مرداک چطوردنیا را تغییر داد

نیویورک‌تایمز در یک مجموعه گزارش تحقیقی که 6‌ماه وقت صرف تهیه آن شده، به زیر و بم خانواده روپرت مرداک و امپراتوری رسانه‌ای او و از زوایای مختلف به این غول رسانه‌ای و تأثیرات او بر شرایط فعلی و آینده دنیا پرداخته است. در نخستین بخش این مجموعه گزارش، این واقعیت قدیمی که مرداک می‌تواند رهبران دنیا را تغییر دهد موشکافی شده است. مرداک بارها گفته است که حتی یک‌بار هم از هیچ نخست‌وزیری در هیچ کجای دنیا درخواستی نداشته است اما عملا، بارها رهبران در کشورهای مختلف به خواست او و خانواده‌اش تغییر کرده یا به قدرت رسیده‌اند. جاناتان مالر و جیم راتنبرگ برای تهیه این گزارش‌های چند ده هزار کلمه‌ای، با بیش از 150نفر در 3 قاره دنیا گفت‌وگو کرده‌اند.

روپرت مرداک، بنیانگذار یکی از پرقدرت‌ترین امپراتوری‌های رسانه‌ای تاریخ بشر، بارها گفته است که «هرگز از نخست‌وزیر هیچ درخواستی نداشته است». اما امپراتوری رسانه‌ای‌اش به او و خانواده‌اش چنان نفوذی داده که در طول تاریخ بشر به سختی می‌توان مشابه آن را پیدا کرد. به لطف این نفوذ بی‌مانند، او در ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورهای انگلیسی ‌زبان در سراسر دنیا، ‌به یکی از تعیین‌کننده‌ترین مهره‌های دنیای سیاسی تبدیل شده است. این امپراتوری رسانه‌ای، در طول چند دهه، توسط مرداک و پسران او، به یک ماشین اعمال نفوذ سیاست‌های دست راستی تبدیل شده و دمکراسی‌ها را در آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا دستخوش تغییرات و بی‌ثباتی کرده است.
موج عوام‌گرایی راست‌گرا که چند سال پیش به‌عنوان یک پدیده فرهنگی ایجاد شد، حالا به یک جنبش سیاسی تعیین‌کننده در سراسر دنیا تبدیل شده است و نظم جهانی‌ای که در نیم قرن اخیر حاکم بوده را به هم زده است. خانواده مرداک این موج را ایجاد نکرده است اما بیشتر از هر شرکت رسانه‌ای دیگری در دنیا، آن را توانمند کرده، ترویج داده و از آن سود برده است. رسانه‌های این خانواده در سراسر کشورهای انگلیسی‌ زبان در دنیا، به افزایش عوامفریبی، قوم‌گرایی و سیاسی کردن مسئله واقعیت کمک کرده‌اند و نتیجه آن تکان‌دهنده بوده است. بی‌ثبات‌کردن دمکراسی‌ها در سراسر جهان شاید ماموریت اصلی این خانواده نبوده است، اما مهم‌ترین میراث آن به شمار می‌رود.

سنت خانوادگی تغییر رهبران
تقویت جریان‌های راست‌گرا به طمع نفع‌بردن از آن، در برابر تغییر رهبران کشورها، ‌سنتی نوپا در امپراتوری مرداک به شمار می‌رود؛ تغییر نخست‌وزیران در کشورهای استرالیا و انگلیس، سنتی دیرپا در خانواده مرداک به شمار می‌رود و شروعش با پدر او، کیث مرداک بود.بعد از کیث، مرداک چندین نخست‌وزیر را در استرالیا و انگلیس به قدرت رسانده و یا برکنار کرده است. این سنت، در انگلیس که اهمیت و پیچیدگی‌های بیشتری دارد هم پیگیری شده و مرداک، در انتخاب یکی از مشهورترین نخست‌وزیران تاریخ بریتانیا، ‌مارگارت تاچر، نقش داشته است. چه در استرالیا و چه در بریتانیا، هر بار که نخست‌وزیری به حمایت مرداک انتخاب می‌شود، امتیازات خاصی برای امپراتوری مرداک درنظر گرفته می‌شود.او در آخرین اقدامش در انگلیس، از نخست‌وزیری ترزا می حمایت کرد و خانم می،‌عملا نخست‌وزیری‌اش را مدیون مرداک است.

