانستند.

ایرانی‌خواه تأکید کرد: میلیاردها تومان برای زیرساخت‌های بهداشتی هزینه کردیم که اهمیت آن از بیمارستان هزار تختخوابی بیشتر است. وی دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی را مهم دانست و تأکید کرد: نیمی از مردم جهان از خدمات اولیه درمانی محروم هستند. این در حالی است که کشور ما در بسیاری از شاخص‌های زیرساختی در حوزه درمان، آموزش و پزشکی جزو کشورهای مطرح جهان است.


توجه به رویکرد اجتماعی طرح سلامت

ایرانی‌خواه در پاسخ به این سئوال که در چند سال اخیر که شعار سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت، حول محور مراقبت‌های بهداشتی است چرا برنامه‌های ترویجی و محتوایی فاخر برای کاهش بیماری‌های غیرواگیر انجام نشده اظهارکرد: محور کار نظام جامع سلامت، درمان بود. چون ما شاهد جامعه‌ای بودیم که بیماری‌های نوپدید در آن زیاد بود. استان قم درگیر بیماری‌های قلبی عروقی و مغزی بود. مردم نیاز به توسعه فضاهای بیمارستانی داشتند چون زیرساخت‌های درمانی کافی نبود.وی بیان کرد: توجه به اجتماعی شدن سلامت در حد صحبت بود و هنوز اجرا نشده است. با زیرساخت‌هایی که در زمینه بهداشتی ایجاد شده، اجتماعی شدن مقوله سلامت با جدیت بیشتری پیگیری می‌شود.
یک میلیون و 200 هزار نفر از مردم قم پرونده الکترونیک دارند، اما بسیاری از این‌ها مراجعه بعدی به مراکز و پایگاه‌های بهداشتی نداشته‌اند. با گسترش بیماری‌های نوپدید راهی جز اصلاح سبک تغذیه و مراجعه به این مراکز برای شناسایی بیماری‌‌های احتمالی نداریم.


راه‌اندازی نظام ارجاع الکترونیک

رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان قم از راه‌اندازی نظام ارجاع الکترونیک در چند روز آینده خبر داد و گفت: بسیاری از مردم که با تصور بیماری به پزشک متخصص یا فوق تخصص مراجعه می‌کنند، شاید درگیر سرفه یا سرماخوردگی ساده باشند و نیازی به مراجعه به پزشک نداشته باشند. اینها به مراقبت اولیه نیاز دارند و با استراحت و مصرف داروی ساده درمان می‌شوند. بنابراین در تلاش هستیم نظام ارجاع الکترونیک را راه‌اندازی کنیم تا دسترسی عادلانه و بدون هزینه مردم به مراقبت‌های پزشکی برقرار شود.«ابوالفضل ایرانی‌خواه» افزود: این طرح از مناطق روستایی شروع می‌شود و بیمار پس از مراجعه به سامانه، شماره پذیرش دریافت می‌کند و باید در ساعت اعلام شده به مراکز درمانی مراجعه کند.

وی با بیان این‌که ارتقای سطح خدمت‌رسانی مراکز و پایگاه‌های بهداشتی در دست اقدام است، اظهار کرد: در حال حاضر برای حدود 95 درصد مردم قم پرونده الکترونیک تشکیل شده است. یکی از مهم‌ترین خدماتی که در این مراکز انجام می‌شود بهداشت روان است که در کاهش آسیب‌های اجتماعی تأثیر زیادی دارد. کارشناسان بهداشت روان با اعتمادافزایی که در میان مردم می‌کنند با خانواده‌های آنها آشنا می‌شوند و به آنها خدمت‌رسانی می‌کنند.