آهنگ تند نرخ‌ها در بازار بسته

اعظم محمودآبادی |   خراسان جنوبی ـ خبرنگار:


ساکنان خراسان جنوبی در مرز شرقی ایران در این ماه‌ها فشار تورم را بیشتر از برخی نقاط کشور تجربه می‌کنند. این استان همچون جزیره‌ای دور از مراکز تولید باید بابت کالا و خدماتی که دریافت می‌کند بهای بیشتری بپردازد. 
براساس آمارهای منتشرشده از سوی بانک مرکزی در آبان‌ماه ١٣٩٧ عدد شاخص کل تورم برای خانوارهای کشور به 8/147 رسید که نسبت به ماه قبل 6/2 درصد افزایش را نشان می‌‌دهد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استان آذربایجان شرقی با 3/4 درصد افزایش است که البته خراسان جنوبی نیز تفاوت چندانی با این استان ندارد و 1/3 درصد افزایش را تجربه می‌کند. در حالی که این افزایش برای خانوار تهرانی 8/2 درصد ثبت شده است. همچنین درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کشور 9/34 درصد است که این عدد در خراسان جنوبی 1/34 است. 


درد دوری

یکی از نمایندگان خراسان جنوبی در مجلس شورای اسلامی به همشهری می‌گوید: مهم‌ترین دلیل بالا‌تر بودن نرخ تورم در مقایسه با برخی استان‌ها و افزایش آن نسبت به ماه‌های گذشته دوری استان از مرکز تولید و بیشتر شدن نرخ حمل‌و‌نقل کالا در ماه‌های اخیر است. 

«نظر افضلی» ادامه می‌دهد: در خراسان جنوبی بیشتر محصولات مصرفی وارداتی است، چون تولید آنچنانی در استان وجود ندارد. از طرفی بیشتر آنهایی که به استان بار می‌آورند، کرایه حمل را دو طرفه حساب می‌کنند، چراکه کامیون در برگشت باری ندارد و این موضوع هزینه‌های آمدن کامیونداران را به این استان افزایش می‌دهد. همه فریاد‌های ما برای افزایش زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل به خصوص حمل‌و‌نقل ریلی و افزایش پرواز‌ها برای این است که در این نوع حمل‌ونقل‌ها حداقل کرایه‌های حمل‌و‌نقل با توجه به مسافت استان کاهش می‌یابد.  وی این نکته را یکی از دلایل گرانی در استان می‌داند و اضافه می‌کند: همه این هزینه‌های سرسام‌آور در شرایطی به ساکنان استان ما تحمیل می‌شود که سطح درآمد استان بسیار پایین است. 

این نماینده خراسان جنوبی در مجلس شورای اسلامی با تایید این‌که حتی در جدول مرکز آمار ایران تورم روستایی بیشتر از شهری بوده است، می‌گوید: در حال حاضر قیمت میوه در شهرستان سربیشه گران‌تر از بیرجند است. وقتی موضوع را مطرح می‌کنیم فروشندگان کرایه‌های حمل و البته تلفاتی را که محصول خریداری شده تا رسیدن به مقصد داشته است نشان می‌دهند. از طرفی وقتی این موضوع را تعمیم دهیم می‌بینیم که در روستا‌های ما امروز کشاورزی آنچنانی وجود ندارد. روستاییان ما برای این‌که مثلا خانه‌هایشان را مقاوم کنند یا برای خرید یک در و پنجره باید پول بیشتری بپردازند چراکه قیمت این کالا هرچه از بیرجند دور‌تر می‌شوند بیشتر است. 

افضلی با اشاره به نبود تولید محصولات اساسی در استان و همچنین گرانی‌های کشوری و البته سطح درآمدی پایین، زندگی را در خراسان جنوبی سخت توصیف می‌کند و تنها راهکار آن را تامین زیرساخت‌های حمل‌ونقلی به خصوص راه‌آهن می‌داند. 


