سرنوشت نامعلوم 30ملوان ایرانی میان آب و آتش

برخورد یکی از نفتکش‌های کشورمان با کشتی چینی در آب‌های این کشور، فاجعه به بار آورد. در جریان این حادثه نفتکش ایرانی منفجر و به کوهی از آتش بدل شد و با گذشت ساعت‌ها از این حادثه سرنوشت 32خدمه آن شامل 30 ایرانی و 2بنگلادشی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. اما علت این انفجار مهیب چه بود و چه تلاش‌هایی برای یافتن ملوانان انجام شده است؟ 25آذرماه امسال نفتکش ایرانی به نام سانچی که تحت مدیریت شرکت ملی نفتکش ایران بود، بندر عسلویه را با 136هزار تن میعانات نفتی به مقصد کره‌جنوبی ترک کرد. بار نفتکش متعلق به شرکت هانوا توتال کره‌جنوبی و سرنشینان آن 32نفر بودند. نفتکش طبق برنامه‌ریزی قبلی از هند و سنگاپور گذشت و به نزدیکی تایوان رسید. دیگر چیزی تا پایان مسیر باقی نمانده بود و در این ماموریت 4دانشجو نیز برای طی‌کردن دوران کارآموزی، ملوانان را همراهی می‌کردند و یکی از خدمه کشتی نیز همسرش را همراه با خود به ماموریت آورده بود.

حوالی ساعت 16:30 شنبه به وقت تهران، نفتکش به 158مایلی بندر شانگهای رسیده بود. این منطقه یکی از مسیرهای پرتردد کشتی‌های تجاری و نفتکش‌هاست. درست در همان لحظات یک کشتی چینی به نام کریستال که 64هزار تن غلات را از آمریکا بارگیری کرده و قرار بود به چین برود، سر راه نفتکش ایرانی قرار گرفت و ناگهان کشتی با پهلوی چپ نفتکش برخورد کرد. این حادثه خیلی غیرمنتظره رخ داد و به‌دلیل شدت برخورد 2کشتی، انفجار مهیبی رخ داد و در یک لحظه نفتکش به کوهی از آتش تبدیل شد. با وجود این ملوانان ایرانی تلاش کردند از سمت راست نفتکش سوار قایق‌های نجات شوند اما بعد از آن هیچ رد و نشانی از آنها به‌دست نیامده است.

جزئیات حادثه

هرچند هنوز جزئیات دقیقی از این حادثه منتشر نشده اما هادی حق‌شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی اطلاعات بیشتری از این حادثه را بازگو کرد. او به فارس گفت: هنوز دلیل اصلی این حادثه مشخص نشده است اما نفتکش کشورمان به‌دلیل حمل نفت فوق‌سبک با درجه اشتعال بسیار بالا دچار حریق شد. وی ادامه داد: به‌دنبال این حادثه کشتی‌های اطراف و کشور چین برای اطفای حریق اقدام کردند و هلی‌کوپتر امداد نیز اعزام شد، اما متأسفانه اطلاعی از خدمه این کشتی وجود ندارد. اما آنچه هم‌اکنون برای ما اهمیت دارد، سرنوشت دریانوردان مفقودشده است که متأسفانه هنوز اطلاع قطعی از سرنوشت این افراد وجود ندارد. با وجود این، گزارش‌های رسیده نشان می‌دهد همه 21خدمه کشتی چینی که با نفتکش ایرانی برخورد کرد، نجات یافتند.

در جست‌وجوی زندگی

از همان دقایق اولیه پس از آتش‌سوزی در نفتکش سان‌چی تلاش‌ها برای نجات سرنشینان آن آغاز شد. سیروس کیان‎ارثی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران در این‌باره به شانا گفت: پس از وقوع این حادثه، کمیته ویژه اضطراری با حضور مدیران ارشد شرکت ملی نفتکش ایران در محل این شرکت در تهران تشکیل و اطلاع‎رسانی‎های لازم به سازمان‎های ذیربط دریانوردی و امداد و نجات بین‎المللی انجام شد. مقام‌های دفتر شرکت ملی نفتکش در چین نیز با حضور در سازمان امداد و نجات شانگهای، هماهنگی‎های لازم را برای اعزام سریع کشتی‎های تجسس و نجات و عملیات امداد از طریق دریا و هوا انجام دادند. وی ادامه داد: ۲فروند از نفتکش‎های تحت مدیریت شرکت ملی نفتکش ایران که از منطقه عبور می‌کردند نیز برای کمک راهی محل حادثه شدند.

