نسخه روسی همکاری رنو با خودروسازان ایرانی

علی ابراهیمی/روزنامه‌نگار

بازگشت تحریم‌های اقتصادی و خروج شرکای خودروساز اروپایی و چینی از ایران موجب داغ‌تر شدن زمزمه‌های ورود بزرگ‌ترین خودروساز روسی به ایران شده است.
به گزارش همشهری، سابقه همکاری صنعت خودروی روسیه با همتایان ایرانی به تلاش برای عرضه برخی محصولات لادا در ایران بازمی‌گردد. در دور قبلی تحریم‌ها نیز بخش خصوصی تلاش‌هایی را برای واردات برخی خودروهای روسی به بازار ایران داشت که با اجرای برجام ناکام ماند اما بازگشت تحریم‌ها و خروج خودروسازان اروپایی و برخی شرکای چینی از صنعت خودروی کشورمان، موجب شمارش معکوس برای بازگشت گروه خودروسازی دولتی آوتوواز روسیه مالک 5خودروی برند لادا به ایران شده است.

رولت فرانسوی با طعم روسی 
طی چند‌ماه اخیر انتشار خبرهایی مبنی بر مذاکره این گروه خودروسازی با سایپا(پارس خودرو) برای تولید و عرضه انواع خودروهای لادا ایکس ری در ایران با سکوت دست‌اندرکاران صنعت خودرو مواجه شده اما برخی کارشناسان در گفت‌وگو با همشهری تلاش برای تداوم روند تامین قطعات محصولات رنو در ایران و انجام تعهدات معوق این برند فرانسوی و تولید مشترک لادا را از اهداف احتمالی این همکاری تلقی می‌کنند. بررسی کارنامه این شرکت خودروساز روسی نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۸، مجموع صادرات برند لادا ۳۸‌هزار و ۵۸ دستگاه با رشد ۵۷ درصدی بوده است. همچنین محصولات تولیدی آوتوواز در ۳۴ کشور مختلف ازجمله ترکیه، شیلی و کوبا به‌ فروش رسیده‌ که بیانگر استقبال نه چندان خوب از محصولات این گروه خودروسازی در بازارهای جهانی است؛ چراکه بیشترین فروش این برند در کشورهای استقلال‌یافته از اتحاد جماهیر شوروی بوده و حدود ۲۶ هزار دستگاه از این خودروها در قزاقستان، بلاروس و ازبکستان به‌فروش رسیده است. لادا «وستا» پرچمدار محصولات این برند در صادرات بوده است. نکته جالب دیگر در مورد آتوواز آن است که 6/67درصد از سهام این شرکت در اختیار شرکت رنوست و این خودروساز تحت برند لادا سالانه ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌کند.

همکاری با روس‌ها عاقلانه اما نه شفابخش 
یک کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه همکاری سایپا با لادای روسیه نسخه شفابخشی برای صنعت خودرو نیست و بهتر است فعلا تمرکز بر اقلام پرتیراژ داخلی باشد، به همشهری، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی حاکم و وضعیت صنعت خودرو، حرکت به سمت سی‌‌.کی‌.دی کاری همانند آنچه در دوره قبلی تحریم‌ها در همکاری با خودروسازان چینی در دستور کار قرار گرفت، مشکل چندانی را از بازار و صنعت خودروی ایران حل نخواهد نکرد. فربد زاوه، تأکید کرد: با وجود این، همکاری با خودروسازان روسی به‌عنوان یک راه‌حل عاقلانه کار خوبی است؛ چرا‌که تحریم‌پذیری روسیه از آمریکا نسبت به چین و کشورهای اروپایی کمتر است.
به گفته او، مشکلات تحریم، تامین سرمایه، کندی صنایع قطعه‌سازی و خودرو‌سازی‌ روسیه، فروش و رقابت‌پذیری این خودروها در بازار ایران با توجه به قدرت خرید مردم ازجمله چالش‌های مطرح است. زاوه تأکید کرد: این احتمال نیز وجود دارد تا رنو در مورد لادا با فشار‌های احتمالی ناشی از تحریم‌های آمریکا از بازار ما عقب‌نشینی کند. هنوز شرایط این همکاری خیلی مبهم است و نمی‌توان به‌طور قاطع اظهارنظر کرد. او افزود: تجربه داخلی‌سازی‌ خودروهای تولید مشترک در ایران نیز نشان می‌دهد این امر فرایندی زمانبر است؛ همانطور که در قرارداد تولید مشترک تندر 90با رنوی فرانسه نیز قطعه‌سازان ایرانی تنها زمانی که دوره تولید این خودرو رو به اتمام بود به سمت داخلی‌سازی‌ بالا پیش رفتند؛ چراکه در زمان تولید و تامین قطعات یک خودرو توسط شرکت اصلی، ورود گسترده قطعه‌سازان دیگر برای انجام این کار از نظر اقتصادی چندان توجیه‌پذیر نیست.



