دردسرهای توزیع گوشت

علی ابراهیمی/خبرنگار


صف‌های خرید گوشت و مرغ تنظیم بازاری طولانی‌تر شده است. اما دست‌انـدرکـاران 2وزارتـخـانـه جهادکشاورزی و صنعت، از یک نامعادله در بازار گوشت و مرغ سخن می‌گویند. به گفته آنان، تولید داخل کاهش‌نیافته و درعین حال واردات و عرضه هم افزایش یافته اما هیچ‌یک از این عوامل بر جمع‌شدن صف گوشت اثر نداشته است.
مشاهدات خبرنگار همشهری نشان می‌دهد قیمت خرده‌فروشی گوشت شقه گوسفندی و ران و سرسینه گوساله در سطح شهر تهران به مرز 90تا 110هزار و نرخ مرغ تازه به 14هزار تومان نزدیک شده. در این میان عرضه قطره‌چکانی و غیرهدفمند گوشت و مرغ تنظیم بازاری نه‌تنها گره کور ساماندهی بازار را باز نکرده، بلکه موجب تشدید نارضایتی مصرف‌کنندگان، سودجویی برخی افراد، هدر‌رفتن منابع ارزی تخصیص‌یافته برای واردات و تأثیر منفی آن بر تولید‌کنندگان داخلی شده و هیچ تأثیر مشهودی بر شکست قیمت خرده‌فروشی گوشت و مرغ در بازار نداشته است.

مشتریان کلافه و توزیع‌کنندگان عصبی 
صف‌های طولانی و پرتنش و مشتریانی که به‌دلیل اتلاف وقت و ناتوانی در خرید گوشت و مرغ تنظیم بازاری مورد نیاز کلافه شده یا عرضه‌کنندگانی که تحت فشار مناقشه توزیع حداقلی این اقلام با متقاضیان عصبی هستند، تصویری کوتاه از وضعیت عرضه در بازار گوشت و مرغ تنظیم بازاری، در میادین میوه و تره‌بار بیمه، تهرانسر، اکباتان، قزل‌قلعه، آزادی و برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مراکز ثابت و سیار توزیع گوشت منجمد است.
خبرنگار همشهری که برای تهیه گزارش به میدان میوه و تره‌بار بیمه مراجعه کرده، می‌نویسد: متقاضیان خرید گوشت و مرغ تنظیم بازاری از 2ساعت قبل با تشکیل دو صف جداگانه برخی خرید گوشت و مرغ نام‌نویسی کرده‌اند. خانم میانسالی به همشهری می‌گوید صبح قادر به خرید گوشت و مرغ نشده‌ام و به‌ناچار ساعت یک بعدازظهر بار دیگر آمده‌ام و منتظر توزیع مرغ و گوشت تنظیم بازاری هستم.
یکی دیگر از مشتریان می‌گوید: تامین گوشت تنظیم‌بازاری از میادین و فروشگاه‌ها و فروش آن به مراکز تهیه غذای خانگی(کترینگ)، کبابی‌ها و رستوران‌ها به شغل پردرآمدی برای برخی خانوارها تبدیل شده. او توضیح می‌دهد: همسایه ما که خانواده‌ای 5نفره هستند، هر روز برای حضور در صف خرید گوشت و مرغ تنظیم بازاری می‌ایستند و آن را به مراکز تهیه غذا می‌فروشند و با این شیوه درآمد خوبی کسب می‌کنند. این نکته را حتی مدیران برخی میادین میوه و تره‌بار هم تأیید کرده، اما تأکید می‌کردند راهی برای تشخیص مشتریان واقعی خرید گوشت و مرغ تنظیم بازاری وجود ندارد.
در میانه این بحث‌ها هر‌از‌‌‌گاهی صدای کشمکش و جر و بحث مشتریان در مورد نوبت صف بلند می‌شود. ساعت 3عصر در میدان باز شده و مشتریان برای خرید گوشت و مرغ وارد می‌شوند اما مسئولان می‌گویند هیچ مرغی برای عرضه موجود نیست. به گفته آنان، صبح همان روز 600کیلو‌گرم مرغ توزیع شده اما با میزان تقاضا همخوانی نداشته است. میزان عرضه گوشت گرم وارداتی آسیای میانه در این میدان 13لاشه بود که با ورود متقاضیان خرید مرغ به صف خریداران گوشت، صف خریدی طولانی تشکیل شد و مناقشه مشتریان در مورد نوبت و صف بار دیگر بالا گرفت. سرانجام گوشت تنظیم بازاری به‌دست 50نفر از متقاضیان رسید اما بقیه با ناراحتی و پس از جر و بحث با متولیان توزیع که از شرایط عصبانی بودند، دست خالی محل را ترک کردند. این شرایط در روزهای پنجشنبه و شنبه، در دیگر میادین میوه و تره‌بار مانند تهرانسر، قزل‌قلعه، میدان آزادی(جنب پارک المهدی) و شهرک اکباتان نیز حاکم بود.

