افتضاحی به نام اف-۳۵

روز گذشته با اظهارنظر سرپرست وزارت دفاع آمریکا درباره گران‌قیمت‌ترین جنگ‌افزار جهان بار دیگر نام اف-35 جنجالی به سر زبان‌ها آمد. آنطور که سی‌ا‌ن‌ان گزارش داده پاتریک شاناهان در دیدار با بازرسان وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده که برنامه تولید اف-۳۵ به افتضاح کشیده شده است. هر چند مقام‌های وزارت دفاع تلاش کردند بگویند این نقل قول به‌صورت خاص مربوط به این جنگنده نبوده اما دیگر کسی در جهان نیست که درباره مشکلات جنگنده‌ای که قرار بود یکی از پیشرفته‌ترین تسلیحات نظامی جهان به‌حساب بیاید بی‌خبر باشد. بعد از سقوط یکی از جنگنده‌های اف-۳۵ ژاپن در اقیانوس آرام دیگر همه کشورهای جهان درباره این جنگنده با ترس و لرز رفتار می‌کنند. هنوز دلیل سقوط این هواپیما که کمتر از یک سال از تحویل آن گذشته بود، معلوم نیست. ژاپن جنگنده‌های اف-۳۵ را که دست‌کم ۹۰ میلیون دلار قیمت دارد برای جایگزینی هواپیماهای اف-۴ خود از آمریکا خریده اما مجبور به زمینگیرکردن تمام آنها شده است.  از زمان پرواز جنگنده‌های اف-۳5 این دومین بار است که این هواپیما سقوط می‌کند. گزارش دیگری نشان می‌دهد که ۳۰درصد جنگنده‌های اف-35 تحویل شده به متحدان آمریکا طی‌ماه گذشته قادر به پرواز نبوده‌اند که برای یک جنگنده با این قیمت یک افتضاح تمام‌عیار به‌حساب می‌آید.
برای نخستین بار نیست که زمینگیری و حوادث این جنگنده خبرساز می‌شود. طی سال‌های گذشته حداقل ۸ بار دیگر این جنگنده با حوادث مختلف زمینگیر شده است. در سپتامبر سال ۲۰۱۸ هم یک جنگنده دیگر اف-۳۵ در کارولینای جنوبی سقوط کرد و آن موقع هم آمریکا به ارتش این کشور دستور زمینگیری کل جنگنده‌ها را داد.
در یکی از جنجالی‌ترین موارد ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ یک فروند
اف‌-۳۵‌ در پایگاه نیروی هوایی اگلین آمریکا، هنگام آماده شدن برای برخاست در ناحیه موتور دچار آتش‌سوزی شد و شانس یار خلبان بود که توانست زنده از کابین خود خارج شود.

گران‌قیمت‌ترین جنگ‌افزار جهان
ساخت جنگنده لاکهید مارتین اف-35 لایتنینگ ۲ یکی از جنجالی‌ترین پروژه‌های نظامی با هزینه بیش از 400میلیارد دلار بوده است. ساخت جنگنده اف-۳۵ به خاطرمشکلات ۷سال از برنامه زمانبندی شده خود عقب‌تر بوده است. اف-۳۵ هواپیمایی پنهان‌کار، تک‌سرنشین و تک‌موتوره است که در وهله اول برای مأموریت‌های هجومی هوا به‌سطح طراحی شده اما توانایی انجام مأموریت‌های شناسایی و دفاع هوایی را نیز دارد. پروژه جنگنده تهاجمی مشترک (JSF) در سال ۲۰۰۱ با هدف توسعه و ساخت ۳۰۰۰ فروند از این جنگنده با هزینه ۲۳۳ میلیارد دلاری آغاز شد که در آن قیمت هر جنگنده اف-35، ۴۵ میلیون دلار برآورد شده بود. با گذشت زمان مشخص شد دستیابی به چنین سطح از تکنولوژی با برآوردهای هزینه‌ای که در ابتدا شده بود ممکن نیست.هواپیمای جنگنده اف- 35 لایتنینگ -2یکی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های کنونی جهان محسوب می‌شد. طول این جنگنده 13.5متر، عرض آن حدود 11متر، وزن حداقل آن بیش از 10تن و وزن حداکثری آن قریب به 23تن است. حداکثر سرعت این هواپیما حدود 1.8ماخ و برد عملیاتی آن 1800کیلومتر است. این هواپیما در 3 مدل نوع B، A  و C بوده و تفاوت مدل‌های آن بیشتر حول محور برخاست و فرود آن است.




1ـ اف-۳۵ در مدل B خود از خروجی هوای موتور برای کنترل چرخش‌ها در سرعت‌های پایین استفاده می‌کند. گزارش شده که فعال کننده‌ها در بال‌ها که مسئولیت چرخش نازل‌ها را دارند بیش از حد گرم می‌شوند و این مسئله باعث شده تا امکان پرواز جنگنده زیر سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بسیار محدود و خطرناک شود.
2ـ مشکلات مختلفی در میل گاردان ازجمله در زمان لازم برای جمع و باز شدن آن مشاهده شده است.
3ـ لرزش بیش از حد صفحه کلاچ فن پرواز باعث تولید گرمای بیش از حد و افزایش دما به‌صورت ناگهانی می‌شود.
4ـ لولاهای درهای مواقع اضطراری در سرعت بالاتر از ۴۶۰ کیلومتر بر ساعت غیرمطمئن شناخته شده است.
5ـ در پوشش موسوم به ۴۹۶ ترک کشف شده است که بسیار خطرناک به‌حساب می‌آید.
6ـ کابین خلبان به‌خاطر طراحی نادرست از دید کافی برخوردار نیست و بسیاری از خلبان‌ها از آن انتقاد کرده‌اند.
7ـ پوشش رادارگریــزی جنگنده غیرمطمئن گزارش شده و گزارش‌هایی از کنده شدن آن در ســرعت حداکثری ۱۹۶۰ کیلومتر بر ساعت منتشر شده است.
8ـ در گزارش‌ وزارت دفاع آمریکا مشکلاتی در مخزن سوخت گزارش شده که احتمال آتش‌سوزی را بالا می‌برد. به همین‌خاطر به خلبان‌ها درباره پرواز در فاصله کمتر از ۴۰ کیلومتری صاعقه هشدار داده شده است.
9ـ افزایش وزن جنگنده باعث پیشرانه ناکافی برای فرود عمودی می‌شود و در این وضعیت فرود بدون خلاص شدن از دست تسلیحات یا تخلیه سوخت ممکن نیست.
10ـ کلاه خلبان در دید در شب مشکلات مختلفی داشته است. همچنین اطلاعات با تأخیر و مشکل در نمایشگر کلاه نمایش داده می‌شود.
11ـ در تست نشتی روغن حین پرواز ۳ جنگنده از ۱۰۴ مورد نمره قبولی نگرفتند.
12ـ مشکلات نرم افزاری سبب از کار افتادن توپ اتوماتیک این جنگنده شد؛ این در حالی بود که سیستم عامل ساخت شرکت Green Hills با حدود 8 میلیون کد خط یکی از پیچیده‌ترین نرم‌افزار‌های نوشته شده برای هواپیماهای نظامی بوده است.
13ـ در سال ۲۰۱۸ مشکل لوله‌های انتقال سوخت این هواپیما گزارش شده بود که همه این جنگنده‌ها را در آمریکا زمینگیر کرد.