2 سناریوی همکاری با خودروسازان روسی


یک کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه همکاری لادا با خودروسازان ایرانی از 2 منظر می‌تواند اتفاق بیفتد به همشهری گفت: با توجه به سهم 67درصدی رنو از آوتوواز (گرچه در صورت‌های مالی این شرکت ثبت نشده اما شاید رنو سهام شرکت مادر را خریده است)، تولید محصولات این برند روسی زیرنظر خودروساز فرانسوی صورت می‌گیرد و با این همکاری درواقع ایران‌خودرو و سایپا می‌توانند با تامین قطعات از طریق همکاری با این برند خودروساز روسی محصولات خانواده رنو مانند ساندرو و تندر90را تولید کنند و احتمال تحقق این گزینه در کوتاه‌مدت بیش از تولید لادا در ایران است. فربد زاوه با بیان اینکه برند لادا 4تا 5محصول دارد که خودروهای بدی نیست اما روس‌ها در تولید‌پذیری به‌خصوص در زمینه قطعه‌سازی خودرو بسیار کند و ضعیف هستند، افزود: امکان اجرای گزینه دوم یعنی تولید محصولات لادای روسیه در ایران با داخلی‌سازی‌ قطعات به‌منظور کاهش هزینه تمام‌شده نیز در کوتاه‌مدت وجود ندارد و این خودروساز روسی برای شروع تولید محصولات خود در ایران نیازمند حداقل 2 سال و برای تولید قطعات و عمق بخشیدن به ساخت داخل این خودروها نیازمند حداقل 3 تا 4سال زمان است. او افزود: از سویی مشکل کندی تولید در صنعت خودروی روسیه و قطعه‌سازان روسی مشهود است که این امر می‌تواند به قطعه‌سازان ایرانی برای ساخت داخلی قطعات این خودرو کمک کند؛ موضوعی که قبلا هم مطرح بود تا تامین قطعات رنو در روسیه از طریق قطعه‌سازان ایرانی صورت گیرد. زاوه در مورد مشکلات حضور این خودروساز روسی در ایران گفت: ذهنیت منفی مردم ایران نسبت به‌ خودروهای روسی که برای مناطق سردسیری تولید شده، ارزبری 6تا 7هزار دلاری واردات قطعات این خودرو و تعرفه واردات قطعات یا خودروهای آماده، قیمت این خودرو در بازار ایران را به بیش از 120تا 130میلیون تومان افزایش می‌دهد که بعید است این خودروها از لحاظ تیراژ بتوانند رقیبی برای خودروهایی مانند پژو405با ساخت داخل بالا یا پژو پارس 100تومانی با ساخت داخل 85درصدی باشد. او با بیان اینکه اگر فکر کنیم که این قرارداد مشکل بازار و کمبود تیراژ تولید خودرو در کشور را حل می‌کند، درست نیست، افزود: مشکل کلان تیراژ خودرو در ایران کاهش قدرت خرید مردم به یک‌سوم است و در چنین شرایطی انتظار آنکه به‌وسیله قرارداد با روس‌ها بتوانیم 500هزار خودرو تولید و مشکل را حل کنیم دور از ذهن است. این کارشناس صنعت خودرو افزود: اگر قرار بر داخلی‌سازی‌ 60درصدی لادا در ایران باشد این امر نیازمند 10سال زمان است تا قیمت تمام‌شده تولید آن کاهش یابد؛ چراکه قبلا فقط مونتاژ 2008یا سیتروئن سی‌تری بیش از 2 سال طول کشید.