جشن بزرگ رویش

آخرین روزهای زمستان بهترین زمان برای کاشت درخت و هرس کردن گل‌ها و گیاهان باغ و باغچه‌ها است. شاید به همین دلیل بود که جرقه نام‌گذاری روزی به نام درختکاری را در نیمه اسفند ماه روشن کرد و کم‌کم طرح کاشت درخت در کنار خیابان‌ها، حاشیه بزرگراه‌ها، بوستان‌ها و حتی خارج از شهرها را به یک رسم خوشایند در آستانه بهار تبدیل کرد. این روزها طبیعت آماده می‌شود تا رویش جوانه‌ها و شکوفه‌هایش را در آستانه بهار جشن بگیرد. در شهرهای دودگرفته و محصور در چنگال آلاینده‌ها و کم‌آبی، جشن درختکاری فرصت غنیمتی است برای آشتی‌کنان با طبیعت. 



  اصفهان  
 

تولد 40 هزار نهال در اصفهان

توزیع نهال رایگان بیشتر با محوریت و هدف فرهنگ‌سازی و توجه به درختان و محیط ‌زیست در شهر انجام می‌شود

شیرین شفیعی|  اصفهان- خبرنگار:

  2 هفته مانده به بهار، روز درختکاری انگیزه‌ای برای تولد 40 هزار نهال جوان در باغچه خانه شهروندان اصفهانی شده است. کمبود آب چالشی است که این روزها تمام‌قد در اصفهان خودنمایی می‌کند و فضای سبز طبیعی و دست‌کاشت نصف جهان نیز از پیامدهای بحران آب در امان نبوده است. بارش‌های پاییز و زمستان و باز شدن بیست‌روزه آب در زاینده‌رود گرچه امسال مرهمی بر زخم فضای سبز اصفهان بود و بسیاری از درختان کهن‌سال و حتی جوان را از خطر خشکی نجات داد، اما فصل گرما در راه است و کارشناسان محیط ‌زیست همچنان تاکید دارند که نباید با کاشت گونه‌های پرمصرف و افزایش سرانه فضای سبز، مصرف آب را در فضای سبز نصف جهان افزایش داد.


چالش  آب و درختکاری

«مهدی بصیری اصفهانی» استاد دانشگاه صنعتی و عضو جمعیت حمایت از منابع طبیعی و محیط زیست «پیام سبز»، با اشاره به وسعت 3700 هکتاری فضای سبز در اختیار شهرداری اصفهان می‌گوید: شهرداری سرانه فضای سبز هر شهروند اصفهانی را کمتر از 17 متر‌ مربع اعلام کرده است که با توجه به شرایط زیست‌محیطی و همچنین آلاینده‌های موجود در هوا باید این سرانه به 49 متر‌ مربع برسد، اما راه‌حل افزایش سرانه تهیه آب نیست، بلکه فضای سبز پایدار و فضای سبزی است که با شرایط اقلیمی و عامل محدودکننده آن اقلیم سازگار باشد.


به دست خود درختی می‌نشانم

عضو انجمن پیام سبز اصفهان با تاکید بر این‌که چمن‌کاری و کاشت گل‌های فصل و درختان پرمصرف ویژه مناطق بسیار مرطوب است یادآور می‌شود: حتی در مناطق مرطوب هم دیگر چمن و گل فصل کاشته نمی‌شود. به همین دلیل، همه سعی بر حفظ درخت دارند، اما در اصفهان در این مورد دچار مشکل هستیم.

بصیری درختان سوزنی‌برگ را بهترین گزینه برای اقلیم اصفهان می‌داند و می‌گوید: درختان استرس کم‌آبی را زود نشان نمی‌دهند. اگر یک روز به چمن آب نرسد، خیلی زود زرد و خشک می‌شود، اما اگر درخت 2 ماه هم آب نخورد، مشخص نیست و افراد غیرمتخصص متوجه نمی‌شوند که این درخت در حال مُردن است.