دردسرهای عرضه ‌قطره‌چکانی 
سعید راد، مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: مشکلات توزیع گوشت و مرغ گرم و منجمد در سطح خرده‌فروشی ناشی از کمبود میزان عرضه این اقلام است و اختلاف قیمت زیاد گوشت و مرغ تنظیم بازاری با سطح بازار خرده‌فروشی نیز مزید بر علت شده است. از سوی دیگر، اکنون ‌‌نهادهای عمومی مانند ارتش، نیروی انتظامی، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها نیازمند سهمیه گوشت قرمز و مرغ هستند که سهمیه‌ای به آنها تخصیص داده نشده است. سعید راد میزان عرضه روزانه گوشت قرمز گرم در میادین میوه و تره‌بار تهران را ناکافی می‌داند و توضیح می‌دهد: روزانه حداکثر تا 20تن سهمیه انواع گوشت گرم لاشه و بشقابی تنظیم بازاری به میادین و مراکز عرضه مستقیم شهرداری تهران اختصاص می‌یابد که ساعت و میزان سهمیه عرضه این اقلام نیز مشخص نیست. او نیاز و تقاضای بازار روزانه این میادین به گوشت تنظیم بازاری را حداقل 100تن اعلام می‌کند و می‌گوید: این میزان عرضه روزانه گوشت و مرغ جوابگوی نیاز متقاضیان نیست و مشکلاتی را برای فروشندگان این مراکز ایجاد کرده است. به گفته او، میادین، توان توزیع روزانه تا 170تن گوشت مرغ تازه را دارند که اکنون به‌طور متوسط روزانه تا 70تن مرغ به این میادین تخصیص می‌یابد.

سازمان میادین ذی‌نفع نیست
مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران با بیان اینکه این مراکز در عرضه گوشت و مرغ تنظیم بازاری ذی‌نفع نیستند و تنها برای کمک به دولت در تنظیم بازار این اقلام را عرضه می‌کنند، می‌گوید: حاضریم همانند گوشت منجمد، مکان‌هایی را در اختیار دولت برای عرضه گوشت و مرغ گرم تنظیم بازاری قرار دهیم تا به توزیع آن اقدام کنند. راد عرضه محدود گوشت و مرغ تنظیم بازاری را جوابگوی تقاضای بازار نمی‌داند و می‌افزاید: غرفه‌دار حداکثر هزار تا 1500تومان برای توزیع هر کیلوگرم گوشت تنظیم بازاری سود می‌برد و با این روند نمی‌تواند برای خرید تجهیزاتی مانند دستگاه نوبت‌دهی اقدام کند. او می‌گوید: وقتی 500کیلوگرم گوشت گرم برای توزیع بین 300تا 500نفر عرضه می‌شود، نمی‌توان انتظار رضایت متقاضیان و شیوه مناسب عرضه را داشت.


   ساماندهی عرضه در گرو بهبود تأمین و توزیع

مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران بهبود شرایط عرضه گوشت و مرغ تنظیم بازاری در میادین را در گرو بهبود شرایط تأمین و افزایش سهمیه عرضه این اقلام در این مراکز می‌داند و تأکید می‌کند: چندبار با شرکت پشتیبانی امور دام برای ساماندهی عرضه گوشت و مرغ تنظیم بازاری مذاکره کرده‌ایم اما با توجه به مشکلات واردات و تامین، امکان اعلام ساعت دقیق توزیع گوشت و مرغ تنظیم بازاری در میادین وجود ندارد؛ اگر این کار صورت می‌گرفت، برای همکاران ما نیز بهتر بود. راد اختلاف 40هزار تومانی گوشت گرم و 4هزار تومانی مرغ تنظیم بازاری با نرخ بازار را عامل تنش‌های توزیع می‌داند و می‌گوید: باید تدبیری برای حل مشکل اندیشیده شود. به گفته او، برخی مشتریان، متقاضیان واقعی گوشت و مرغ تنظیم بازاری هستند، اما برخی دیگر رستوران‌دارهایی هستند که آنها هم به‌دلیل کمبود و افزایش قیمت ناچار به تامین گوشت و مرغ مورد نیاز خود از این محل و گماردن برخی افراد در صف‌های خرید هستند.