از برگزیت تا ترامپ
امپراتوری مرداک، با سوار شدن بر موج راست‌گرایی گسترده‌ای که در بسیاری از کشورها به راه افتاده است، تأثیر عمیقی در بریتانیا و آمریکا به جا گذاشته است. به نتیجه رسیدن برگزیت و پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، ثمره همین موج راست‌گرایی در این دو کشور است و به سختی می‌توان موفقیت هیچ کدام از آنها را بدون حمایت امپراتوری مرداک تصور کرد. در بریتانیا، مرداک دهه‌ها یکی از مخالفان سرسخت حضور این کشور در اتحادیه اروپا بوده است و سان، ‌مدت‌ها خروج از این اتحادیه را ترویج می‌کرده است. آنتونی هیلتون ستون‌نویس روزنامه ایونینگ استاندارد، جمله معروفی را به نقل از مرداک بیان کرده است که به خوبی حمایت او از برگزیت را توجیه می‌کند؛‌ «وقتی که به داونینگ استریت (دفتر نخست‌وزیری بریتانیا) می‌روم، هر کاری که می‌خواهم را انجام می‌دهند اما وقتی که به بروکسل (مقر اتحادیه اروپایی) می‌روم، اصلا متوجه حضور من نمی‌شوند.»
حالا با به نتیجه رسیدن برگزیت، مرداک به یکی از آرزوهای دیرینه‌اش در بریتانیا رسیده است. در آمریکا هم اوج‌گیری جریان راست، موقعیتی تاریخی برای مرداک ایجاد کرده است. مرداک، از مدت‌ها پیش آرزو داشته روابط بسیار نزدیکی با یک رئیس‌جمهور آمریکا داشته باشد و به‌نظر می‌رسد حالا ترامپ همان کسی است که مرداک همیشه می‌خواسته است. با وجود تفاوت‌ها در ظاهر، این دو نفر شباهت‌های بنیادینی با هم دارند؛ در مقابل مرداک که یک جهان‌وطن علاقه مند به کتاب است و خانه‌هایی در سراسر دنیا دارد، ترامپ یک آمریکایی کلاسیک است که تعطیلاتش را در کلوب‌های خودش سر می‌کند، با علاقه فست‌فود می‌خورد و تا می‌تواند تلویزیون نگاه می‌کند. اما هر دوی آنها فرزندان افرادی هستند که یک امپراتوری را پایه‌گذاری کردند و ارزش‌های مشترکی دارند؛ هر دو نفر امپراتوری خود را با «فتح سرزمینی» گسترش می‌دهند و از روش‌های مشابهی برای رسیدن به اهداف خود استفاده می‌کنند. مرداک در ابتدای نامزدی ترامپ، چندان او را جدی نگرفت اما فاکس نیوز را به توپخانه حمایتی از ترامپ تبدیل کرد و همین حمایت‌ها در نهایت به ترامپ کمک کرد تا پیروز انتخابات شود.

دعوای جانشینی

در بین 6فرزند مرداک، هیچ کدام به اندازه جیمز و لاکنن شانس جانشینی روپرت مرداک را ندارند. مرداک بارها گفته بود که می‌خواهد میراثش را خیلی زود واگذار کند اما تکلیف جانشینی او عملا هنوز مشخص نشده است. مرداک، ابتدا به لاکنن بال و پر داد و بسیاری او را جانشین پدرش می‌دانستند، اما لاکنن که شخصیتی محافظه‌کارتر و سنتی‌تر از برادرش دارد بعد از مدتی جایگاهش را از دست داد و این جیمز بود که به‌عنوان جانشین پدر پرورده می‌شد. روپرت مرداک اما دوباره به لاکنن رو آورد و حالا دو فرزندش، هر کدام مدعی اداره امپراتوری پدرشان هستند.


روپرت مرداک

تولد: 1931، ملبورن استرالیا
شهروند: استرالیایی، آمریکایی
مسئولیت‌ها:
رئیس اجرایی نیوز کورپریشن
رئیس اجرایی کمپانی فاکس قرن بیست و یکم
رئیس هیأت مدیره فاکس نیوز
ارزش خالص دارایی‌ها: 20میلیارد دلار




نفوذ امپراتوری در 3 قاره 

آمریکا

امپراتوری رسانه‌ای مرداک، جایگاه ویژه‌ای در سیاست آمریکا دارد و فاکس نیوز، عملا نماینده جریان راست‌گرایی در این کشور است. برخی معتقدند، شاید در ظاهر اینطور باشد که فاکس در اختیار سیاست‌های دست راستی ترامپ است اما در واقع این کاخ سفید است که به یکی از ابزارهای خانواده مرداک برای پیشبرد نفوذ خود تبدیل شده است. دیوید فروم نویسنده سخنرانی‌های جورج بوش رئیس‌جمهور آمریکا، ‌در توصیفی عریان درباره نفوذ فاکس در آمریکا گفته است: «جمهوریخواهان در اصل فکر می‌کنند که فاکس برای ما کار می‌کند. اما ما حالا متوجه می‌شویم که این ما هستیم که برای فاکس کار می‌کنیم.»

استرالیا

سنت تغییر نخست‌وزیر، سابقه‌ای طولانی در خانواده مرداک دارد. کیث مرداک پدر خانواده، این کار را شروع کرد و روپرت، ‌با گستره بیشتری آن را ادامه داد. در دهه‌های متوالی، چندین نخست‌وزیر با نظر خانواده مرداک از کار برکنار شده‌اند. امپراتوری رسانه‌ای مرداک در هیچ کشوری همچون استرالیا غالب و بی‌رقیب نیست و طبیعتا کارها در مقایسه با کشورهای درگیر، آسان‌تر انجام می‌گیرد. مرداک خواهان لغو قانون مالیات کربن است و به همین‌خاطر، تا حالا چند نخست‌وزیر با نظر او برکنار شده‌اند.

بریتانیا

همچون استرالیا، در بریتانیا هم نخست‌وزیران زیادی با نظر مرداک برکنار شده‌اند. در سال‌های اخیر و اوج گرفتن تفکرات دست راستی، امپراتوری مرداک وارد حوزه جدیدی شده است و با استفاده از همین موج، یکی از آرزوهای دیرینه مرداک محقق شد: برگزیت.
 رسانه‌های متعلق به مرداک و در راس آنها روزنامه سان، مشوقان و حامیان آتشین جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا بودند و در نهایت هم این حمایت‌ها نتیجه داد.