سهامداران خرد؛هدف جدید تحریم‌ها

بهزاد رنجبر/روزنامه‌نگار

نیمی از فهرست جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران شرکت‌های حاضر در بورس هستند. این فهرست رسما 530هزار سهامدار ایرانی را نشانه رفته است؛ با این حال بورس دیروز در واکنشی معکوس به اعمال تحریم‌های جدید ایالات متحده، صعودی شد.
به گزارش همشهری، دیروز وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا فهرست جدید شرکت‌های ایرانی مشمول تحریم‌های یکجانبه را منتشر کرد. نیمی از شرکت‌های جدیدی که در فهرست تحریمی خزانه داری آمریکا قرار گرفته‌اند، یعنی 10شرکت از 20شرکت تحریم شده، شرکت‌های حاضر در بورس هستند که دست‌کم 530هزار سهامدار خرد دارند. تحلیل گران بر این باورند هدف اصلی این موضوع با توجه به تعداد زیاد سهامداران این شرکت‌ها ایجاد آشوب در بازار‌های مالی ایران و تضعیف سهامداران است. با این حال دیروز بازار سهام اگرچه در ابتدای صبح به این خبر واکنشی منفی نشان داد، اما آرام آرام با حمایت سهامداران بزرگ از هیجان بازار کم شد و قیمت سهام شرکت‌های تحریم شده در بورس به مسیر تعادل بازگشت. کارشناسان علت این موضوع را واکسینه شدن بورس در مقابل تحریم‌ها قلمداد می‌کنند زیرا اقتصاد ایران بیش از  2دهه است هدف تحریم‌های یکجانبه آمریکا قرار گرفته که مستقیم مردم ایران را نشانه رفته است. پیش‌تر و عموما در دهه 80خورشیدی، بازار سهام به تحریم‌ها واکنشی تند نشان می‌داد اما در طول چند سال گذشته به‌تدریج با حرفه‌ای‌تر شدن فضای سرمایه‌گذاری در بورس تهران، میزان واکنش‌های افراطی به اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران به‌شدت کاهش یافته است.

بورس؛ هدف جدید تحریم‌ها

با اعلام فهرست جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا تعداد شرکت‌های بورس که در این فهرست جای گرفته‌اند به 29شرکت شامل شرکت‌های گروه بهمن، بانک ملت، کالسیمین، فولاد مبارکه اصفهان، تراکتورسازی ایران، توسعه معادن روی ایران، بانک مهر اقتصاد، بانک پارسیان، بانک سینا، تکنوتار، بانک صادرات، بانک انصار، سرمایه‌گذاری صنعت نفت، سرمایه‌گذاری پردیس، نفت پارس، پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی پارس، پتروشیمی شازند، پتروشیمی نوری، پتروشیمی بوعلی سینا، شرکت پتروشیمی مبین، پتروشیمی تبریز، پتروشیمی بندرامام(ره)، تأمین سرمایه امین، کارگزاری تدبیر، گروه تدبیر توسعه ساختمان، گروه توسعه اقتصادی تدبیر و سرمایه‌گذاری تدبیر رسید.
همچنین در میان فهرست تازه وزارت خزانه‌داری آمریکا نام شرکت‌های سرمایه‌گذاری اندیشه مهرآوران، شرکت تولید روی بندرعباس، بنیاد تعاون بسیج، گروه مالی مهر اقتصاد، سرمایه‌گذاری نگین ساحل رویال، کاتالیست شیمیایی پارسیان، ذوب روی قشم، شرکت سرمایه‌گذاری طبیعت‌گردان آتیه ایرانیان، شرکت سرمایه‌گذاری تکتار و شرکت اسیدسازی زنجان هم به چشم می‌خورد که هر کدام از این شرکت‌ها به نوعی با بازار سهام و بازار‌های مالی ایران در ارتباط هستند. در واقع این فهرست شامل شرکت‌های تولید‌کننده محصولات فولادی، فلزی، معدنی، بانک‌ها، و ماشین‌سازی‌ است و ظاهرا هدف وزارت خزانه‌داری آمریکا این است که شوک جدیدی به بازار‌های مالی ایران وارد کرده و موجب هرج و مرج بیشتر بازار‌ها شود.

تحلیل کارشناسان
مدتی است بازار ارز به تعادل نسبی رسیده و سایر بازارهای مالی همانند بورس نیز راه رشد خود را طی می‌کنند؛ با این حال واکنش دیروز بازار سهام که معادل 95واحد رشدکرد، نشان داد که تحریم‌های آمریکا دیگر اثر شوکه‌کننده و آنی بر بورس مانند دهه80 ندارد و در مقابل چنین خبر‌هایی واکسینه شده است. جعفر عزیزی یک تحلیلگر بازار سهام در این‌باره گفت: استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری، یک متخصص کارکشته مالی در بازار وال‌استریت است که بیشتر بر جنبه رفتاری تحریم‌ها تأکید دارد. به گفته او منوچین ازجمله افراد خاص وال‌استریت با تخصص مدیریت ‌ریسک است که خود و پدرش سابقه همکاری با مؤسسه گلدمن ساکس(یکی از بزرگ‌ترین مؤسسات مالی دنیا) را دارند. او با بیان اینکه این تحریم‌ها مؤثر نخواهند بود، تأکید کرد: هدف این تحریم‌ها بر هم زدن بازار‌های مالی مثل بورس و ارز است؛ بنابراین بهترین راه مبارزه با این نوع تحریم‌ها حمایت از سهامداران این شرکت‌ها از طرف دولت است. عباس‌علی حقانی‌نسب دیگر کارشناس بازار سرمایه هم با تأیید دیدگاه عزیزی گفت: ترامپ قصد دارد فضای سیاسی پیش آمده در مورد عربستان، برای قتل یک روزنامه‌نگار را منحرف کند و نشان دهد در بورس ایران آشوب ایجاد شده است. او تأکید کرد: مسئولان می‌توانند با حمایت جدی و بیشتر از بورس و هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه، از این بازار به‌عنوان ابزار دفاعی جنگ روانی تا 13آبان استفاده کنند. منصور خضاعی یک تحلیلگر اقتصادی دیگر هم با بیان اینکه چرخه اقتصاد از حرکت باز نایستاده و نخواهد ایستاد، نوشت: تحریم‌های جدید و از این دست به دلایل مختلف اثر شوک‌آور خود را از دست داده‌اند و بازار‌های مالی نسبت به آن مصونیت پیدا کرده‌اند.