فوتبال برای زندگی

محبوبیت فوق‌العاده فوتبالیست‌ها، مسئولیت‌‌های بزرگی را نیز برای آنها به‌وجود می‌آورد. بسیاری از ستاره‌های دنیای فوتبال، اهمیت وظایف اجتماعی‌شان را درک می‌کنند و هر سال بخشی از درآمدشان را به کارهایی با اهداف خیرخواهانه اختصاص می‌دهند. شاید کمتر چهره‌ای در فوتبال حاضر باشد مثل علی دایی مسئولیت دشوار جمع‌آوری کمک‌های مردمی و وظیفه سخت نظارت بر اجرای تمام پروژه‌ها از نزدیک را بپذیرد اما درصد زیادی از فوتبالیست‌ها همواره دغدغه کمک به مردم را عملی می‌کنند. فوتبال شاید نتواند تمام دنیا را تغییر بدهد اما شاید هر سال زندگی گروهی از آدم‌ها را عوض کند. همه چهره‌هایی که در فعالیت‌های خیریه مشارکت جدی دارند، از یک گردنه سخت نظارتی نیز عبور می‌کنند؛ چرا که پیش از این از چنین اقداماتی برای پولشویی نیز استفاده شده است. البته گرفتاری‌های  حقوقی آنها با ماجرایی که در ایران برای دایی پیش‌آمد کمی متفاوت است.
    جنبشِ ماتا
خوان‌ ماتا شاید درون زمین یک «سوپراستار» نباشد اما بدون تردید یکی از متفاوت‌ترین فوتبالیست‌های این عصر به شمار می‌رود. او هنوز به‌صورت مداوم و مرتب «وبلاگ» می‌نویسد و نحوه استفاده‌اش از شبکه‌های اجتماعی با دیگران متفاوت است. ماتا سال گذشته جنبشی را راه‌اندازی کرد که در آن فوتبالیست‌ها هر سال به‌صورت منظم یک درصد از درآمد سالانه‌شان را صرفِ امور خیریه می‌کنند. ستاره اسپانیایی منچستریونایتد همه فوتبالیست‌ها را دعوت کرد تا به این جنبش ملحق شوند. تنها چند روز بعد، متس هوملز نخستین چهره‌ای بود که به جنبش ماتا پیوست. سپس نوبت جورجیو کیه‌لینی، مدافع مستحکم باشگاه یوونتوس رسید. سرژ گنبری، یولیان ناگلزمان، شینجی کاگاوا، کریس ووندولوفسکی، بورخا لاسو و اریک کانتونا، چهره‌های نام‌آشنای دیگری بودند که به این جنبش اضافه شدند. همین حالا نیز به‌صورت مداوم چهره‌های جدیدی به این جنبش می‌پیوندند و متعهد می‌شوند که حداقل یک درصد از درآمد سالانه را برای کارهای هماهنگ در زمینه‌های خیریه صرف کنند.
    خیریه‌دارها
نگاه‌ها به نیمار جونیور همواره سیاه و سفید بوده است. گروهی شیفته بازی این ستاره هستند و گروهی دیگر از رفتارهای او در زمین متنفر شده‌اند. با هر نگاهی اما نباید همه‌‌چیز در مورد نیمار را به ماجراهای درون زمین مسابقه ربط داد. ستاره برزیلی یکی از فعال‌ترین چهره‌های فوتبالی این کشور در زمینه کارهای خیریه به شمار می‌رود. «نی» در زمان شیوع جدی بیماری ابولا مبلغ بسیار زیادی برای کنترل این بیماری هزینه کرد و همچنین یک چک سنگین برای پاکسازی آب در کشور برزیل کشید. او تا امروز در «انستیتو نیمار جونیور» که برای امور خیریه ساخته شده، به بیش از 2500کودک معلول خدماتی ارائه کرده است. لئو مسی نیز از سال‌ها قبل «بنیاد مسی» را تاسیس کرد؛ بنیادی که تا امروز کمک‌های بزرگی به کودکان در مناطق قطحی‌زده آفریقا رسانده است. این بنیاد البته بعد از ماجرای فرار مالیاتی لئو، مورد تحقیق قرار گرفت اما مشخص شد که همه فعالیت‌هایش تنها برای کمک به خیریه بوده است. «دیدیه دروگبا» بنیاد خیریه‌اش را برای کمک به بهداشت و تحصیل کودکان در ساحل عاج تاسیس کرده است. ستاره سابق لیورپول درک کویت در هلند به کمک بنیاد خیریه شخصی‌اش کمک زیادی به کودکان معلول جسمی و ذهنی می‌کند و ایکر کاسیاس نیز هر سال بخشی از درآمدش را برای بهبود کمک‌رسانی بنیاد خیریه کاسیاس کنار می‌گذارد. این ستاره‌ها تنها بخشی از فوتبالیست‌های دارای بنیادهای کارِ خیر هستند. شاید «ماریو بالوتی» آخرین کسی باشد که انتظار می‌رود یک بنیاد خیریه به نام خودش داشته باشد اما حقیقت آن است که ستاره جنجالی فوتبال ایتالیا از سال‌ها قبل بنیادی برای کمک به افراد بی‌خانمان و بی‌سرپرست به‌وجود آورده است.
