دیدگاه
میدان راه‌آهن؛ فرصتی برای همبستگی اجتماعی اقوام
برزین ضرغامی/ مدیرعامل سازمان زیبا‌سازی شهر تهران
«تجربه تهران» برای خیلی از ما با میدان راه‌آهن آغاز شده است؛ سخن از دیروز و امروز نیست، دهه‌هاست میدان راه‌آهن نخستین تصویری است که اهالی شهرهای دور و نزدیک از پایتخت در ذهن دارند. فرقی هم نمی‌کند آذری باشی یا لر، ترکمن باشی یا کرد، از سرزمین خراسان بزرگ باشی یا از دیار کریمان و بلوچستان، از سواحل گرم جنوب آمده باشی یا شمال همیشه سبز. از مردمان قهرمان خوزستان باشی یا از اهالی اصفهان و شیراز. اهل هر کجای ایران که باشی، میدان راه‌آهن نخستین تصویری است که از تهران در ذهن داریم. حتی میدان آزادی هم این ویژگی را ندارد چرا‌که این میدان مبدأ ورودی هموطنان نیمه غربی کشور است اما این میدان راه‌آهن است که از شرق و غرب و جنوب و شمال هم که بیایی، نخست پا به آن می‌گذاری و تهران برای تو از این میدان آغاز می‌شود. میدان راه‌آهن اما با وجود این سابقه و میراث کهن و خاطرات ریز و درشتی که برای هر کدام از شهروندان تهرانی و غیرتهرانی دارد، «گرانیگاه» نیست و آنچنان که باید به آن توجه نمی‌شود. این ظرفیت عظیم از ابتدای روی کار آمدن مدیریت جدید شهری برای تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان شهری به‌عنوان یک «فرصت» مطرح شد و روزهایی که در آن هستیم، این موضوع در قالب طرح «توسعه و ارتقای کیفیت فضایی و اجتماعی میدان‌های پیاده شهری» به عملیاتی‌شدن نزدیک می‌شود. این طرح البته محدود به میدان راه‌آهن نیست و برخی فضاهای دیگر شهری را هم دربر‌خواهد گرفت اما میدان راه‌آهن با ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی که دارد، بی‌شک یکی از کانون‌ها و نقاط مهم عملیاتی‌شدن این طرح خواهد بود.
از سوی دیگر، میدان راه‌آهن با ویژگی‌هایی که ذکرش رفت، در نگاه جدید می‌تواند و باید که به‌عنوان «گرانیگاه اقوام» مطرح شود. کجای تهران را سراغ دارید که آذری، کرد، لر، بلوچ، ترکمن و... جملگی در کنار هم قدم به شهر ما بگذارند و از آنجا یکی با مترو، یکی با اتوبوس، یکی با تاکسی و دیگری با موتورسیکلت راهی خیابانی از خیابان‌های این شهر شلوغ شود؟ این ظرفیت عظیم را باید پاس داشت و از فرصت‌هایی که می‌تواند در جهت وحدت ملی و همبستگی اجتماعی فراهم کند، بهره برد.
فاصله ایستگاه راه‌آهن تهران که خودش هم یکی از میراث بزرگ فرهنگی ماست تا نقطه‌ای که مردم از هم جدا می‌شوند و هر‌کدام به سمت مقصد خود می‌روند یا بالعکس از نقطه‌ای که از وسایل حمل‌ونقل شهری پیاده می‌شوند تا زمانی که قدم به ایستگاه راه‌آهن بگذارند، برای ما بهترین فضا برای عملیاتی‌کردن مظاهر این وحدت ملی و همبستگی اجتماعی است.
امیدوارم با اراده‌ای که مجموعه مدیریت شهری تهران در این خصوص دارد، خیلی زود بتوان این «رویا» را به «واقعیت» بدل کرد و در کنار توجه به مقوله مهم و مغفول «پیاده» در شهر، میدان راه‌آهن را هم به‌عنوان «گرانیگاه اقوام» مطرح کرد.