استقبال شهروندان از یک طرح پنج‌ساله

این در حالی است که مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان در گفت‌و‌گو با همشهری روز درختکاری را انگیزه‌ای برای کاشت تعداد قابل توجهی درخت از گونه‌های بومی مقاوم در مقابل کم‌آبی و سازگار با شرایط اقلیمی در معابر، حاشیه بزرگراه‌ها، بوستان‌ها و به‌ویژه باغچه‌های خانه‌های مردم می‌داند و می‌گوید: توزیع نهال رایگان به مناسبت روز درختکاری از 5 سال پیش، یعنی سال 92 طراحی و اجرا شد و امسال هم این سنت نیکو را به منظور فرهنگ‌سازی برای کاشت درخت در میان شهروندان و تاکید بر نقش و کارکرد درختان در‌ زیست‌بوم شهرها در دستور کار قرار داده‌ایم.

 «فروغ مرتضایی‌نژاد» از ثبت‌نام شهروندان برای دریافت نهال رایگان در سایت isfahan.ir/parkha و ربات @mynahalbot خبر می‌دهد و می‌افزاید: ثبت‌نام از متقاضیان از 5 اسفند آغاز شده است و تا دوازدهم همین ماه ادامه خواهد داشت و هر شهروند می‌تواند با اعلام کد ملی خود برای دریافت 2 اصله درخت ثبت‌نام کند.

او با اشاره به استقبال گسترده اصفهانی‌ها از طرح دریافت نهال رایگان ادامه می‌دهد: تاکنون 20 هزار نفر برای دریافت نهال‌های رایگان ثبت‌نام کرده‌اند و چون ظرفیت پیش‌بینی‌شده برای این طرح توزیع 40 هزار اصله نهال در اصفهان بود، به نظر می‌رسد تا پیش از روز درختکاری، ظرفیت ثبت‌نام از متقاضیان تکمیل شود.


از نهال سیب و به تا سروناز و زیتون

مرتضایی‌نژاد نهال‌های رایگان را شامل 8 گونه مثمر و غیرمثمر از جمله سیب، به، خرمالو، عناب، توری، سروناز، پالونیا و زیتون معرفی می‌کند و می‌گوید: نهال‌ها از ۱۵ تا ۲۲ اسفند در فرهنگسراهای مناطق پانزده‌گانه توزیع می‌شوند. همچنین این امکان برای متقاضیان فراهم شده است که اگر بخواهند نهال را در خانه دریافت کنند، با اعلام درخواست و نشانی خود در سایت سازمان پارک‌ها و پرداخت 10 هزار تومان، نهال دلخواه خود را از پیمانکاران این طرح دریافت کنند.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها در واکنش به انتقادات برخی کارشناسان محیط‌ زیست درباره افزایش سرانه فضای سبز در شرایط بحرانی آب اصفهان توضیح می‌دهد: توزیع نهال رایگان بیشتر با محوریت و هدف فرهنگ‌سازی و توجه به درختان و محیط ‌زیست در شهر انجام می‌شود. همچنین در کنار این طرح، برنامه‌های ترویجی برای شهروندان اجرا می‌شود تا با آبیاری درختان و گیاهان باغچه خود از طریق بازیافت آب‌های خاکستری آشنا شوند.


 بازیافت آب خاکستری در باغچه

مرتضایی‌نژاد آب‌های خاکستری را بخش قابل استفاده آب مصرفی در حمام و آشپزخانه معرفی می‌کند و می‌گوید: در کنار این طرح، سازمان پارک‌ها با همکاری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری برنامه‌های متعددی برای فرهنگ‌سازی در زمینه حفظ و گسترش فضای سبز در دستور کار دارد، از جمله برگزاری مسابقه عکس شهروندی با عنوان «باغ‌شهر تاریخی من» که شهروندان می‌توانند با ارسال عکس با موضوعات جایگاه درختان در حیاط منازل، جایگاه درختان کهن‌سال در شهر و جایگاه درختان در هنر اصفهان از جوایز این مسابقه بهره‌‌مند شوند.
وی مهلت فرستادن آثار را از ۱۵ اسفند امسال تا ۱۵ فروردین سال آینده اعلام می‌کند و می‌افزاید: برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه گل‌ها و گیاهان، شهروندان می‌توانند با شماره ۳۶۲۶۰۰۳۳ (کلینیک گیاه‌پزشکی سازمان پارک‌ها و فضای سبز) تماس بگیرند.


هفته‌ای برای رونق درختکاری 

«احسان معصوم‌زاده» فروشنده سم و کود صنعتی، می‌گوید: اهمیت درختکاری بسیار زیاد است و طرح‌هایی که شهرداری اجرا می‌کند در رونق گرفتن کشت درختان بسیار مفید است، به حدی که در هفته درختکاری 10 برابر ایام دیگر درخت کاشته می‌شود و به دنبال آن کود به فروش می‌رسد.


