فروردین تهران مفرح ذات بود و ممد حیات

سید‌محمد فخار/ خبر‌نگار
فروردین ۹۸، بهترین ‌ماه 10سال اخیر تهران از نظر کیفیت هوا بود. برای شهری که روزانه با 1800تن آلاینده‌های جوی مواجه است و آلودگی هوا معضل اول اهالی آن است، این خبری خوش و مسرت‌بخش است.

رکورد کیفیت هوای تهران در فروردین امسال در حالی شکسته شد که هوا ۲۱ روز پاک و ۱۰ روز سالم بود که این عدد در ۱۰ سال اخیر در هیچ ماهی تکرار نشده است.

«حسین شهیدزاده» سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این‌باره به همشهری می‌گوید: فروردین سال‌جاری روزهای پاک از روزهای سالم هم بیشتر بود و این در 2علت خلاصه می‌شود. به گفته این مقام مسئول، بارش‌های مکرر بهاری طی هفته‌های اخیر موجب شده پوشش گیاهی بیابان‌های اطراف تهران افزایش یابد و همین گیاهان مثل سدی در برابر گردوغبار عمل کرده‌اند. در ۶‌ماه نخست هر سال معمولا گردوغبار آلاینده مؤثر هواست که به شکل ذرات معلق خود را نشان می‌دهد اما پوشش گیاهی اطراف پایتخت موجب شده سدی در برابر افزایش گردوغبار پدید آید. شهیدزاده در ذکر دومین عامل بهبود کیفیت هوای فروردین ۹۸ گفت: معاینه فنی در قالب طرح کاهش از پاییز ۹۷ برای همه خودروهای تهران یک الزام شده تا خودروهای دودزا و فرسوده از چرخه تردد خارج شوند. همچنین معاینه فنی برتر که امتیازی برای تردد ارزان‌تر در طرح‌های ترافیکی شهر است، سطحی از استاندارد آلایندگی بالاتر را برای خودروها در نظر گرفته که این عامل نیز اثر مهمی بر کاهش آلاینده‌های تهران داشته است.

جزئیات رکورد فروردین
رکورد پاک‌ترین‌ماه 10سال اخیر تهران در شرایطی با 21روز پاک و 10روز سالم ثبت شده که مجموع 9سال روزهای پاک فروردین، 46روز بوده و در فروردین امسال به تنهایی، 21روز هوای پاک داشته‌ایم. تعداد روزهای پاک امسال 7برابر فروردین 97بوده است. برای آنکه از اهمیت این عدد آگاه شوید، باید گفت در کل سال 97با وجود بهبود هوای تهران نسبت به همه سال‌های قبل، 28روز پاک داشته‌ایم اما در‌ ماه نخست امسال سه‌چهارم کل سال گذشته هوا پاک بوده است. رکورد دیگر اینکه طی 10سالی که از اندازه‌گیری آلاینده‌های جوی تهران می‌گذرد، در هیچ ماهی، تعداد روزهای هوای پاک تهران بیش از روزهای سالم و ناسالم نبوده است.

روزهای بعد از رکورد
در سال 97کیفیت هوای تهران رشدی قابل توجه داشت و تعداد روزهای آلوده تا 50درصد نسبت به گذشته کاهش داشت. در این زمینه اندازه‌گیری‌ها نشان داد غلظت میانگین همه آلاینده‌ها در نیمه دوم سال 97کاهش داشته و آلاینده ذرات معلق کمتر از 2.5میکرون نیز که آلاینده شاخص سال‌های اخیر شهر به شمار می‌رود نیز پس از افزایش نسبی در سال 96، مجدداً سیر نزولی به‌خود گرفت. از سویی کاهش محسوس غلظت ذرات معلق کمتر از 2.5میکرون در سال 97با ماکزیمم 13واحد کاهش قابل‌ملاحظه‌ای داشته است. بدین‌ترتیب در شرایطی که ذرات عامل اصلی آلودگی هوای تهران محسوب می‌شوند، رشد کیفیت هوا نشان داد مسئولان راه را درست رفته‌اند و شرایط جوی نیز با باد و باران مکرر به کمک آمده است. از آذر 97 با ایده شهرداری تهران، گام دوم طرح کاهش در همه نقاط شهر اجرایی شد تا دوربین‌ها هیچ خودروی فاقد معاینه فنی را از جریمه 50هزار تومانی در امان نگذارند. این در شرایطی رخ داد که وسایل نقلیه عامل 80درصد آلودگی هوای شهر هستند و التزام آنها به معاینه فنی اثری مستقیم و چشمگیر در ارتقای کیفیت هوا داشت. از سویی با همت سازمان محیط‌زیست و همکاری وزارت نفت، توزیع سوخت یورو4بنزین و گازوئیل در تهران و جاده‌های اطراف آن آغاز شد و نظارت سختگیرانه موجب شد این مهم به دقت اجرایی شود. افزایش روزهای با وزش باد مؤثر و 17روز بارش در 6‌ماه دوم سال برای بهبود هوا مؤثر بود. بدین‌ترتیب با چنین مقدمه‌ای‌ فروردین 98آغاز شد تا‌ ماه رکوردزنی هوای تهران به‌ویژه در نوروز که حضور آلاینده‌های متحرک در شهر کمتر است، رکوردی رؤیایی به ثبت برسد. بر این اساس در 16روز تعطیلات نوروزی ابتدای سال، هوا 14روز پاک بود و پس از آن نیز 7روز پاک در نیمه دوم فروردین به ثبت رسید تا رکوردی جالب و چشمگیر بجا بماند.