بازگشت نسیه‌فروشی به ‌قصابی‌ها

علی ابراهیمی/روزنامه‌نگار

افزایش قیمت انواع گوشت قرمز و کاهش قدرت خرید موجب رکود کسب و کار قصابی‌ها و ظهور شیوه فروش اقساطی گوشت با چک، کارت ملی و کارت یارانه در برخی مناطق کم‌درآمد جنوب شهر تهران شده است. این رویه‌ در گذشته نه‌چندان دور با تضمین اعتبار مشتریان و حساب دفتری در قصابی‌ها رایج بود اما مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری نشان می‌دهد اکنون چک، کارت ملی و کارت یارانه ضمانت اجرای آن شده است. 

فروش نسیه گوشت 
 ولی ملکی، رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی نسیه‌فروشی گوشت قرمز با چک، کارت ملی یا کارت یارانه را به صورت تلویحی رد نکرد و به همشهری گفت: برای فروش گوشت قرمز با کارت ملی، کارت یارانه یا چک ضابطه قانونی وجود ندارد و ممکن است برخی قصابی‌ها مانند سایر کسبه در مناطقی از شهر که قدرت خرید مردم پایین است برای پاسخگویی به نیاز مشتریان این کار را انجام دهند.  ملکی تأکید کرد: مشتریان نیز اجباری به این شیوه خرید ندارند و فلسفه عرضه بیشتر گوشت گرم وارداتی گوسفندی در مناطق جنوب شهر تهران نیز برای پاسخگویی به این تقاضاست زیرا قیمت هر کیلوگرم گوشت گرم شقه‌گوسفندی وارداتی 37هزار تومان است که 20هزار تومان با گوشت گوسفندی تولید داخل تفاوت دارد. به گفته او ممکن است برخی واحدهای قصابی به دلیل آگاهی از مشکلات برخی مشتریان خود با توافق گوشت قرمز را به ازای دریافت کارت ملی، کارت یارانه یا دریافت چک عرضه کنند.  به‌گفته او اکنون قیمت یک شقه گوشت گوسفندی داخلی بیش از 300هزار تومان است و به دلیل قدرت خرید پایین مردم، ممکن است مشتریان این مبلغ را اقساطی یا با چک پرداخت کنند. همانطور که مغازه‌داران نیز با توافق گوشت قرمز را به صورت چکی از عمده‌فروشان خریداری می کنند. 

از صف گوشت یخی تا گوشت دام‌های پیر 
رشد قیمت انواع گوشت قرمز به شائبه‌ عرضه گوشت دام‌های پیر به نام گوشت تازه یا گوشت منجمد برزیلی دامن زده است. در هفته‌های اخیر گوشت منجمد در برخی مناطق جنوب شهر تهران توزیع شد که صف‌های خرید طولانی برای آن تشکیل شد. البته در این بین احمد مقدسی، رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی گاوداران عرضه گوشت دام‌های پیر داخلی را به جای گوشت یخ زده برزیلی بعید دانست و به مهر گفت: گوشت گاو ماده که معمولا ۴‌تا‌۵‌سال عمر می‌کند بسیار دیرپز است؛ به همین دلیل این نوع گوشت بیشتر برای تولید سوسیس و کالباس مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقدسی، افزود: نگهداری گاوهای نر نیز به دلیل آنکه شیرده نیستند، توجیه اقتصادی ندارد. این گاوها تا ۱۷‌ماهگی کشتار می‌شوند و معمولا به پیری نمی‌رسند.

ساطور گرانی بر کسب قصابی‌ها 
مشاهدات خبرنگاران همشهری نشان می‌دهد گرانی گوشت قرمز و کاهش تقاضا به دلیل قدرت خرید پایین اقشار کم‌درآمد موجب رکود کسب‌و‌کار واحدهای قصابی سطح شهر تهران شده است؛ به نحوی که ساعات کار برخی قصابی‌ها کاهش یافته و برخی دیگر نیز تغییر شیوه فروش از نقدی به نسیه را در دستور کار قرار داده‌اند . ولی ملکی، رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی در گفت‌وگو با همشهری با تأیید رکود کسب‌وکار قصابی‌ها در سطح شهر تهران گفت: بازار گوشت قرمز هر سال در مهر‌ماه به دلیل بازگشایی مدارس و تخصیص درآمد خانوارها به خرید اقلام مورد نیاز فرزندان دانش‌آموزشان با رکود مواجه می‌شود. اما امسال نسبت به سال‌های قبل رکود بیشتری را شاهد هستیم. ولی ملکی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه با خنک‌تر شدن هوا و افزایش تقاضا برای مواد پروتئینی، کسب‌وکار این واحدهای صنفی نیز بهبود یابد، افزود: قطعا افزایش قدرت خرید مردم بر بهبود شرایط کسب‌وکار واحدهای صنفی قصابی موثر خواهد بود. به گفته او به دلیل رکود بازار، قیمت گوشت قرمز گوسفندی در 2هفته اخیر 3تا 4هزار تومان کاهش یافته و عرضه گوشت گرم وارداتی گوسفندی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین میوه و تره‌بار نیز در این کاهش قیمت موثر بوده است. 
رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی اعلام کرد: هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی بدون دنبه به نرخ 52تا 53هزار تومان در اختیار مغازه‌داران قرار می‌گیرد و قصابی‌ها نیز با لحاظ سود 10درصد مصوب، این محصول را به نرخ  58تا 59هزار تومان به مصرف‌کننده می‌فروشند.
گزارش میدانی خبرنگار همشهری از قیمت خرده‌فروشی انواع گوشت قرمز در برخی مراکز خرده‌فروشی‌ سطح شهر تهران حاکی از آن است که اگرچه قیمت انواع گوشت گوسفندی نسبت به چند هفته گذشته کاهش نسبی داشته اما هنوز هم هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی بدون دنبه 58هزار،ران 63هزار، راسته 56هزار، کف دست 72هزار،گردن 54هزار و جگر گوسفندی به نرخ 79هزار تومان به مشتریان عرضه می‌شود. در بازار گوشت گاو و گوساله نیز نرخ هر کیلوگرم سردست گوساله 68هزار، مغزران 71هزار، مخلوط 63هزار، راسته 80هزار و فیله گوساله به 98هزار تومان رسیده است. 