  یزد  
 

توسعه 20 هکتاری فضای سبز یزد 

حاشیه معابر و پارک‌های یزد در روز درختکاری سبز می‌شوند

سارا گلابگیریان|  یزد- خبرنگار:


وسعت فضای سبز یزد در حال حاضر 850 هکتار است و قرار است به مناسبت روز درختکاری 20 هکتار به این وسعت اضافه شود. سال گذشته، کاشت درختان در اکوپارک در ورودی شمالی یزد با حضور باشکوه مردم شکل گرفت و نهال‌ها با نام موسسات و افراد در این پارک کاشته شدند و امسال قرار است که نهال‌ها در حاشیه معابر و پارک‌های شهر کاشته شود.شهروندان یزدی مطالبات بسیاری از شورای شهر دارند، اما یکی از مطالبات جدی آنها بر اساس اولویت‌سنجی شورای شهر، توسعه فضای سبز است.

یزد در حال حاضر 180 پارک کوچک و بزرگ دارد که 11 پارک آن به صورت منطقه‌ای است، اما با توجه به نیاز شهروندان به تفریح و از سوی دیگر، درگیر شدن شهر با آلایندگی صنایع، لازم است که فضای سبز بیشتری در شهر کاشته شود.
امسال شهرداری برنامه متفاوتی برای روز درختکاری تدوین کرده است، به طوری که قرار است نهال‌های جدید در پارک‌های شهر کاشته شوند و به صورتی توزیع شده‌اند که همه مناطق شهر را پوشش دهند. اما باز هم نیاز است که فضای سبز یزد به دلیل قرار گرفتن در مسیر باد غالب که حاصل آن آلودگی صنایع سنگین و آلاینده است، افزایش یابد.


تاکید شهروندان بر توسعه فضای سبز

یکی از شهروندان یزدی می‌گوید: احاطه شدن شهر با صنایع آلاینده از جمله کارخانه‌های فولاد و کاشی‌سازی نیاز به توسعه فضای سبز را دو چندان کرده است. این در حالی است که فضای سبز موجود در شهر از جمله باغ‌ها در حال نابودی هستند و باید ضمن نگهداری از آنها، فضای سبز جدید احداث شود.

«محمد میرزایی» ادامه می‌دهد: فضای سبز باعث تصفیه هوای شهر و کاهش آثار آلودگی بر سلامت شهروندان می‌شود. از این رو، حق مسلم شهروندان است که از فضای سبز مطلوب و استاندارد برخوردار شوند.
وی می‌افزاید: یزد از شهرهای آلوده کشور است که سرانه مناسب فضای سبز ندارد. بخشی از این مشکل ناشی از کم‌آبی است، اما باید برای این معضل نیز چاره‌ای اندیشیده شود، چراکه بدون فضای سبز در آینده شهر چیزی جز کویر برهوت نخواهد بود.

یکی دیگر از شهروندان یزدی می‌گوید: آمار بیماران قلبی و عروقی در استان افزایش یافته که بخش قابل توجهی از آن مربوط به آلودگی صنایع است. باید صنایع مجبور شوند در ازای آلودگی‌ای که ایجاد می‌کنند فضای سبز را توسعه دهند.
«الهه موسوی» ادامه می‌دهد: ایجاد فضای سبز جدید برای افزایش نشاط و شادابی و سالم شدن هوا از نیازهای شهر صنعتی یزد است و باید بیشتر مورد توجه مدیریت شهری قرار گیرد.

وی تصریح می‌کند: باید پارک‌های بیشتری با فضای سبز قابل توجه در شهر یزد ایجاد شود. زمین‌های مورد نظر برای ساخت این پارک‌ها هم در دل محله‌ها و هم در نقاط مهم شهر قرار دارد. از این رو باید با همت شهرداری شاهد ایجاد پارک‌های سرسبزی در شهر باشیم. این شهروند می‌گوید: توسعه فضای سبز یکی از مطالبات جدی شهروندان یزدی از مدیریت شهری است و باید به بهترین نحو جامه عمل پوشانده شود تا مردم بتوانند هوای سالم استشمام کنند و کمتر بیمار شوند.

