سقف‌های لرزان

راضیه زنگی‌آبادی| خبرنگار:

چندی پیش نماینده مردم پنج شهرستان جنوبی در صفحه مجازی خود نامه‌ای را منتشر کرد که خواستار افزایش سهمیه تسهیلات بلاعوض برای بازسازی و مقاوم‌سازی منازل مردم در حوزه انتخابیه خود از بنیاد مسکن کشور شد؛ زیرا جنوب کرمان تعداد زیادی منزل غیرمقاوم دارد و در سال‌های اخیر متقاضیان بسیاری برای مقاوم‌سازی خانه‌های خود به بنیاد مسکن مراجعه کرده‌اند. 

در این نامه همچنین قید شده است که «به دلیل وقوع زلزله‌های مکرر در منطقه جنوب کرمان، نوسازی خانه‌های این منطقه احتیاج به سهمیه خاص در این جهت دارد.» از سویی دیگر در تابستانی که گذشت با وجود زلزله‌های مکرر که یکی از آن‌ها 7/4 ریشتر بود حدود 700 خانه روستایی رودبار جنوب تخریب شد که بازسازی آن‌ها هنوز ادامه دارد. 


سهمیه جاری کفاف نوسازی منازل را نمی‌دهد 

 «احمد حمزه» در خصوص این نامه به همشهری می‌گوید: طی جلساتی که با رئیس بنیاد مسکن کشور داشتیم، قرار شد سهمیه ویژه‌ای برای نوسازی خانه‌های جنوب اختصاص پیدا کند، اما هنوز مبلغ آن مشخص نیست. در اصل سهمیه جاری در این خصوص وجود دارد، اما چون مقدار آن کم است و برای هر روستا تعداد کمی خانه در نظر گرفته می‌شود، ما هم سهمیه اضافه تقاضا کرده‌ایم. 

به گفته این مقام مسئول، در رودبار جنوب به دلیل این‌که نوسازی به صورت جدی صورت نگرفته است و چون این شهرستان جمعیت بالایی دارد، از دیگر شهرهای جنوبی نیاز بیشتری به مقاوم‌سازی دارد؛ اما اوج زلزله‌خیزی منطقه در فاریاب است که با یک زلزله ممکن است همه شهرهای جنوبی درگیر شوند. 


فاریاب روی خط زلزله 

به دلیل این‌که فاریاب روی گسل قرار گرفته است و در شهرهای جنوبی از زلزله‌خیزترین شهرها به شمار می‌رود، دیدگاه‌های  فرماندار فاریاب را جویا شدیم. 

 «علی نیک‌نفس» به همشهری می‌گوید: طی جلساتی که نماینده این شهرستان و همچنین فرمانداران پنج شهر جنوبی برای نوسازی بافت فرسوده با دکتر تابش، رئیس بنیاد مسکن کشور، داشتند، اقدامات خوبی برای دریافت سهمیه مقاوم‌سازی ایجاد شد. برای شهرستان فاریاب در بازه‌های زمانی متفاوت حدود 1100 فقره وام شهری و روستایی به این شهرستان اضافه شد و تا اوایل سال آینده نیز حدود 80درصد مشکل بافت فرسوده ما حل خواهد شد. 

وی ادامه می‌دهد: از آن‌جایی که شهر روی ویبره قرار دارد، مهم‌ترین برنامه کاری ما مقاوم‌سازی ساختمان‌هاست. سال گذشته زلزله در غرب کشور خسارت‌های زیادی به بار آورد، اما به دلیل مقاوم‌سازی که در فاریاب انجام شده بود، شدت خسارت در این شهرستان پایین آمد. با توجه به زلزله‌خیز بودن فاریاب همه مسئولان دست به دست هم داده‌اند تا یک گوشه از مشکلات نوسازی خانه‌های ما حل شود. سهمیه‌هایی که تا به حال به ما تعلق گرفته در حوزه شهری، روستایی و بخش هور بوده است؛ همچنین تسهیلات به صورت زنجیره‌ای هستند، یعنی متقاضیان به صورت زنجیره‌ای ضامن هم می‌شوند. 


نیاز کهنوج به مقاوم‌سازی 

در همین حال رئیس بنیاد مسکن کهنوج درباره تعداد خانه‌هایی که در فاریاب و کهنوج نیاز به مقاوم‌سازی دارند، می‌گوید: در حوزه شهر فاریاب بازسازی نیاز نیست، اما به 300 فقره نوسازی احتیاج است. در خصوص روستاها هم این تعداد به 1500 مورد می‌رسد. در شهرستان فاریاب 530 و در روستاها 400 مورد بافت فرسوده وجود دارد که برای این مقاوم‌سازی این موارد 40میلیون تومان اختصاص پیدا کرده است. 