    سفیرها 
«دیوید بکام» از همان نخستین سال‌های تبدیل شدن به یک فوتبالیست مشهور و محبوب در دنیا، همکاری نزدیکش با یونیسف را آغاز کرد. او در سال 2005برای نخستین بار راهی آفریقا شد تا پروژه‌هایی برای آبرسانی در این قاره را کلید بزند. میشائیل بالاک به‌عنوان سفیر مبارزه با بیماری ایدز در یونیسف برگزیده شده و وقت زیادی برای انجام وظایفش در همکاری با این نهاد صرف کرده است. زین‌الدین زیدان نیز یکی از چهره‌های بسیار مهم یونیسف در کمپین‌های مبارزه با فقر در جهان به شمار می‌رود. لیلیان تورام، فرانچسکو توتی، خاویر هرناندز، نوانکو کانو، روبرت لواندوفسکی، لوئیس فیگو و البته علی دایی، تعداد دیگری از سفرای فوتبالی یونیسف محسوب می‌شوند.
    بازی‌ خیریه 
هر سال دیدارهای خیریه زیادی در سراسر دنیا برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی در جهت کمک به یک بحران خاص در دنیا انجام می‌شود. بعضی از این دیدارها حتی دیگر به یک زمان ثابت و همیشگی رسیده‌اند و هر سال بدون تغییری در برنامه، انجام می‌شوند. «رونالدینیو» اخیرا به‌عنوان رکورددار حضور در دیدارهای خیریه معرفی شده است. شاعر فوتبال برای حضور در چنین مسابقه‌هایی مدام در کشورها و شهرهای مختلف دنیا حاضر می‌شود. اخیرا البته تحقیقاتی در مورد برگزاری این دیدارها صورت گرفته و مشخص شده که بخش کوچکی از مسابقه‌های خیریه در سراسر دنیا، اهدافی مثل پولشویی و کمک به تجارت‌های کثیف داشته‌اند. درصد بسیار زیادی از این دیدارها اما از هر اتهامی مبرا هستند.
    موجِ کیلیان 
پس از قهرمانی فرانسه در جام‌جهانی 2018، کیلیان امباپه همه پاداش دریافتی‌اش برای این قهرمانی را به خیریه اختصاص داد. او معتقد بود که نباید به‌خاطر پوشیدن پیراهن تیم ملی و حضور در جام جهانی، هیچ پاداشی دریافت کند؛ چرا که این کار برای این فوتبالیست، یک وظیفه ملی بوده است. بلافاصله همه بازیکنان تیم ملی انگلستان نیز پاداش رسیدن به مرحله نیمه‌نهایی جام‌جهانی را در اختیار بنیادهای خیریه قرار دادند. این روند از مدت‌ها قبل در بین ستاره‌های فوتبال وجود داشته است. 2 سال قبل، کریستیانو رونالدو پاداش 600هزار دلاری‌اش برای قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را به یک نهاد خیریه کمک کرد و همین امسال یکی از ستاره‌های وستهم 300هزار دلار برای کمک به یکی از هواداران بیمار تیمش کنار گذاشت. بنیادهای خیریه در فوتبال، هر روز قدرتمندتر از قبل می‌شوند و این یک دلیل مهم برای پی بردن این موضوع است که پول، هنوز انسانیت را نبلعیده است.