یکی دیگر از شهروندان یزدی با اشاره به جهانی شدن یزد، توسعه فضای سبز را باعث ارتقای روحیه شهروندان و همچنین گردشگران می‌داند و می‌افزاید: استقبال گردشگران از باغ دولت‌آباد نشان می‌دهد که تماشای سرسبزی در کویر برایشان لذت‌بخش است. «حمیده مطهری» ادامه می‌دهد: توسعه فضای سبز فرصت میزبانی بهتر از گردشگران داخلی و خارجی را در دل کویر فراهم می‌کند و باعث رونق گردشگری می‌شود.


سرانه 5/15 متر مربعی فضای سبز شهروندان یزدی 

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری از توسعه 20 هکتاری فضای سبز یزد در آستانه روز درختکاری خبر می‌دهد و می‌افزاید: فضای سبز یزد شامل رفیوژ میانی بلوارها و پارک‌ها 850 هکتار است که سرانه هر شهروند را به 5/15 متر‌ مربع رسانده است.«محمد صفدرپور» ادامه می‌دهد: امسال در یک اقدام متفاوت قرار است روز درختکاری نهال‌هایی در پارک‌ها و معابر شهر کاشته شود.وی می‌افزاید: این نقاط شامل فلکه پنجم آزادشهر، فضای سبز حاشیه ریل راه‌آهن، فضای سبز بلوار جوان، توسعه فضای سبز زیتون، و کاشت نهال در پارک‌های مدیران، اساتید و فیضیه است که با همکاری مردم انجام خواهد شد.

این مسئول می‌گوید: با کاشت نهال در روز درختکاری امسال، وسعت فضای سبز یزد به 870 هکتار افزایش خواهد یافت که شامل کاشت گونه‌هایی همچون زیتون، سنجد تلخ، اقاقیا، نارون و کاج کله‌قندی است.مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری اظهار می‌کند: یزد در حال حاضر بیش از 180 پارک دارد که 11 پارک به صورت منطقه‌ای و مابقی پارک‌ها درون‌محله‌ای هستند.وی ادامه می‌دهد: شهرداری تمام تلاش خود را برای توسعه فضای سبز به کار بسته است و امید است امسال با همکاری مردم وسعت فضای سبز شهر افزایش یابد و این روند تداوم داشته باشد.


توسعه فضای سبز؛ اولویت شورای شهر 

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی ‌شهر یزد با بیان این‌که توسعه فضای سبز شهر از اولویت‌های شورای اسلامی‌ شهر یزد است می‌گوید: مبنای ایجاد و توسعه پارک‌های محله‌ای تحقق نیازهای تفریحی شهروندان است.«سپنتا نیک‌نام» با تاکید بر این‌که این توسعه به صورت کمی ‌و کیفی مد نظر است می‌گوید: با توسعه فضای سبز شهری و ایجاد پارک‌های درون‌محله‌ای، امکان برخورداری بیشتر شهروندان از فضای سبز فراهم و کمبود فضای سبز شهری جبران می‌شود.وی ادامه می‌دهد: با توجه به وجود زمین‌های رهاشده در مناطق مختلف یزد، شهرداری با پیگیری سازمان پارک‌ها برنامه‌ای دقیق و زمان‌بندی‌شده برای کاشت درخت در زمین‌های موجود با کاربری فضای سبز در مناطق ارائه دهند. 



  دیدگاه  

کارخانه‌های بزرگ تولید اکسیژن

مجید بیجندی|  مدیر کل هواشناسی استان اصفهان:


درختان همواره در زندگی بشر موثر بوده‌اند. قرن‌ها است که آدمی در سایه‌شان از شدت گرما و تابش خورشید در امان مانده و از میوه‌های رنگارنگ و شیرینشان بهره‌‌مند شده است. بهره‌هایی که از درختان عاید بشر می‌شود بی‌شمار است و اگر درختان را نعمات الهی بدانیم، سخنی به گزاف نگفته‌ایم. 

شاید به همین دلیل است که انسان‌هایی فرهیخته نظیر شعرا و بزرگان و اساتید در زمینه ادبیات و نیز پیشوایان و بزرگان دینی همواره به آن توجه نشان داده‌اند. امروزه با صنعتی شدن جوامع بشری، درختان نقش مهم‌تری در زندگی بشر ایفا می‌کنند. از سویی، مقدمات پیشرفت بیشتر صنعت و فناوری را موجب می‌شوند و منابع تامین‌کننده محصولاتی نظیر وسایل چوبی، مبلمان، لوازم‌التحریر (کاغذ و مداد)، ‌الوار و هزاران محصول دیگر محسوب می‌شوند و از سوی دیگر، به منزله ریه‌های شهر، نقش مهمی در تامین سلامت اعضای جامعه ایفا می‌کنند. 