آمارهای رسمی چه می‌گوید؟
تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از متوسط قیمت خرده‌فروشی انواع گوشت گوسفندی، گوساله و گاو در هفته منتهی به 27مهر‌ماه امسال نسبت به مدت مشابه هفته گذشته و پارسال از نوسان قیمت این فرآورده در بازار مصرف حکایت دارد. بر اساس این گزارش متوسط قیمت گوشت گوسفندی با استخوان در خرده‌فروشی‌های سطح شهر تهران در هفته مذکور 63هزار تومان، هفته قبل 62هزار و 875تومان و هفته مشابه ‌ماه قبل 64هزار و 362تومان بوده است که به ترتیب نسبت به هفته قبل 2/0درصد و هفته مشابه سال قبل 39درصد افزایش داشته اما نسبت به هفته مشابه‌ ماه قبل 1/2درصد کاهش یافته است.  براساس این گزارش، متوسط قیمت خرده‌فروشی گوشت گاو و گوساله بی‌استخوان در سطح شهر تهران در هفته جاری نیز 66هزارو 433تومان، هفته قبل 66هزارو 359هزار تومان و هفته مشابه ‌ماه قبل 66هزار و 278تومان بوده است. با این روند قیمت این فرآورده در هفته گذشته 1/0درصد، هفته قبل از آن 2/0درصد و هفته مشابه پارسال 1/60درصد افزایش یافته است. این شرایط موجب شده تا در مجموع در هفته مذکور قیمت گوشت قرمز گوسفندی، گاو و گوساله نسبت به هفته قبل 2/0درصد، نسبت به هفته مشابه ‌ماه قبل 6/1درصد و نسبت به هفته مشابه سال قبل 6/43درصد رشد داشته باشد.

   بسته حمایتی دولت زهر گرانی را می‌گیرد

در جریان نابسامانی‌های بازار ارز و جهش نرخ ارز،  دولت برای حمایت از معیشت خانوارها و تثبیت بازار،  تخصیص ارز ترجیحی به واردات کالاهای اساسی را در دستور کار دارد و در کنار آن با توجه به افزایش هزینه خانوارها،  توزیع بسته‌های حمایتی و جبرانی را نیز در دستور کار قرار داده است.  به‌گزارش همشهری،  هفته گذشته طرح توزیع بسته‌های حمایتی به تأیید هیأت وزیران رسید و قرار است به‌زودی اجرایی شود. تاکنون رسما جزئیات دقیقی از مبلغ این بسته‌های حمایتی و نحوه توزیع آنها منتشر نشده است اما هدف از عرضه این سبد حمایتی جبران فقر غذایی اعلام شده است. خبرهایی که به بیرون درز کرده نشان می‌دهد قرار است کمیته‌ای متشکل از مسئولان وزارت رفاه،  جهادکشاورزی و صنعت درباره نحوه تهیه و توزیع کالاهای قابل عرضه در سبد حمایتی تصمیم بگیرند. طبق طرح اولیه کالاهای قابل عرضه در سبد حمایتی تولید داخل و ارزان‌قیمت خواهد بود. خبرنگاران همشهری اطلاع یافته‌اند که احتمالا توزیع این بسته‌ها به‌صورت تدریجی انجام خواهد شد. گفته می‌شود خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد،  بهزیستی و ایثارگرانی که از دولت مستمری دریافت می‌کنند، نخستین گروه هدف دریافت‌کننده این بسته حمایتی هستند. برخی خبرگزاری‌ها گزارش داده‌اند تا پایان آبان‌ماه جاری نخستین سبد حمایتی به ارزش 100هزار تومان برای هر نفر،  میان نخستین گروه هدف توزیع خواهد شد. گفته می‌شود توزیع بسته برای سایر گروه‌های هدف با تزریق منابع موردنیاز امکان‌پذیر خواهد بود. در این میان خبرگزاری فارس اعلام کرده،  منابع موردنیاز برای اجرای طرح بسته حمایتی از محل افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تأمین خواهد شد. ظاهرا قرار است در صورت تأمین منابع مالی،  خانوارهای دهک‌های پایین جامعه که درآمد ماهانه آنها از 3میلیون تومان کمتر است،  در گام دوم اجرای طرح بسته‌های حمایتی را دریافت کنند. درصورت اجرایی شدن طرحی که در وزارت کار تدوین شده آن دسته از کارمندان دولت که درآمدشان زیر 3میلیون تومان است هم در فاز سوم اجرای طرح در شمول آن قرار خواهند گرفت.