مرد شماره یک ورزش در سال 97، شاهین ایزدیار بود که با 6 مدال طلا در مسابقات پاراآسیایی حسابی خوشحالمان کرد
برای 6 تا از استقلالیها عذر میخواهم
بهنام سلطانی
صید 6مدال طلا از مهمترین جشنواره ورزشی آسیا اتفاق غریبی است که ممکن است هر چند دهه یکبار در ورزش ایران رخ بدهد و حالا میتوانیم به ورزشکاری که این رکورد بیسابقه را ثبت کرده ببالیم. شاهین ایزدیار، ورزشکار معلولی که در مسابقات شنای پاراآسیایی 2018 یکهتاز بود و مدالهای طلا را یکی پس از دیگری به گردن آویخت را میتوانیم یکی از موفقترین ورزشکاران ایرانی در سال 97 بدانیم و در مورد این رویداد تاریخی با او گفتوگو کنیم؛ ورزشکاری متعهد که در مسابقات آسیایی جاکارتا 6طلا و یک نقره گرفت و برای آن یک نقره گفت شرمنده مردم شدم. شاهین ایزدیار که اکنون لقبهای اغراقآمیزی مثل مایکل فلپس ایرانی را یدک میکشد در سالهای نوجوانی فرصت درمان معلولیتش را داشته اما معلولیت دست چپ را هدیه خدادادی میداند و میگوید اگر در برابر تقدیر میایستاد امروز جزو مفاخر ورزش ایران نبود.در آخرین روزهای سال با ورزشکاری که یکی از چند رویداد مهم ورزشی سال را رقم زد گفتوگو کردهایم.
در سال 97 اتفاقات ریز و درشتی در ورزش ایران رخ داد. موفقیت خودت در مسابقات پاراآسیایی و کسب 6مدال طلا از مسابقات شنا را یکی از چند اتفاق مهم سال بدانیم؟
بهنظرم موفقیت زنان ایرانی در مسابقات بینالمللی را باید جزو مهمترین اتفاقات امسال دانست. قهرمانی تیم ملی فوتسال زنان در آسیا، قهرمانی الهه احمدی در مسابقات جهانی تیراندازی و قهرمانی سارا خادمالشریعه در مسابقات جهانی شطرنج همه را به تحسین واداشت و در کنار این اتفاقات بازیهای درخشان تیم ملی در جام جهانی 2018را هم نباید نادیده گرفت. در مورد عملکرد من هم مردم و کارشناسان باید نظر بدهند اما از آنجا که کسب 6مدال طلا توسط یک ورزشکار ایرانی سابقه نداشته، موفقیت من هم در رسانهها بازتاب زیادی داشت.
در مسابقات پاراآسیایی 2014، 5مدال نقره کسب کردی و امسال همه این مدالها به طلا تبدیل شد. چنین پیشرفتی چگونه حاصل شد؟
برای صحبت کردن درباره موفقیتم در بازیهای آسیایی جاکارتا باید به 11سال قبل برگردم؛ به روزهایی که از آب میترسیدم اما پدر و مادرم با اجبار مرا به استخر آزادگان کرج میبردند و از من میخواستند شنا کنم. من از آب خوشم نمیآمد و بیشتر روزها گریه میکردم و بعد درون آب میپریدم. حدود یکسال با بیم و امید شنا کردم تا اینکه ترسم ریخت و بعد از مدتی توانستم با بچههای عادی تمرین کنم. این روند تا 14سالگی ادامه داشت تا اینکه توسط پدر یکی از بچهها که جانباز بود به تیم هیأت جانبازان و معلولان کرج معرفی و 3ماه بعد با این تیم به مسابقات کشوری اعزام شدم. در سال 1386برای نخستین بار در یک مسابقه رسمی شرکت کردم و با کسب 3 مدال طلا بهعنوان ستاره مسابقات انتخاب شدم.
