وضعیت قرمز در بازار گوشت

علی ابراهیمی/ روزنامه‌نگار
نابسامانی بازار گوشت مسری است و از پایتخت به سایر استان‌ها سرایت کرده، تشکیل صف‌های طولانی و افزایش مشاجره لفظی و فیزیکی بین متقاضیان خرید گوشت، حتی گوشت‌های یخی ارزان‌قیمت وارداتی به تصویری آشنا در برخی استان‌ها تبدیل شده؛ مسئولان برخی استان‌ها با استناد به آمار و ارقام می‌گویند وضع بحرانی است و در مناطق فقیرنشین با کاهش شدید سرانه عرضه و مصرف گوشت قرمز مواجهیم.

به گزارش همشهری، رکوردشکنی قیمت گوشت قرمز، مرغ و تخم‌مرغ در بازار خرده‌فروشی زمینه کاهش سهم این اقلام پروتئینی را در سبد مصرفی خانوارها، به‌خصوص اقشار کم‌درآمد فراهم کرده است. با این روند قیمت عمده‌فروشی هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی در کشتارگاه‌ها به 65هزار تومان و نرخ خرده‌فروشی این محصول در نقاط مختلف پایتخت به 90تا 105هزار تومان رسیده است. با شکست سیاست‌های تنظیم بازار مواد پروتئینی، وزیر جهادکشاورزی در یک برنامه تلویزیونی گفته باید خدا را شکر کنیم که گوشت‌قرمز، مرغ و مواد غذایی به وفور هست. محمود حجتی، تأکید کرده از نظر ما قیمت گوشت قرمز بالاست و نباید قیمت هر کیلوگرم گوسفند زنده از 25هزار تومان و قیمت نهایی گوشت در قصابی‌ها از 60هزار تومان بیشتر باشد. او درباره علت گرانی گوشت، می‌گوید: گوشت قرمز در مرزها قیمت می‌خورد، وقتی قیمت در سلیمانیه عراق هرکیلوگرم 128هزار تومان (16هزار دینار) است، دامداران حاضر نیستند گوسفند خود را به قیمت پایین‌تر بفروشند.

تنش‌ پروتئینی در ‌استان‌ها
در تهران از چند‌ماه پیش دست‌اندرکاران تنظیم بازار تلاش کرده‌اند با واردات و عرضه گوشت منجمد، گرم و دام زنده از رشد قیمت جلوگیری کنند اما طولانی‌تر شدن صف‌ها و کاهش عرضه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین منتخب بیانگر شکست سیاستگذاران است.

در شهرستان‌ها هم گزارش‌های رسیده به همشهری به‌ویژه در برخی استان‌ها مانند اصفهان و یزد نیز حاکی است عرضه محصولات تنظیم بازاری به تشکیل صف‌های طولانی و حتی درگیری‌های لفظی و فیزیکی منجر شده است. تلخی ماجرا آنجاست که تا چندی قبل بسیاری از مصرف‌کنندگان کنونی، تولید‌کننده این اقلام بوده‌اند اما رشد هزینه تمام‌شده تولید موجب شده دامداران عطای تولید را به ناهمخوانی لقای درآمد و هزینه آن ببخشند و به صف مشتریان گوشت و مرغ منجمد بپیوندند. در برخی دیگر از استان‌ها نیز سرانه مصرف گوشت قرمز به‌شدت کاهش یافته؛ به‌نحوی که مدیرکل امور اقتصادی استانداری خراسان شمالی اعلام کرده امسال کمتر از یک کیلوگرم گوشت گرم در قالب طرح تنظیم بازار عاید هر فرد در این استان مرزی شده است.

محمدرضا موفق خواستار توجه جدی به این موضوع شده و گفته است: تاکنون ۷۰۰‌تن گوشت مرغ و قرمز منجمد و ۷۰‌تن گوشت قرمز گرم در خراسان شمالی توزیع شده اما جمعیت این استان۹۰۰ هزار نفر است. خراسان شمالی یکی از قطب‌های تولید گوشت قرمز در ایران بوده اما سالانه حجم زیادی از دام زنده از این استان، خارج و به استان‌هایی همچون مازندران و تهران صادر می‌شود.

از سکوت بره‌ها تا واردات دام
ناکارآمدی مسئولان سکه رایج بازار در این روزهاست؛ چنان که رئیس شورای تامین دام با اشاره به افزایش زایش‌های دام سبک در پاییز و زمستان، متعادل شدن قیمت گوشت را به رسیدن این بره‌ها به سن کشتار تا یکی‌دو‌ماه آینده موکول کرده است.

منصور عالی‌پور با خوش‌بینی گفته است: گزارش‌های خوبی از سطح زایش در بخش دوقلوزایی و سه قلوزایی رسیده و به‌دلیل بارندگی مناسب، شاهد مراتع سرسبز برای چرا و پرواربندی دام خواهیم بود. او گفته است: دام‌هایی که در اواسط پاییز به دنیا آمده‌اند، تا یک‌ماه دیگر به سن کشتار خواهند رسید. به گفته او، معمولا اسفند و فروردین، اوج عرضه بره در بازار است؛ بنابراین تا یک‌ماه دیگر شاهد عرضه انبوه بره‌ و کاهش قیمت گوشت خواهیم بود. حمید ورناصری، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام هم از ورود هفته‌ای 5۰ هزار رأس دام زنده برای تنظیم بازار گوشت در آینده نزدیک خبر داده و گفته است: واردات گوشت گوسفندی تازه به‌صورت روزانه از استرالیا و آسیای میانه انجام می‌شود.

 سکته توزیع گوشت در فروشگاه‌های زنجیره‌ای
مشاهدات خبرنگاران همشهری نشان می‌دهد صف‌های توزیع گوشت و مرغ در میادین میوه و تره‌بار هر روز طولانی‌ترمی‌شود. نایب‌رئیس اتحادیه فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم در گفت‌وگو با همشهری از کاهش شدید عرضه در فروشگاه‌ها خبر داده و می‌گوید: از چندی پیش عرضه گوشت ‌منجمد و گرم تنظیم بازاری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌شدت کاهش یافته و نامنظم شده است؛ به‌نحوی که مثلا با وجود درخواست 5تن گوشت فقط یک تن ارسال و حتی در برخی هفته‌ها گوشت تنظیم بازاری تحویل داده نمی‌شود. منصور عالی‌پور با اشاره به اینکه افزایش شکاف قیمت گوشت تولید داخل و وارداتی و کاهش قدرت خرید موجب شده میزان عرضه گوشت‌ تنظیم بازاری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای کافی نباشد، توضیح می‌دهد: میزان توزیع گوشت قرمز قابل ملاحظه‌ نیست و به‌صورت نامنظم عرضه می‌شود. او درباره شایعه توزیع گوشت با کارت ملی می‌گوید: یکی از فروشگاه‌ها نسبت به عرضه این اقلام با کارت ملی اقدام کرده بود که تذکر دادیم تا این کار صورت نگیرد؛ زیرا این شیوه عرضه، کار بیهوده‌ای است و تأثیری در جلوگیری از تخلفات ندارد.