کمک شورای نگهبان به اصلاح CFT

با اینکه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته که یکی از ایرادات شورای نگهبان به لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) غیرقابل اصلاح است اما بررسی نامه شورای نگهبان به مجلس (که به‌دست همشهری رسیده است) نشان می‌دهد که بعد از 22ایراد گرفته شده، این شورا نوشته است: «با فرض غیرقابل اصلاح بودن اشکالات وارد بر آن، CFT  برخلاف منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است، مغایر شرع دانسته شد.» درواقع شورا به مجلس گفته است این لایحه قابل اصلاح است و تأکید کرده بر فرض غیرقابل اصلاح بودن اشکالات، این لایحه مغایر شرع است. سخنگوی شورای نگهبان درباره راهکارهای پیشنهادی شورای نگهبان برای رفع ایرادات مصوبه CFT اظهار کرد: ما معمولا راهکار نداریم، ولی در جهت اصلاح، مشورت به مجلس می‌دهیم. عباسعلی کدخدایی گفته: برای رفع اشکالات CFT به مجلس کمک می‌کنیم. وی تأکید کرده: درباره الحاق به کنوانسیون یکسری حق‌شرط‌هایی را گذاشته بودند که با توجه به محتوای کنوانسیون محل ایراد بود؛ اگر بتوانند راهکارهایی را پیدا کنند شاید مثل بقیه موارد، اصلاحات بتواند ایرادات شورای نگهبان را مرتفع کند. با این حال بعید به‌نظر نمی‌رسد که مجلس و شورای نگهبان با تعامل یکدیگر اشکلات این لایحه را برطرف کنند تا با تأیید نهایی این شورا، راهی برای پیوستن مشروط ایران باز شود.

طبق آیین‌نامه داخلی مجلس زمانی که ایراداتی از سوی شورای نگهبان به مصوبات مجلس وارد می‌شود، این موارد برای رفع ایراد به مجلس اعاده شده و به کمیسیون مربوطه می‌رود و بعد از رفع اشکالات دوباره برای رأی‌گیری به صحن علنی می‌آید. مجلس همچنین می‌تواند این اشکالات را یا برطرف کند که در این صورت به شورای نگهبان می‌رود یا می‌تواند اصرار کند که در این صورت، مصوبه به مجمع تشخیص می‌رود.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه روز یکشنبه گفته بود: کمیسیون امنیت ملی نظر خود را در صحن مجلس اعلام خواهد کرد و درصورت تأیید به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال خواهد شد. اکبر رنجبرزاده، عضو هیأت رئیسه مجلس هم روز گذشته از بررسی این لایحه کمتر از یک‌ماه دیگر در مجلس خبر داده است. او گفته: هفته آینده هفته سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه است و هفته بعد از آن کمیسیون به لایحه رسیدگی کرده و بدین‌ترتیب تا حدود 3هفته آینده لایحه CFT در صحن علنی بررسی می‌شود.

یک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم تلویحاً گفته این لایحه در مجلس قابل اصلاح است و ما می‎توانیم CFT را به‎صورت مشروط و تا آنجا که مخالف احکام اسلامی و قانون اساسی نباشد، بپذیریم؛ چراکه اگر به آن نپیوندیم با تحریم‎ها و مشکلات بیشتری مواجه می‎شویم. این حرف باهنر یعنی تطبیق این لایحه با موازین شرع و قانون اساسی مورد نظر شورای نگهبان ممکن است؛ چراکه مجمع تشخیص مصلحت نظام برای رأی به طرح‌ها و لایحه‌ها به این دو ملاک توجهی ندارد.

محمدرضا باهنر، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در نشست خبری خود در ایرناپلاس درباره رد CFT از سوی شورای نگهبان، گفته است: این روزها مسئله FATF  که 4 لایحه را در برمی‎گیرد، نقل محافل و مجالس سیاسی شده‎ است. در گذشته نیز مانند این کنوانسیون‎ها تصویب و رد شده اما اتفاقی نیفتاده ‎است. ظاهرا ایران در لیست کشورهای پرریسک در این کنوانسیون قرار گرفته؛ ‎چون به FATF نپیوسته ‎است. او همچنین درباره امکان تصویب این لایحه، تصریح می‎کند: من با برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی صحبت‎ کرده‎ام، برخی نمایندگان معتقدند به‎دلیل ایراداتی که شورای نگهبان گرفته ‎است، این لایحه دیگر قابل اصلاح نیست و برخی هم معتقدند می‎توان آن را اصلاح کرد. 27مهر‌ماه تعلیق ایران از لیست سیاه FATF تمدید شده بود. براساس گزارش‌ها این نوبت هم 4‌ماه به ایران فرصت داده شده است تا ایران خودش را با معیار‌های آنها منطبق کند. بنا بر این، فرصت ایران تا اواخر بهمن‌ماه تمدید شده است. در بیانیه آنها در عین حال از این ابراز تأسف شده است که «بخش اعظم برنامه عملیاتی باقی مانده» و آمده بود که انتظار می‌رود ایران به سرعت در مسیر اصلاحات پیش برود.

تذکر و جواب رئیس

ماجرای رد CFT روز گذشته به مجلس هم کشیده شد و به تذکر یک نماینده و پاسخ ریاست مجلس ختم شد. محمود صادقی، نماینده مردم تهران طی تذکری با خطاب قرار دادن رئیس مجلس گفت: نظر شورای نگهبان در مورد لایحه CFT تاکنون به‌دست نمایندگان نرسیده است. وی با بیان اینکه شورای نگهبان درباره CFT نظر داده و سخنگوی شورا توییت کرده است، ادامه داد: با وجود این اتفاق، این لایحه هنوز به‌صورت رسمی به‌دست نمایندگان نرسیده است.

علی لاریجانی که ریاست جلسه را بر عهده داشت در پاسخ به تذکر این نماینده گفت: شورای نگهبان نظر خود را در مورد لایحه CFT به مجلس، ارسال و بنده نظر شورا را به کمیسیون امنیت ملی و معاونت قوانین مجلس ارسال کردم. رئیس مجلس تصریح کرد: نظر شورای نگهبان درباره این لایحه در موعد مقرر به مجلس، ارسال و الزام قانونی 20روزه رعایت شده است. روز دوشنبه همشهری در مطلبی اختصاصی با انتشار نامه شورای نگهبان به مجلس شورای اسلامی نوشته بود: شورای نگهبان در مهلت مقرر CFT را بررسی و به مجلس ارسال کرده بود.

شورا در مهلت قانونی بررسی‌هایش را انجام داد

بهروز نعمتی، سخنگوی هیأت‌‌رئیسه مجلس شورای اسلامی گفته است: درجلسه روز 13آبان هیأت‌رئیسه مجلس نامه شورای نگهبان درباره لایحه «CFT» مورد بررسی قرار گرفت. وی با بیان اینکه در جلسه هیأت‌رئیسه مجلس زمان اعلام نظر شورای نگهبان درباره لایحه «CFT»مورد بررسی قرار گرفت، افزود: مصوبه مجلس درباره لایحه الحاق ایران به کنوانسیون «CFT»در روز 16مهر امسال در نامه‌ای به شورای نگهبان ارسال شد و این شورا نیز در مهلت قانونی 20روزه آن را بررسی و در نهایت در6آبان اعلام‌نظر کرد.