ورزش و شنا کمک کرد تا معلولیت را فراموش کنی؟
وقتی 6سالم شد و به مدرسه رفتم با تعجب به همکلاسیهایم نگاه میکردم و تازه متوجه شدم وضع جسمانیام با بقیه متفاوت است. همکلاسیها و دوستانم از اینکه میدیدند دستم از ناحیه مچ قطع شده و دچار معلولیت است تعجب میکردند و این موضوع به حدی مرا آزار میداد که دستم را در آستین پیراهنم پنهان میکردم. کار به جایی رسید که به پدر و مادرم گفتم نمیخواهم به مدرسه بروم اما بعد از اینکه به شنا علاقهمند شدم همهچیز تغییر کرد. ورزش و شنا باعث شد با معلولیت کنار بیایم و با دستم رفیق شوم. وقتی 15سالم بود یک پزشک آلمانی به بیمارستان میلاد آمده بود و همه کسانی که از ناحیه دست معلول بودند را با عمل پیوند مداوا میکرد. با پدر و مادرم به بیمارستان رفتیم و نوبت جراحی گرفتیم اما هنگام بازگشت به خانه به آنها گفتم من با دستم رفیق شدهام و نمیخواهم جراحی کنم.الان هم معتقدم این دست را خدا به من داده و عمیقا به این شعر سعدی باور دارم که میگوید: خدا گر ز حکمت ببندد دری/ ز رحمت گشاید در دیگری. شاید اگر دستم را جراحی میکردم هرگز قهرمان آسیا نمیشدم.
بعد از درخشش در بازیهای پاراآسیایی به یکی از چهرههای شناخته شده ورزش تبدیل شدی. این شناخته شدن اعتماد به نفس بیشتری به تو میدهد؟
من 3 دوره در بازیهای پاراآسیایی و 2دوره در بازیهای پارالمپیک حضور داشتم و 48مدال در مسابقات بینالمللی کسب کردم اما از آنجا که تلویزیون این مسابقات را پوشش نمیداد ناشناخته بودم. در 3 دوره بازیهای آسیایی 19مدال گرفتم اما این 6مدال طلا در ذهن همه مانده و انتظار مردم را بالا برده است. تحمل این شرایط برای ورزشکار دشوار است اما خوبیهایی هم دارد. مثلا اینکه یاد میگیریم بهعنوان الگو از خودمان مراقبت کنیم.
در برخی مادههایی که مدال طلا گرفتی تعداد شرکتکنندهها به اندازه انگشتان دو دست هم نبود. مثلا در شنای قورباغه فقط 10نفر شرکت کردند. این 6مدال طلا را به آسانی کسب کردی؟
متأسفانه بعد از بازیهای آسیایی خیلیها گفتند شاهین ایزدیار این مدالها را کیلویی گرفته است درحالیکه خبر ندارند برای چنین نتیجهای چه زحماتی کشیدهام. در بازیهای پاراآسیایی ورزشکاران براساس معلولیتی که دارند در 10کلاس مختلف تقسیم میشوند و به همین دلیل تعداد شرکتکنندهها نسبت به مسابقات افراد عادی کمتر است. کسانی که میگویند کیلویی مدال گرفتهام نمیدانند مثلا در شنای قورباغه با 9ثانیه اختلاف نسبت به نفر دوم قهرمان شدم. آنها نمیدانند رکورد 100متر قورباغه در مسابقات لیگ ایران یک دقیقه و 7ثانیه است و بهرغم معلولیتی که دارم رکوردم فقط یک ثانیه از افراد عادی بیشتر است. من هفتهای 12تا 15جلسه تمرین میکنم و تایم هر جلسه تمرینی بین 5/2تا 3ساعت است و هر بار بین 8تا 12کیلومتر شنا میکنم در حالیکه افراد عادی چنین مسافتی را نمیتوانند پیادهروی کنند.
در مورد تعداد مدالهایت حرف و حدیثهای زیادی مطرح شد. حتی گفته میشد وارد کریخوانی بین سرخابیها شدی و به همین دلیل عامدانه هفتمین مدال طلا را از دست دادی.