در چنین شرایطی، درخت و درختکاری راه‌حلی مناسب برای مبارزه با آلودگی‌های مذکور به شمار می‌آید. ایجاد جنگل‌های مصنوعی و فضای سبز در اطراف شهرهای بزرگ به تاسیس کارخانه‌های تولید اکسیژن می‌ماند. به همین دلیل، در کشور عزیزمان، ایران، 15 اسفند هر سال به درخت و درختکاری اختصاص یافته است و آن را روز درختکاری نام نهاده‌اند.

این روز در حالی که همه ایرانیان خود را برای استقبال از روزهای پرطراوت بهاری آماده می‌کنند، نهال‌های جوان به خاک مهربان و صبور ایران سپرده می‌شوند تا به درختانی نیرومند و سرسبز بدل شوند و به این ترتیب، گامی در آبادانی کشور عزیزمان برداشته ‌شود. 

با کاشت درختانِ سازگار با وضعیت جوی ایران و با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی خشک و کم‌باران اغلب مناطق کشور، می‌توان محیط زیست را لطیف و باطراوت کرد. طبیعت و فضای سبز وسیله‌ای برای بقای بشری و حفظ زیبایی شهر است و به عنوان میراثی ارزشمند به همه انسان‌ها تعلق دارد. به طور خلاصه، روز درختکاری انگیزه‌‌ای است برای این‌که ما به محیط زیست احترام بگذاریم و آن را احیا کنیم و یا حداقل از آن با دقت بیشتری نگهداری کنیم.



  با مسئول  
 

توزیع 200 هزار نهال 

محمدیاسین دهقان| یزد- خبرنگار:


یکی از آداب همیشگی روز و هفته درختکاری در استان توزیع نهال بین علاقه‌مندان به توسعه فضای سبز شهری و روستایی است. اداره کل منابع طبیعی استان هر سال تعداد زیادی نهال از گونه‌های همگون و سازگار با آب و هوایی کویری را بین شهروندان استان توزیع می‌کند. مدیر کل منابع طبیعی استان یزد از توزیع 200 هزار نهال به مناسبت هفته درختکاری در استان یزد خبر می‌دهد و می‌افزاید: این گونه‌ها شامل کاج، سرو، اقاقیا، و سنجد تلخ و شیرین است. «محمدرضا آخوندی» می‌افزاید: مراسم روز درختکاری نیز با حضور مردم و علاقه‌مندان به کاشت درخت 15 اسفند در منطقه کاریزلند در حاشیه جاده یزد به تفت برگزار خواهد شد. 

وی هدف از توزیع نهال را ترویج فرهنگ درختکاری و توسعه فضای سبز با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی منطقه عنوان می‌کند و می‌افزاید: توزیع انواع نهال‌های سازگار با اقلیم استان آغاز شد و تا پایان هفته منابع طبیعی ادامه دارد. آخوندی ادامه می‌دهد: از 4/7 میلیون هکتار وسعت استان 2/7 میلیون هکتار آن را اراضی ملی و منابع طبیعی تشکیل می‌دهد که برای حفظ، احیا و حراست از آن مردم مسئولیت سنگینی بر عهده دارند. این مسئول اظهار می‌کند: از این میزان وسعت اراضی ملی و منابع طبیعی استان 36 درصد بیابانی و کویری، 62 درصد مراتع فقیر و بقیه جنگل‌های طبیعی و دست‌کاشت است. 

آخوندی می‌گوید: سال گذشته در استان در 900 هکتار عملیات نهال‌کاری با گونه‌های مقاوم صورت گرفت و در 200 هزار هکتار عملیات مراقبت از عرصه‌های موجود انجام شد که این روند امسال نیز ادامه دارد. وی می‌افزاید: اکنون 4 هزار خانوار از مراتع استان بهره‌برداری می‌کنند و 400 خانوار نیز به عنوان بهره‌بردار از گیاهان دارویی و صنعتی فعالیت دارند و از این طریق امرار معاش می‌کنند.