زادروز

در چند هزار سال گذشته، زبان مردمان بسیاری به فراخور بروز جنگ یا قحطی، از میان رفته است و این ناگواری شاید برای زبان فارسی هم در نبود حکیم ابوالقاسم فردوسی پیش می‌آمد.

شاعر میهن‌پرستی که 9 میلیون واژه فارسی را چنان هنرمندانه پهلو به پهلوی هم نهاد که برای هر ایرانی و خارجی خواندن آن گوارا باشد. حکیم‌ ابوالقاسم‌ منصور بن‌ حسن‌ یا فردوسی‌ طوسی‌ سال 330هجری قمری در طوس خراسان به دنیا آمد. او نگارش شاهنامه را با داستان‌هایی از دوران پهلوی مانند بیژن و منیژه آغاز کرد.

نگارش نخستین نسخه شاهنامه در سال 384هجری قمری به پایان رسید. این نسخه کوتاه شامل داستان سیاوش، جنگ کیخسرو و داستان حکومت ساسانیان بود. پس از آن، فردوسی به سرودن شاهنامه ادامه داد و در سال 394، پس از براندازی سامانیان و بر تخت نشستن سلطان محمود غزنوی، تصمیم گرفت این اثر بزرگ را به سلطان محمود غزنوی هدیه کند.

سلطان محمود غزنوی که سال 389 بر تخت سلطنت نشست، می‌کوشید تا همانند دوره ساسانیان، بیشتر بخش‌های ایران را زیر سلطه حکومت مرکزی درآورد. فردوسی نسخه جدید شاهنامه را پس از 6 سال تلاش، در 6 یا 7 دفتر به دربار سلطان هدیه کرد.

اما به گفته خود فردوسی، سلطان محمود «نکرد اندر این داستان‌ها نگاه» و پاداشی هم برای وی نفرستاد. فردوسی پس از چندین‌بار ویرایش شاهنامه و افزودن بخش‌هایی نو به آن در سال 411هجری قمری درگذشت و در طوس به خاک سپرده شد.