دیپلماسی
سومین وزیرخارجه‌انگلیس در راه تهران
جرمی هانت امروز در تهران با ظریف و شمخانی دیدار می‌کند
وزیر خارجه انگلیس در حالی به تهران سفر می‌کند که چند دستور کار ویژه دارد؛ مسائل دوجانبه‌ای، منطقه‌ای، برجام و بین‌الملل و احتمالا پیگیری موضوع نازنین زاغری شهروند ایرانی- بریتانیایی که به‌خاطر ارتکاب جرائم امنیتی در ایران بازداشت است.
این نخستین سفر جرمی هانت به تهران بعد از تصدی پست وزارت خارجه انگلیس توسط اوست، هانت 4ماه قبل و پس از استعفای سیاسی بوریس جانسون، وزیر خارجه انگلیس شد.
هانت قرار است در سفر به ایران علاوه بر دیدار با محمد جواد ظریف همتای ایرانی با برخی مقامات ارشد کشورمان ازجمله علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، علی لاریجانی رئیس مجلس و حسن روحانی رئیس‌جمهور دیدار کند. وزیر خارجه انگلیس پیش از سفر به تهران به ریاض و ابوظبی رفت و با مقامات سعودی و امارات دیدار کرد، این سفر باعث شد گمانه‌ها درباره یکی از اهداف سفر او به تهران پیرامون تحولات یمن شکل بگیرد، پیش‌بینی می‌شود هانت برای متقاعد کردن سعودی‌ها به توقف جنگ یمن به این دو کشور سفر کرده باشد و از سوی دیگر برای مشورت درباره پذیرش آتش‌بس توسط انصارالله به تهران می‌آید.
انگلیس پس از خروج آمریکا از برجام مسئولیت کارگروه بازطراحی رآکتور اراک را بر عهده گرفت و رایزنی درباره آخرین تحولات مربوط به این رآکتور از دیگر محورهای احتمالی سفر هانت به ایران به‌عنوان سومین سفر وزیر خارجه انگلیس به تهران در 15سال گذشته است. هانت که بعد از بوریس جانسون هدایت سیاست خارجی انگلیس را بر عهده گرفته است مثل اسلاف خودش – جانسون و فیلیپ هاموند- مدافع تداوم برجام و توافق هسته‌ای است اما برخلاف همتایان آلمانی و فرانسوی‌اش کمتر در این‌باره اظهارنظر می‌کند. او یکی از 3 وزیری بود که پای بیانیه‌ای را که 14آبان علیه بازگشت تحریم‌های ضدایرانی صادر شد، امضا کرده بود. این در حالی است که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه عصر دیروز درخصوص موضوع مطرح شده در مورد سفر وزیر خارجه انگلستان به ایران، به خانه ملت گفت: هنوز اطمینان ندارم این سفر انجام شود زیرا هم‌اکنون در انگلیس بحث‌هایی در کابینه این کشور به‌دلیل موضوع برگزیت وجود دارد ازاین‌رو در گذشته به عقب افتاد.
سومین وزیر در 3 سال اخیر
در سال 90اقدام انگلیس در تحریم بانک مرکزی ایران باعث شد جمعی از جوانان سفارت انگلیس را مورد حمله قرار دهند و روابط دوکشور تا چهار سال قطع شود. بعد از توافق برجام زمینه برای از سرگیری روابط فراهم شد. فیلیپ هاموند وزیر خارجه اسبق انگلیس در سال 94برای بازگشایی سفارت این کشور به تهران سفر کرد و این نخستین سفر رسمی دوجانبه یک وزیر خارجه انگلیس به ایران پس از 12سال بود. هاموند در زمان سفرش به تهران در صفحه توییتر خود نوشت: «سفرم به ایران نخستین سفر در سطح وزیر به ایران از سال ۲۰۰۳ است.» وی افزود: «اکنون لحظه‌ای تاریخی برای روابط انگلیس و ایران است.»
در دوران هاموند هشدار وزارت خارجه انگلیس به اتباع این کشور درباره سفر به ایران لغو شد. با این حال وزارت خارجه انگلیس در دوران جرمی هانت دستورالعمل سفر خود را اصلاح کرد و از شهروندان دوتابعیتی خواست به ایران سفر نکنند. آذر سال قبل هم بوریس جانسون وزیر خارجه وقت انگلیس به تهران سفر و با مقامات ارشد ایرانی دیدار کرد. هانت نخستین بار پس از تصدی پست وزارت خارجه انگلیس خواستار آزادی نازنین زاغری متهم امنیتی دو تابعیتی که در ایران زندانی است شده بود. وزارت خارجه انگلیس در دوران هانت همچنین به انگلیسی‌هایی که تابعیت ایران را دارند هشدار داد از سفر به ایران خودداری کنند. محمدجواد ظریف و «جرمی هانت» وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و انگلیس سوم مهر‌ماه در حاشیه هفتاد و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک دیدار و درخصوص برجام، روابط دوجانبه، امور کنسولی و دیگر مسائل مورد علاقه گفت‌وگو و تبادل نظر کرده بودند. هانت در آن دیدار به ظریف گفته بود: لندن به توافق هسته‌ای که برای امنیت جهانی بسیار حیاتی است ادامه خواهد داد. او همچنین بیان کرده بود: ما به تلاش‌هایمان برای حفظ برجام ادامه خواهیم داد و ایران نیز باید همیــن کــار را بــکند.
فصل جدید نقش‌آفرینی انگلیس در منطقه
جرمی هانت 53ساله، عضو حزب محافظه‌کار انگلیس و سیاستمداری که از سوی فایننشیال‌تایمز، به‌عنوان یک لیبرال جهان‌وطنی توصیف شده، پیش از سفر به ایران، ملاقات‌هایی جداگانه با محمد بن‌سلمان و محمد بن‌زاید در ریاض و ابوظبی داشته است. به گفته شبکه الجزیره، هانت در سفر به ریاض با ولیعهد عربستان درباره بحران یمن و ضرورت پایان جنگ در این کشور رایزنی کرده است. از سوی دیگر، بررسی تبعات بحران قتل جمال خاشقجی- که این روزها دامنگیر رهبران عربستان سعودی شده- نیز یکی دیگر از محورهای اساسی گفت‌وگوهای طرفین بوده است. این در حالی است که برخلاف ریاض، جزئیات چندانی از مذاکرات وزیر خارجه انگلیس با ولیعهد ابوظبی منتشر نشده است. به گفته العربی‌الجدید، هانت در این دیدار مجددا خواستار آزادی شهروند انگلیسی شده است که از یک سال پیش به جرم جاسوسی در زندان‌های امارات به‌سر می‌برد. یاسر الزعاتره، نویسنده فلسطینی معتقد است سفرهای سه‌گانه هانت به ریاض، ابوظبی و تهران، بیانگر آغاز فصلی جدید از تلاش‌های لندن برای نقش‌آفرینی در تحولات حوزه خلیج فارس و برقراری مصالحه میان قدرت‌های منطقه‌ای است. براین‌اساس، می‌توان پیش‌بینی کرد، ضرورت پایان جنگ یمن، یکی از محورهای مشترک رایزنی‌های وزیر خارجه انگلیس در 3پایتخت خاورمیانه است. این در حالی است که پیش از این وزرای خارجه و دفاع آمریکا نیز خواهان خاتمه جنگ 4ساله یمن تا پایان سال میلادی جاری شده بودند؛ جنگی که به گفته دبیرکل سازمان ملل، سیاه‌ترین بحران انسانی دوران مدرن را به همراه داشته است.