عملیات جست‌وجو برای یافتن ملوانان مفقود شده در شرایطی ادامه دارد که نفتکش ایرانی همچنان در آب‌های چین می‌سوزد. وزارت حمل‌ونقل چین اعلام کرد: تانکر ایرانی در حال سوختن است و حجم زیادی از نفت از آن نشت کرده است. هم‌اکنون 4فروند شناور امدادی و 3فروند قایق پاکسازی دریا از سوخت در منطقه حاضر هستند. کره‌جنوبی نیز یک شناور و هلی‌کوپتر برای تسریع در عملیات امدادی به منطقه اعزام کرده است.

علت حادثه چه بود؟

با وجود اینکه هنوز علت اصلی وقوع این حادثه مشخص نشده و هیچ‌کس از سرنوشت 32ملوان اطلاعی ندارد، اما یکی از فرضیه‌ها درخصوص وقوع این حادثه اشتباه در محاسبه مسیر است. محمد راستاد، معاون وزیر راه و شهرسازی در این‌باره به فارس گفت: واحد بررسی سانحه منتظر تکمیل عملیات امداد و نجات است و سامانه ثبت تردد کشتی‌ها و سامانه شناسایی خودکار کشور چین از حادثه رخ‌داده ارزیابی دقیقی خواهد کرد که پس از آن می‌توان نتیجه گرفت که کدام شناور مقصر بوده است. وی ادامه داد: در این حادثه کشتی باری چینی موفق ‌شد نفرات و کشتی خود را از حادثه حریق خارج کند، اما به‌دلیل وسعت حریق به شعاع ۱۰۰۰متر، تاکنون هیچ سرنخی از ۳۲نفر از خدمه نفتکش ایرانی به‌دست نیامده است.

جدال بین مرگ و زندگی

حالا با گذشت 2روز از این حادثه هیچ‌کس از سرنوشت 30هموطن‌مان و 2خدمه بنگلادشی نفتکش اطلاعی ندارد. هرچند برخی شواهد ازجمله حجم آتش‌سوزی احتمال زنده ماندن آنها را کم می‌کند اما فرضیه دیگری نیز از زنده ماندن خدمه نفتکش حکایت دارد. مدیرعامل شرکت ملی نفتکش در این‌باره به تسنیم گفت:‌ امیدوارم همه خدمه کشتی سالم باشند البته یکی از قایق‌های نجات نفتکش از آن جدا شده و این کورسوی امید وجود دارد که ملوانان سوار بر کشتی نجات از نفتکش دور شده و زنده باشند. وی ادامه داد: نخست‌وزیر چین نیز در پیامی نسبت به امدادرسانی به حادثه دیدگان نفتکش سان‌چی از سوی دولت چین با تمام قوا و با تمام امکانات اعلام آمادگی کرده است.

   جزئیات بیمه 32میلیون دلاری نفتکش سوخته

رئیس‌کل بیمه مرکزی درباره پوشش بیمه نفتکش ایرانی حادثه‌دیده گفت: ۷۰درصد بیمه‌نامه نفتکش ایرانی موسوم به سانچی متعلق به یک شرکت نروژی و ۳۰درصد تحت پوشش شرکت‌های بیمه‌ ایرانی است. به گزارش فارس، عبدالناصر همتی ارزش این نفتکش را 32میلیون دلار اعلام کرد و افزود: محموله نفتکش میعانات و نوع قرارداد، فوب بوده است؛ یعنی خریدار، محموله را روی عرشه کشتی تحویل گرفته است. بر این اساس به‌احتمال قوی مسئولیت محموله برعهده خریدار یا شرکت کره‌ای است. وی تأکید کرد: 30درصد بیمه‌نامه توسط شرکت‌های بیمه داخلی پوشش داده شده است که 20درصد از سوی بیمه البرز و 10درصد از سوی بیمه ملت است. از این 30درصد نیز 50درصد بیمه‌نامه‌های فوق نزد بانک مرکزی پوشش اتکایی داشته است. وی تصریح کرد: همچنین مسئولیت پوشش بیمه فوت و نقص عضو خدمه کشتی و همچنین آلودگی دریا با مرکز بین‌المللی P&I یا کلوپ بین‌المللی کشتی‌هاست. به‌گفته همتی درصورتی‌که این نفتکش خسارت کلی دیده باشد، پرداخت 10میلیون دلار از خسارت بر‌عهده شرکت‌های بیمه ایرانی خواهد بود که از این رقم 5میلیون دلار سهم 2شرکت بیمه البرز و ملت و 5میلیون دلار سهم بیمه مرکزی ایران است.