۵ مدال طلا گرفته بودم و روز پنجم مسابقات مدال نقره را کسب کردم. قبل از مسابقه هم گفتم که شانسم در آن ماده برای طلایی شدن کم است. میدانستم این مدال نقره است چون زورم به حریف نمیرسید. هر قدر بیشتر فشار میآوردم، انرژیام تحلیل میرفت، درحالیکه فردای آن روز هم یک مسابقه مهم داشتم و میخواستم رکورد آسیا را بزنم که نشد. خیلی اتفاقی ۶ مدال طلا کسب کردم. به هر حال این عدد متعلق به تیم پرسپولیس است اما اگر میتوانستم طلای هفتم را میگرفتم.
اما بعد از مسابقات، این 6مدال طلا را به پرسپولیسیها تقدیم کردی و همین موضوع جنجالساز شد.
فکر نمیکردم تا این حد حاشیهساز شود. همان موقع از استقلالیها عذرخواهی کردم اما به شکل عجیبی مورد هجمه قرار گرفتم و حجم توهینها برای من که چنین فضایی را تجربه نکرده بودم شگفتآور بود. میگویند ملیپوشها نباید به رنگ آبی و قرمز گرایش داشته باشند درحالی که هر ملیپوش مثل افراد عادی یک تیم محبوب دارد. تیم محبوب من در ایران پرسپولیس است و بین تیمهای خارجی طرفدار بارسلونا هستم.
بعد از موفقیت در بازیهای پاراآسیایی برای بسیاری از معلولان الهامبخش شدهای. فکر میکنی فضا و امکانات برای موفقیت سایر ورزشکاران معلول مهیاست؟
پیش از مسابقات پاراآسیایی 2018 ورزشکاران عادی قهرمان جامعه بودند اما بعد از این مسابقات نگاه مردم عادی به عملکرد ورزشکاران معلول تغییر کرده است. ما از نظر کسب مدال رتبه سوم آسیا را کسب کردیم اما به هیچ عنوان کار راحتی نبود. ورزشکاران معلول امکانات کمتری دارند و قراردادهای آنها با ورزشکاران عادی قابل مقایسه نیست اما با همین شرایط هم میشود به موفقیت امیدوار بود. وقتی سیامند رحمان 310کیلوگرم را روی سینه بلند میکند و با 60کیلوگرم اختلاف نسبت به نفر دوم قهرمان آسیا میشود یا زهرا نعمتی با وجود معلولیت به مسابقات جهانی و المپیک میرود و با افراد عادی رقابت میکند، این باور در دل سایر افراد معلول تقویت میشود.
پاداش قهرمانی در مسابقات آسیایی 160سکه طلاست و بابت 6مدال طلا و یک نقره باید 1000سکه از وزارت ورزش پاداش بگیری. برای آینده برنامهای داری؟
اگر پاداشها را پرداخت میکردند الان میلیاردر بودم اما مدالآوران بازیهای پاراآسیایی هنوز هیچ پاداشی دریافت نکردهاند. چند روز قبل محمدرضا داورزنی- معاون وزیر ورزش- گفت تا جنگ اقتصادی در جریان است از پاداش قهرمانان خبری نیست اما اعتراض ورزشکاران در فضای مجازی باعث شد حرفش را پس بگیرد.
کیفیت مسابقات پارالمپیک با مسابقات پاراآسیایی متفاوت است. فکر میکنی در مسابقات پارالمپیک شانس روی سکو رفتن را داری؟
در پارالمپیک ریو به فینال مسابقات 100متر قورباغه و 50متر کرال پشت صعود کردم و بین 25نفر هشتم شدم که افتخار بزرگی بود اما انتظار مردم و خودم بالا رفته و صعود به فینال کسی را راضی نمیکند. تا وقتی روی سکوی پارالمپیک نروم به شنا کردن ادامه میدهم و امیدوارم این اتفاق در پارالمپیک ۲۰۲۰ بیفتد.اگر در توکیو نتوانم مدال بگیرم برای موفقیت در پارالمپیک ۲۰۲۴ تلاش میکنم.
من 3 دوره در بازیهای پاراآسیایی و 2دوره در بازیهای پارالمپیک حضور داشتم و 48مدال در مسابقات بینالمللی کسب کردم اما از آنجا که تلویزیون این مسابقات را پوشش نمیداد ناشناخته بودم