سهام عدالت
آزادسازی سهام عدالت؛ شاید وقتی دیگر
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از بررسی لایحه سهام عدالت در مجلس پس از تأیید نهایی بودجه سال 98خبر داد و اعلام کرد: تلاش مجلس این است که سهام را به‌صورت مستقیم به مردم واگذار کند، سال قبل همین اتفاق برای لایحه سهام عدالت افتاده بود.
به گزارش همشهری، لایحه سهام عدالت که پس از4سال تلاش، اوایل سال96 به مجلس ارسال شد، قرار بود بهمن‌ماه همان سال در مجلس بررسی شود، اما تصویب این لایحه با بررسی لایحه بودجه97 همزمان و تصویب آن به زمان دیگری موکول شد. امسال هم همین اتفاق برای لایحه آزادسازی سهام عدالت افتاد و به دلیل همزمانی 2لایحه، بررسی لایحه آزادسازی سهام عدالت به سال بعد موکول شد. همه اینها در حالی است که از زمان واگذاری سهام عدالت 12سال می‌گذرد و تاکنون هیچ‌یک از مشمولان سهام عدالت نتوانسته‌اند به‌صورت واقعی مالک سهامشان شوند زیرا امکان خرید و فروش سهام عدالت در دولت سلب شده و غیرقانونی است.
با تصویب این لایحه سهام 49میلیون ایرانی آزاد می‌شود و این افراد می‌توانند سهامشان را در بورس، خرید و فروش کنند. اگرچه سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار هنوز زیرساخت‌های لازم برای انجام خدمات سهامداری این 49میلیون نفر را مهیا نکرده، اما با اضافه شدن مشمولان سهام عدالت به فعالان بازار سرمایه تعداد سهامداران ایران به 60میلیون نفر می‌رسد که بالاترین نرخ سهامداری در جهان است و 75درصد از کل جمعیت ایران را شامل می‌شود.
علت تأخیر چیست؟
آنطور که دولت لایحه آزادسازی سهام عدالت را تدوین کرده سهام عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری که سبدی از سهام است به مردم واگذار خواهد کرد، اما اشکال کار اینجاست که دولت برای خود نقش پررنگی در هیأت امنای صندوق درنظر گرفته است؛ در واقع این صندوق که ارزش آن 150هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود به‌صورت هیأت امنایی اداره خواهد شد که ساختار آن کاملا دولتی است؛ همین موضوع به محل اختلاف برای آزادسازی سهام عدالت تبدیل شده و بسیاری از کارشناسان و حتی نمایندگان مجلس معتقدند این روش واگذاری موجب خواهد شد که فلسفه سهام عدالت که نوعی خصوصی‌سازی هم بوده، زیر سؤال برود و مدیریت بنگاه‌های واگذار شده همچنان در اختیار دولت باقی بماند؛ بر همین اساس با توجه به تازه‌ترین خبر‌ها مجلس طرحی را دنبال خواهد کرد که براساس آن سهام شرکت‌های دولتی به‌صورت مستقیم به مردم واگذار شود.
بررسی لایحه، سال آینده
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مخالفت خود را با آزادسازی سهام عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌دلیل دولتی بودن هیأت امنای این صندوق خبر داد و اعلام کرد: روش واگذاری مستقیم سهام مزایای بیشتری دارد. محمدرضا پورابراهیمی درباره زمان آزادسازی سهام عدالت به همشهری گفت: تمام تلاش مجلس این بود که این لایحه در بهمن‌ماه امسال در مجلس بررسی و تصویب شود اما مصادف شدن زمان بررسی این لایحه و بودجه98 مانع از این کار شد. او درباره نحوه آزادسازی سهام عدالت گفت: در این زمینه 2نگاه وجود دارد؛ نگاه اول این است که مالکیت سهام عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری به مشمولان اختصاص یابد و دیدگاه دوم این است که سهام بنگاه‌ها به‌صورت مستقیم به مشمولان واگذار شود.
او افزود: با توجه به اینکه ساختار هیأت امنای این صندوق دولتی است ما قطعا با طرح واگذاری سهام عدالت با این روش مخالفیم زیرا این به‌معنای دوباره دولتی کردن سهام عدالت است. او توضیح داد: اگر قرار باشد هیأت امنای صندوق، دولتی باشد دولت همچنان بر بنگاه‌های واگذارشده اشراف خواهد داشت و نحوه اداره این شرکت‌ها مانند قبل دولتی باقی خواهد ماند؛ بنابراین ما با تشکیل چنین هیأت امنای دولتی کاملا مخالفیم. پورابراهیمی ادامه داد: روش دوم که روش واگذاری مستقیم سهام است منطقی‌تر است زیرا نیاز به یک حلقه رابط یا واسط مانند صندوق سرمایه‌گذاری و همینطور مصوبات قانونی ندارد و مستندات قانونی آن وجود دارد. رئیس کمیسیون اقتصادی با بیان اینکه دولت به دلایل مختلف تمایل دارد سهام عدالت از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری واگذار شود، گفت: درباره هر2روش باید به‌صورت جداگانه بحث کرد و مزایا و معایب هر‌کدام را بر شمرد اما به‌زعم ما ایرادهای روش اول بسیار بیشتر از مزایای آن است؛ به این دلیل که ساختار دولتی شرکت‌ها حفظ می‌شود و این کمکی به واگذاری سهام عدالت و خصوصی‌سازی نخواهد کرد.
در همینه زمینه :
