خودروها در صلح با شهر

خدیجه ستارزاده|  البرز-خبرنگار:

«معاینه فنی خودرو» یکی از راهکارهایی است که برای کاهش تصادفات و آلودگی هوا انجام می‌شود که پس از 4 سال از عمر آنها ضروری و لازم‌الاجرا می‌شود و رانندگان سالانه یک بار باید برای گرفتن تاییدیه سلامت خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند. به اعتقاد پلیس یکی از عوامل مهم در تصادفات، نقص فنی خودرو و نیز تاثیر دودزا بودن آن در افزایش آلودگی هواست. ضرورت معاینه فنی برای خودروها تا جایی است که از سال گذشته به ازای هر روز نداشتن معاینه فنی خودرو 50 هزار تومان جریمه اعمال می‌شود.

سالیان زیادی است که این فرایند انجام می‌شود اما هنوز آن طور که باید فرهنگسازی نشده و طبق بررسی‌ها بیش از 70 درصد رانندگان به اجبار قانون و برای جلوگیری از جریمه، اقدام به گرفتن معاینه فنی می‌کنند.


فراموش کردن تاریخ اتمام معاینه

فردی که به دلیل اعمال جریمه به یک مرکز فنی معاینه خودرو در کرج مراجعه کرده است، می‌گوید: تاریخ اعتبار معاینه فنی را فراموش کرده بودم و بعد از جریمه پلیس متوجه شدم.
«امیرحسین بابایی» می‌گوید: به دلیل مشغله زیاد فرصت مراجعه به مراکز معاینه فنی را ندارم و هر بار زمان اتمام اعتبار معاینه مراجعه می‌کنم.

بابایی می‌افزاید: هر بار که ماشین با نقص فنی مواجه شود، به تعمیرگاه می‌برم اما تاکنون پیش نیامده است که بدون اطلاع از عیب آن، خودرو را به مراکز معاینه فنی ببرم.

وی معطلی در مراکز را یکی دیگر از دلایل عدم مراجعه بیان می‌کند و می‌گوید: انجام این کار به نفع خودم و پیشگیری از آلودگی هوا و تصادف و ... است اما واقعا فرصت کافی برای این کار ندارم. 
یکی از شهروندان کرج از سهل‌انگاری خود و تخلف در یکی از مراکز معاینه فنی می‌گوید که با وجود نقص فنی به یکی از پرسنل مرکز مبلغی را پرداخت کرده و توانسته برگه معاینه فنی خود را دریافت کند.


دریافت معاینه فنی به طور غیرقانونی

«سیما سلگی» می‌افزاید: خودرو من دچار نقص فنی بود و هزینه زیادی برای تعمیر نیاز داشت و با توجه به شرایط و تردد در مسیر تهران- کرج باید برگه معاینه را می‌گرفتم. توسط یکی از دوستان به یک مرکز معرفی شدم و با دادن مبلغی، برگه معاینه را دریافت کردم.
سلگی با اطلاع از تخلف خود و فرد صادر‌کننده برگه معاینه فنی و خطرات ناشی از این کار می‌گوید: چاره‌ای نداشتم و به طور موقت باید این کار را می‌کردم.


مسیر صدور معاینه فنی خودرو

اپراتور یکی از مراکز فنی می‌گوید: مراجعان 3 دسته هستند؛‌ دسته اول افراد منضبطی هستند که در تاریخ مقرر اتمام معاینه فنی برای تمدید آن مراجعه می‌کنند. دسته دوم افرادی هستند که از تاریخ اتمام معاینه خبر ندارند و به علت جریمه شدن مجبور به مراجعه هستند و دسته سوم که تعداد کمی هستند افرادی هستند که منتظر اتمام تاریخ معاینه نمی‌مانند و برای اطمینان از سلامت خودرو مراجعه می‌کنند.

«مجید حدادی» با بیان این‌که بیشتر مراجعان فقط برای جلوگیری از جریمه شدن مراجعه می‌کنند، می‌افزاید: تا سال گذشته تعداد مراجعه‌کنندگان به مراکز معاینه فنی خیلی کمتر بود و رانندگان  فقط در پایان سال و به دلیل نگرانی از جریمه شدن در طول سفر، مراجعه می‌کردند اما امسال به دلیل جریمه‌ای که پلیس به ازای هر روز نداشتن بیمه تعیین کرده، تعداد مراجعان بیشتر شده است.