گفت‌وگو با برادر کاپیتان نفتکش ایرانی

«از صبح که خبر را شنیدیم، یک لحظه آرام و قرار نداریم، ‌تنها آرزویمان این است که خبرزنده ماندن مجید و همکاران دیگرش را به ما بگویند. چون می‌دانیم خانواده آنها هم وضعیت‌شان دست کمی از ما ندارد.»؛ اینها حرف‌های برادر مجید قصابی عروجی، کاپیتان نفتکش ایرانی است. روز گذشته درحالی‌که بغض در گلویش بود و صدایش می‌لرزید در گفت‌وگوی تلفنی با همشهری از برادرش گفت و پیگیری‌هایشان برای به‌دست آوردن خبری از ملوا‌نان ناپدید شده.

برادرتان چند ساله و اهل کجاست؟

مجید متولد سال 45و ساکن شهر شیراز است. سال‌ها بود که روی نفتکش کار می‌کرد و به تازگی کاپیتان شده بود. یعنی می‌شود که خبر زنده ماندن برادرم را به ما بدهند؟ در این لحظه واقعا آرزویی جز این ندارم.

چه وقت در جریان این حادثه قرار گرفتید؟

صبح دیروز بود که در فضای مجازی خبر را خواندم. باورم نمی‌شد. تلویزیون را که روشن کردم دیدم خبرهایی که خواند‌ه‌ام شایعه نیست و متأسفانه صحت دارد.

بعد چه کردید؟

کاری که از دستمان برنمی‌آمد. از زمانی که خبر را شنیدم، هم من و هم همسر برادرم مدام به شرکت نفت زنگ می‌زنیم و پیگیر موضوع هستیم.

آنها چه می‌گویند؟

اینکه امیدوار باشید. می‌گویند که در حال جست‌وجو هستند. فقط این جمله را می‌گویند، همین. هر یک یا دو ساعت خودمان زنگ می‌زنیم و پیگیر هستیم. از زمانی که حادثه رخ داده هیچ‌کس با ما تماس نگرفته است و ما اخبار را در خبرگزاری‌ها و فضای مجازی پیگیری می‌کنیم.

برادرتان چند وقت است که روی کشتی کار می‌کند؟

20سالی می‌شد که روی کشتی کار می‌کرد. هر چند درآمدش نسبتا خوب بود اما خب بیشتر وقت‌ها در خانه نبود و به‌خاطر رفاه خانواده‌اش سخت کار می‌کرد. گاهی 3یا 4‌ماه مجبور بود دور از خانواده‌اش باشد و روی کشتی کار کند. بالاخره پس از 20سال شد کاپیتان. مدت زیادی نبود که کاپیتان شده بود تا اینکه این اتفاق افتاد.

چند فرزند دارد؟

(با بغض) یک پسر 16ساله و یک دختر 7ساله که خیلی بی‌تاب هستند. از زمانی که خبر را شنیده‌اند دلشان َآشوب است و آرزویشان این است که خبر زنده ماندن پدرشان را به آنها اعلام کنند.

آخرین بار کی با او صحبت کردید؟

آخرین بار برادرم روز شنبه با همسر و فرزندانش تماس گرفت و با آنها صحبت کرد. معمولا هر روز با همسر و خانواده‌اش تماس می‌گرفت و با آنها صحبت می‌کرد اما خبر نداشت این‌بار حادثه تلخی در انتظارشان است.

آخرین بار از چه زمانی برای کار رفته بود؟

فکر کنم حدود 50روز پیش بود که خانه‌اش را ترک کرد و رفت. قرار بود به چین برود و معمولا هر بار 2یا 3‌ماه و یا بیشتر کارش طول می‌کشید و بعد برای مدتی کنار خانواده‌اش بود تا بارگیری بعدی. حالا هم پیگیری‌های ما ادامه دارد و امیدواریم خبر خوبی به ما بدهند.