احساس تورم

یک کارشناس اقتصادی می‌گوید: روش‌های آمارگیری مرکز آمار ایران و بانک مرکزی تفاوت‌هایی دارد. در کشور مراکز بررسی نرخ تورم داریم که در مرکز آمار ایران و بانک مرکزی انجام می‌شود. در این آمارگیری بانک مرکزی یک سبد کالایی با 359 قلم کالا دارد که آنها را بررسی می‌کند. نکته مهمی که در آمار منتشرشده اخیر روشن است این است که در کل کشور روستاییان و شهرنشینان در اقلام غیرمصرفی مثل مبلمان منزل و لوازم خانگی افزایش قیمت را بیشتر احساس کرده‌اند. 

«حامد حسینی» با اشاره به نکاتی که در این گزارش وجود دارد ادامه می‌دهد: بعد از اقلام غیرخوراکی گزینه‌های تفریح، پوشاک و بعد حمل‌ونقل به ثبت رسیده است که مردم افزایش قیمت و هزینه‌ها را در این اقلام بیشتر می‌دانند. این امر باعث می‌شود که مردم در استان کم‌درآمدی نظیر خراسان جنوبی سبد خانوار خود را از این خدمات و کالاها خالی کنند. 

وی اضافه می‌کند: مرکز آمار ایران نیز یک سبد کالای متفاوت با 475 قلم کالا دارد و در آمارگیری‌های خود براساس هزینه‌هایی که بابت آن ارقام پرداخت شده است گزارش تهیه می‌کند. این کارشناس اقتصادی درباره دلایل افزایش نرخ تورم در خراسان جنوبی توضیح می‌دهد: سطح درآمدی پایین مردم در این استان باعث شده است سبد خانوار آنان بیشتر متشکل از اقلام مصرفی ضروری باشد.

به دلیل دوری استان از مراکز تولید و ضعف صنعت و کشاورزی در منطقه تورم احساس می‌شود و تورم برخی کالا‌ها نسبت به نقاطی که تولید‌کننده محصولات مصرفی‌اند بیشتر است چون هزینه حمل را نیز مردم متحمل می‌شوند. اما در همین اقلام خوراکی نیز فشار متفاوتی را تجربه نمی‌کنیم چون برای مثال قیمت کارخانه‌ای یک قالب پنیر در همه نقاط کشور به یک میزان است. به گفته حسینی، کنترل بازار و نظارت بر آن در کنار عرضه کالاهای ضروری در مدیریت شرایط فعلی اهمیت بسیاری دارد. 


برنامه کنترل تورم

مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی و عضو ستاد تنظیم بازار خراسان جنوبی نیز با تایید افزایش تورم در برخی از کالاهای مصرفی استان بیان می‌کند: برای مثال 70 درصد میوه این استان وارداتی است. با توجه به مشکلاتی که در حواشی واردات میوه و تره‌بار و دیگر اقلام خوراکی به استان وجود دارد، جدول تورمی برای استان تغییر می‌کند. 

«محمدعلی بیجاری» درباره اقداماتی که می‌تواند نرخ تورم را کنترل کند، می‌گوید: برنامه‌هایی برای کاهش فشار تورم به ساکنان استان داریم و برای عرضه برخی کالاهای پرمصرف اقداماتی انجام داده‌ایم مثلا از نیمه آبان تاکنون 200 تن برنج و 200 تن شکر و گوشت هر هفته در استان توزیع شده است. در این هفته نیز توزیع گوشت قرمز در 2 مرحله انجام شد که یک مرحله برای کارمندان دولت و در مرحله بعد برای سایر شهروندان بود. تاکنون کالاهای مصرفی مانند برنج، شکر و گوشت با نرخ دولتی توزیع شده است که توانسته اندکی از خواسته‌های مردم و جامعه هدف را برآورده سازد. 

او تلاش مسئولان اقتصادی استان را برای عرضه کالاهای مصرفی ضروری در منطقه در کنترل نرخ تورم و کاهش فشار اقتصادی به مردم موثر می‌داند.