احیای برجام؛ شعار انتخاباتی دمکرات‌ها

در شرایطی که با اعلام نامزدی برنی سندرز تنور رقابت‌های ریاست‌جمهوری سال 2020آمریکا پیش از موعد مقرر داغ شده، کمیته مرکزی حزب دمکرات هم برای احیای توافق هسته‌ای با ایران خیز برداشته است.
اعضای کمیته ملی حزب دمکرات در نشست دیروز با تصویب بیانیه‌ای از دولت آمریکا خواستند به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای با ایران عمل کند و به برجام بازگردد؛ بیانیه‌ای که به‌معنای موضع رسمی حزب دمکرات در طول رقابت‌های ریاست‌جمهوری تلقی شده است. به‌عبارت دیگر، طی سال 2019که آمریکا ابتدا شاهد رقابت‌های درون‌حزبی و سپس انتخابات سراسری برای تعیین چهل و ششمین رئیس‌جمهور آمریکاست، یکی از محورهای رویارویی دمکرات‌ها و جمهوریخواهان بازگشت آمریکا به برجام خواهد بود.
براساس توافق‌های صورت گرفته در برجام، محدودیت‌هایی که ایران نسبت به برنامه هسته‌ای خود پذیرفته در بازه‌های زمانی 10، 15، 20و 25سال پس از امضا لغو خواهد شد. این زمانبندی برای لغو محدودیت‌ها اصطلاحا «بندهای انقضا» یا sunset clauses خوانده می‌شود؛ بنابراین نخستین گروه محدودیت‌های ایران درباره غنی‌سازی اورانیوم در سال 2025لغو خواهد شد و بسیاری با توجه به این واقعیت، تصور می‌کردند حتی دمکرات‌ها هم درصورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020دیگر انگیزه‌‌‌ای برای احیای برجام نداشته‌ باشند.
تصویب بیانیه کمیته ملی حزب دمکرات که هسته مرکزی اداره این حزب به شمار می‌رود در حمایت از برجام احتمال رسمیت یافتن شعار بازگشت آمریکا به برجام در مبارزات انتخاباتی دمکرات‌ها علیه جمهوریخواهان را جدی کرده است. در همین ابتدای کار، دو نفر از نامزدهای حزب دمکرات از بیانیه کمیته این حزب حمایت کرده‌اند. الیزابت وارن، سناتور 69ساله از ایالت ماساچوست و امی کلوبوچر سناتور 58 ساله از مینه‌سوتا اعلام کرده‌اند بازگشت به برجام جزو برنامه‌های آنها در دولت آینده آمریکا خواهد بود. برجام اکنون جدی‌تر از گذشته به نقطه جدایی دمکرات‌ها و جمهوریخواهان تبدیل شده است.

سندرز چپگرا، در سودای ریاست‌جمهوری
دیروز اما با اعلام نامزدی برنی سندرز، انتخابات داخلی حزب دمکرات برای تعیین نامزد نهایی این حزب برای انتخابات ریاست‌جمهوری وارد مرحله‌ای تازه شد. پیش از او 10نفر دیگر از دمکرات‌ها برای حضور در انتخابات نام‌نویسی کرده‌بودند اما نامزدی سندرز به‌معنای جدی شدن ماجرای انتخابات تلقی شده است.
سندرز 77ساله یک چهره چپگرا شناخته می‌شود و در حزب دمکرات هواداران بسیاری دارد. او در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016نیز نامزد شد و با رأی بالای خود در رقابت‌های مقدماتی حزب دمکرات همه را شگفت‌زده کرد؛ اتفاقی که او آن‌ را یک «انقلاب سیاسی» نامید. سندرز با فاصله کم از هیلاری کلینتون شکست خورد و کلینتون نیز در گام بعدی شکست را در برابر دونالد ترامپ جمهوریخواه تجربه کرد.
سندرز همزمان با اعلام نامزدی، خطاب به هوادارانش گفت که زمان آن رسیده که «انقلاب سیاسی» دوره قبل را ادامه دهند. او خواستار احیای نظام درمانی همگانی در آمریکاست و معتقد است حداقل دستمزد باید به 15دلار به ازای هر ساعت افزایش پیدا کند. سندرز همچنین حامی تحصیلات دانشگاهی رایگان است. در انتخابات قبلی، جوانان بخش عمده هواداران سندرز را تشکیل می‌دادند. با تکیه بر توانایی همین جوانان و شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده آنان بود که سندرز توانست هیلاری کلینتون را که سال‌ها در صحنه سیاسی آمریکا از چهره‌های شناخته شده بود با چالش جدی روبه‌رو کند. ستاد تبلیغاتی سندرز در تمامی ایالت‌های آمریکا همچنان ساختار خود را حفظ کرده و آماده آغاز رقابت‌هاست. برنی سندرز را چپگراترین سناتور آمریکایی می‌خوانند. او طی حدود 3سالی که از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ می‌گذرد، یکی از مهم‌ترین مخالفان او بوده و بارها ترامپ را به دروغگویی و نژادپرستی متهم کرده است. او در بیانیه نامزدی خود از تمام آمریکایی‌ها دعوت کرده تا با ایجاد جنبشی مردمی دونالد ترامپ را در انتخابات بعدی شکست دهند و زمینه را برای سیاست‌هایی که به نفع همه مردم است فراهم کنند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند سندرز توانایی به راه انداختن چنین جنبشی را دارد. او همچنین اشاره کرده که آمریکا به‌خاطر حضور ترامپ در قدرت یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های سیاسی خود را پشت سر می‌گذارد.
برنی سندرز در میان دمکرات‌های آمریکایی یکی از حامیان اصلی توافق هسته‌ای با ایران نیز بوده است. او پیش از خروج آمریکا از برجام، در یک سخنرانی پرشور در کالج وست مینستر در ایالت میزوری نسبت به تصمیم ترامپ هشدار داد و گفت که خروج از برجام همچون خروج از توافق آب‌وهوایی تبعات سنگینی خواهد داشت. سندرز پس از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام نیز یکی از نخستین سناتورهایی بود که با این تصمیم مخالفت کرد. سندرز با انتشار یک ویدئو در توییتر، نظر اسرائیل را در تصمیم‌گیری ترامپ مؤثر دانست و نسبت به اقدام رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داد. برنی سندرز همچنین در یادداشتی در روزنامه گاردین نوشت:  «برجام یک توافق دوجانبه میان ایران و آمریکا نیست، بلکه توافقی مذاکره شده میان متحدان آمریکا در گروه 1+5است که در شورای امنیت سازمان ملل نیز به تصویب رسیده است. خروج ترامپ از برجام تنش‌ها با مهم‌ترین شرکای آمریکا یعنی فرانسه، آلمان و انگلیس را تشدید خواهد کرد.»