چرا روزنامه‌نگاری جانفرساست؟
کارت را درست انجام بده سیل یا زلزله فرقی ندارد
روایتی از مشکلات خبرنگاران داخلی و خارجی و سختی‌ها و زیان‌هایی که به آنها وارد می‌شود
مائده امینی
وقتی صفت «سخت و زیان‌آور» با «خبرنگاری» ترکیب می‌شود، آه از نهاد یک عده بلند می‌شود. چند‌وقت یک‌بار خبرنگاری به همراه تعداد دیگری شغل دوباره توسط نهاد‌های ذی‌ربط بررسی می‌شود که آیا واقعا باید یک سال خدمت در این حوزه، یک سال و نیم محاسبه شود؟ اما در میان کشاکش مجلس و وزارت کار و سازمان تأمین‌اجتماعی، هر رسانه‌ای به سلیقه خودش عمل می‌کند.هنوز صدها خبرنگار در حالی به‌کار خبرنگاری مشغول هستند که کارفرما بیمه آنها را خبرنگاری رد نمی‌کند.
اما خیلی از قوانین ما کامل اجرا نمی‌شوند. البته در کشورهایی مثل آمریکا، کانادا، آلمان و... خبرنگاری بدون دردسر و چانه‌زنی در ردیف مشاغل سخت قرار گرفته و خبرنگاران هم به سبک سال‌های گذشته در ایران میان میادین خبری رفت‌وآمد می‌کنند.
کریر کست(Career cast) در یکی از پژوهش‌های اخیر خود عکاسان و گزارشگران خبری را صاحبان یکی از پراسترس‌ترین شغل‌های دنیا قلمداد کرده و گفته است که در برخی موارد سطح استرس این افراد با آتش‌نشانان برابری کرده است.
خبرنگار واقعی باید همواره آماده به‌خدمت باشد؛ حتی اگر همه جهان در حال سقوط باشد، تو باید «کارت» را انجام دهی. سیل، زلزله یا آتش‌سوزی فرقی ندارد، خبرنگار باید در هر شرایطی راوی بلایا، حوادث، ترورها، جنگ‌ها و... باشد. اگرچه همه اینها در کنار نبود یک حاشیه امن و اختصاص پایین‌ترین دستمزدها به این قشر در ایران، کار خبرنگاری را از رونق انداخته است اما هنوز هستند خبرنگارانی که برای تهیه خبر از جان خود مایه می‌گذارند بی‌آنکه از امتیاز خاصی بهره‌مند باشند. با همه اینها اما آیا واقعا خبرنگاری سخت و زیان‌آور است؟
روایت خبرنگاران سایر کشورها از مشکلات شغلی
«همواره در معرض اطلاعات بودن کار جانفرسایی است.» یک خبرنگار انگلیسی در مقاله‌ای نوشته است: «درحالی‌که ما در قلب بمب بزرگی از اطلاعات واقع شده‌ایم، تنها می‌توانیم بخش کوچکی از آن را به جامعه ارائه دهیم. از یک جایی به بعد، کاراکتر خبرنگاران عوض می‌شود. بدبینی، محافظه‌کاری و... از ویژگی‌هایی است که این شغل به تو اضافه خواهد کرد».
او ادامه داده است: «در درازمدت تعادل احساسی ما از بین می‌رود و گوشمان به خبرهای بد عادت می‌کند. ما هرروز محکوم به تحمل استرس‌های طولانی هستیم و بارها و بارها به‌خاطر انتشار اخبار، توسط دستگاه‌ها، مردم و افراد مختلف تهدید و تحقیر می‌شویم».
خبرنگار دیگری از آلمان بر این باور است که حجم بالایی از استرس نه فقط به‌خود خبرنگاران بلکه به همه خانواده وارد می‌شود و این در حالی است که خبرنگار همواره باید مراقب این باشد که عملکرد کاری‌اش افت نکند. در کنار همه اینها، واو به واو حرف‌های یک خبرنگار باید مستند باشد؛ در غیراین صورت او در دردسر‌های بزرگی خواهد افتاد.