 «روح‌الله شاکری» می‌افزاید: شهر کهنوج به تنهایی به 3 هزار فقره تسهیلات با وام 60میلیون تومانی احتیاج دارد. حتی در روستاهای این شهرستان هم نیاز بالاست و بافت فرسوده این مناطق به 3 هزار مورد می‌رسد. از آن‌جایی که کهنوج شهری با جمعیت بالای 20هزار نفر است، بنیاد مسکن نمی‌تواند بیشتر از این خدمات ارائه دهد و در صورتی که حوادث مترقبه اتفاق بیفتد وارد عمل می‌شود، اما در سال گذشته بنیاد مسکن کهنوج برای هزار فقره، پرداختی داشته است و در روستا‌ها هم این تعداد به 800مورد رسیده است. 


مقاوم‌سازی در رودبار جنوب 

 «اسماعیل خواجه»، رئیس بنیاد مسکن رودبار جنوب، می‌گوید: این شهرستان حدود 6هزار واحد دارد که حدود 2500 واحد آن نیازمند مقاوم‌سازی است و ماباقی کپرنشین‌اند یا فاقد خانه (به صورت مستأجر) هستند. وام‌هایی که در حال حاضر در روستاها پرداخت می‌شود به دلیل افزایش تورم به هیچ وجه پاسخگو نیست و باید در این خصوص بازبینی شود. به نظر من باید حداقل حدود 40 تا 50 میلیون تومان برای این مهم اختصاص پیدا کند، ولی در حال حاضر 30 میلیون تومان پرداخت می‌شود. با وجود همه فعالیت‌هایی که در رودبار انجام شده، فقط 60درصد این شهرستان مقاوم‌سازی شده است و این نکته حائز اهمیت است. به دلیل این‌که پنج شهرستان جنوبی بیشتر به مرکز زلزله نزدیک بوده‌اند، برای مقاوم‌سازی هم بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. 


خانه‌های روستایی قلعه‌گنج محتاج بهسازی 

«محمد جمشیدی»، رئیس بنیاد مسکن شهرستان قلعه‌گنج، هم در خصوص تسهیلات بازسازی به همشهری می‌گوید: در شهر قلعه‌گنج 300 خانه و در شهر چاه‌دادخدا 200 خانه نیاز به تسهیلات بازسازی دارند. در بخش روستایی هم 1150 خانه نیازمند بازسازی هستند و تسهیلات بهسازی به 2500 فقره می‌رسد. 
لازم به ذکر است تا لحظه تنظیم این گزارش توسط خبرنگار همشهری در 13 آبان‌ماه در ساعت 4 و 37 دقیقه صبح زلزله سه و نیم ریشتری شهرستان فاریاب را در عمق 27 کیلومتری آن لرزاند.


گسل جیرفت، آرامش قبل از طوفان

 «مهدی زارع» استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در نخستین کنفرانس تاب‌آوری شریان‌های حیاتی و زیرساخت‌های عمرانی در کرمان به صراحت هشدار داده بود طی 150سال اخیر در جیرفت زمین‌لرزه‌ای نیامده و ممکن است فعالیت نکردن گسل جیرفت همان آرامش قبل از طوفان باشد. این مقام مسئول گفته بود در سال 1377 در گفت‌وگو با روزنامه همشهری هشدار داده بودم که اگر گسلی که از زیر شهر بم می‌گذرد، فعال شود زلزله‌ای مانند طبس در سال 1357 رخ می‌دهد. 5 سال بعد از این گفت‌وگو چنین زلزله‌ای در بم رخ داد که تلفاتش بیشتر از زلزله طبس بود. از این گذشته باید گفت گسل‌های جنوبی سیستم پیچیده‌ای دارند؛ به این صورت که گسل سبزواران، جیرفت و فاریاب می‌توانند شاخه‌های فرعی داشته باشند و علاوه بر آن گسل حیدرآباد و عباس‌آباد شمالی و جنوبی هم در این منطقه وجود دارد که می‌توانند در هر صورت برای منطقه جنوبی خطرناک باشند؛ همین نشان می‌دهد در هرصورت رعایت احتیاط برای جنوب الزامی است تا اتفاقی شبیه بم و کرمانشاه رخ ندهد.