حدادی می‌گوید: برخی مراجعه‌کنندگان که از سر اجبار می‌آیند،  بالای سر اپراتور می‌ایستند و وقتی از خودرو آنها ایراد گرفته می‌شود، با مقاومت و پافشاری قبول نمی‌کنند و گاهی برخورد و درگیری ایجاد می‌کنند.
وی با بیان این‌که معیارهای موجود سراسری و کشوری است، می‌گوید: دستگاه‌های ارزیابی خودرو مکانیزه است و فرد در آن دخالتی ندارد و وقتی عیب خودرو ثبت شد، باید حتما برطرف شود تا برگه معاینه فنی صادر شود.
 

کاهش میزان جعل معاینه فنی

رئیس انجمن صنفی مراکز معاینه فنی خودرو در البرز می‌گوید: حدود 4 ماه است که جلو جعل و تخلفات گرفته شده و جعل در معاینه فنی خودرو 95 درصد کاهش داشته است. 

سرهنگ «رضوان‌الله مرندی» با بیان این‌که کرج روزی باغشهر بوده اما امروز به یکی از کلانشهرهای آلوده کشور تبدیل شده است، می‌گوید: با توجه به حجم بالای خودروها و به منظور کاهش آلودگی هوا و تصادفات، معاینه فنی خودرو‌ها باید مورد توجه مردم قرار گیرد، اما با وجود هشدارها و تبلیغات رسانه‌ای رانندگان استقبال خوبی ندارند.

سرهنگ مرندی با اشاره به این‌که وجود دوربین‌های «LEZ» و ثبت شماره خودروهای دودزا در تهران تبدیل به عاملی الزامی برای گرفتن معاینه فنی و در نتیجه کاهش آلودگی هوا شده است، ‌می‌گوید: در کلانشهر کرج نیز باید خودروهای دودزا و آلوده‌کننده توسط ماموران راهنمایی و رانندگی اعمال قانون شوند که این کار به علت محدودیت نیروی انسانی قابل انجام نیست. وی اضافه می‌کند: نصب دوربین‌های «LEZ» در کرج ضروری است و باید در اولویت قرار گیرد.


نقش نقص فنی در افزایش تصادفات

رئیس انجمن صنفی مراکز معاینه فنی خودرو البرز با بیان این‌که بیش از 20 درصد تصادفات به علت نقص فنی خودروهاست، می‌افزاید: در مراکز معاینه فنی وضعیت ظاهری، شیشه‌های خودرو، آلاینده‌ها، چراغ‌های جلو، هم‌‌راستایی چرخ‌ها، کارآیی کمک‌فنرها، کارآیی سیستم ترمز، وضعیت اتصالات فرمان و جلوبندی و زیربندی بررسی می‌شود.

سرهنگ مرندی می‌گوید: چنانچه خودرویی در یک یا چند مرحله از آزمون‌ها نقص فنی داشته باشد، 14 روز مهلت داده می‌شود تا عیب آن در تعمیرگاه‌های معتبر رفع شود که در صورت رفع نواقص فنی، پس از مراجعه مجدد برچسب معاینه فنی خودرو صادر می‌شود.

وی با بیان این‌که ماهیت مراکز معاینه فنی باید در جامعه فرهنگسازی شود، می‌گوید: رسانه‌ها، به‌ویژه رسانه ملی، در این زمینه باید اطلاع‌رسانی بیشتری کنند و مردم با آگاهی از اهمیت سلامت خودرو در کاهش تصادفات و آلودگی هوا و با رعایت کامل مقررات، شرایطی را فراهم کنند که حتی یک نفر آسیب نبیند.


هنوز با استانداردها فاصله داریم

رئیس انجمن صنفی مراکز معاینه فنی خودرو در البرز می‌گوید: در سال‌های اخیر عملکرد مردم در مراجعه به مراکز معاینه فنی و رفع نقص فنی بهتر شده است اما هنوز با استانداردها فاصله دارد و این امر زمانی محقق می‌شود که ارگان‌های مرتبط با همکاری برای ایجاد شرایط مناسب و استاندارد عمل کنند.

سرهنگ «رضوان‌الله مرندی» با بیان این‌که از زمان ورود خودرو به مراکزمعاینه، اطلاعات و ایرادات در سیستم پلیس راهور و اتحادیه ثبت می‌شود، می‌گوید: افراد به صورت دستی هیچ نقشی در ثبت ایرادات خودرو ندارند و هیچ تخلفی در این زمینه نمی‌شود. با این سیستم 95 درصد جعل‌ها در این زمینه کاهش یافته است.