کشاورزی
خام فروشی سیب‌زمینی کردستان
کردستان در سال زراعی جاری رتبه پنجم کشوری تولید سیب زمینی را به خود اختصاص داده است
روحالله زرین| دهگلان- خبرنگار:
قروه و دهگلان 2 قطب اصلی تولید سیب‌زمینی در استان به شمار می‌روند. همچنین به دلیل نبود صنایع تبدیلی، فراوری، سردخانه و بازار فروش منسجم، شاهد خام‌فروشی این محصول هستیم. این روند سود چندانی برای بهره‌برداران ندارد. با وجود این، کردستان با تولید حدود ۳۰۰ هزار تن سیب‌زمینی در سال زراعی جاری رتبه پنجم کشوری این محصول را به خود اختصاص داده است. یکی از را‌ه‌های توسعه این محصول ایجاد صنایع تبدیلی و فراوری است که این کار نیازمند سرمایهگذاری و حمایت دستگاه‌های اجرایی است.
تخریب اراضی
یکی از کشاورزان قروهای میگوید: ده‌ها حلقه چاه عمیق و نیمه‌عمیق و صدها هکتار اراضی کشاورزی در دشت‌های این شهرستان و بخش چهاردولی وجود دارد که به کشت سیب‌زمینی اختصاص یافته است.
«مرتضی خسروی» ادامه میدهد: بیشتر صاحبان اراضی این منطقه به دلیل نداشتن ادوات کشاورزی زمینهای خود را به افراد غیربومی به صورت طولانی‌مدت اجاره می‌دهند. این روند موجب استفاده و بهرهوری بیش از حد از اراضی و منابع آبی شده است. به نحوی که در چند سال اخیر شاهد افزایش سطح شوری خاک و فقیر شدن سطح عالی آن بوده‌ایم.
وی می‌افزاید: به طور میانگین هر بهره‌بردار سالانه حدود ۴ هزار تن سیب‌زمینی تولید می‌کند که نرخ‌گذاری آن از سوی دلالان مشخص می‌شود. قیمت هر کیلوگرم آن کمتر از ۳ هزار تومان است. این در حالی است که سیب‌زمینی در میادین میوه و تره‌بار کلان‌شهرهای کشور با قیمتی بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.
خسروی تصریح می‌کند: هر هکتار سیب‌زمینی بیش از ۳۰میلیون تومان هزینه دارد. به دلیل نبود قیمت‌گذاری مصوب و خرید تضمینی، بهره‌بردار آن را به صورت خانگی انبار می‌کند. این روند به دلیل عدم رعایت شرایط استاندارد مانند سردخانه موجب فساد محصول می‌شود.
این کشاورز ادامه میدهد: سرمای زودهنگام پاییزه و کمبود نیروی کار به دلیل دستمزد اندک موجب کاهش کیفیت سیب‌زمینی در مزارع قروه
شده است.
کمبود امکانات
یکی از سیب‌زمینی‌کاران دهگلانی میگوید: نبود تجهیزات نوین کشاورزی مانند خودروهای جمعآوری سیب‌زمینی، زمان برداشت این محصول را طولانی کرده است، چراکه نیروی کار به صورت سنتی در این زمینه فعالیت دارد.
«صدیق قادری» ادامه میدهد: سوخت خودروهای کشاورزان گازوئیل است که به دلیل سهمیه اندک به‌ناچار آن را آزاد خریداری میکنند. این روند صرفه اقتصادی ندارد.
وی می‌افزاید: سیب‌زمینی کردستان توسط دلالان در بازارهای مختلف به فروش می‌رسد که روانه کارخانه‌های چیپسسازی، تولید پوره، صنایع غذایی و مرکب‌سازی می‌شود. این محصول با نام دهگلان وجود ندارد و با برند سایر مناطق کشور در بازار شناخته شده است.
قروه و دهگلان؛ قطب تولید سیب‌زمینی کردستان
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کردستان میگوید: حدود ۷ هزار و ۴۷۵ هکتار از اراضی استان به کشت سیب‌زمینی اختصاص یافته است. همچنین ۲۰ رقم سیب‌زمینی در استان کشت می‌شود.
«محمد صالح احمدی » ادامه میدهد: طبق برآوردهای صورت گرفته از هر هکتار ۲۵ تا ۳۰ تن سیب‌زمینی تولید می‌شود. بر همین اساس در سال زراعی جاری ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تن سیب‌زمینی از مزارع استان برداشت می‌شود. همچنین کردستان رتبه پنجم تولید سیب‌زمینی کشور را به خود اختصاص داده است.
وی می‌افزاید: نزدیک به ۲ هزار بهره‌بردار در زمینه تولید سیب‌زمینی در استان فعالیت دارند. سهم بیشتر تولید سیب‌زمینی کردستان به اراضی دهگلان و قروه اختصاص یافته است.
احمدی تصریح می‌کند: قیمت خرید هر کیلوگرم سیب‌زمینی در مزارع کمتر از ۳ هزار تومان است. این قیمت نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۳ برابری داشته است.
وی می‌افزاید: به دلیل نبود صنایع فراوری، تبدیلی، سردخانه و انبار مجهز، سیب‌زمینی کردستان به صورت خام و تازهخوری به فروش می‌رسد. بیشترین مشتریان سیب‌زمینی کردستان کشور عراق، استان‌های همجوار و مرکزی مانند همدان، تبریز و اراک هستند.
احمدی تصریح می‌کند: با توجه به کاهش میزان کشت سیب‌زمینی نسبت به سال گذشته آمار تولید کاهش نداشته است، چراکه از بذر اصلاح شده پرمحصول و رعایت اصول فنی آبیاری بارانی، قطرهای و نوار تیپ استفاده شده است.
وی ادامه میدهد: بیش از هزار و ۸۰۰ بهره‌بردار در زمینه تولید سیب‌زمینی در مزارع کردستان فعالیت دارند، به منظور سوددهی مناسب و افزایش میزان تولید به سرمایهگذاری برای ایجاد صنایع تبدیلی نیاز است.
به نام کردستان، به کام دیگران
عضو اجرایی تعاونی سیب‌زمینی‌کاران کردستان میگوید: به دلیل افزایش دانش بهره‌برداران و رعایت اصول آبیاری میزان تولید سیب‌زمینی در برخی مزارع به ۵۰ تن در هکتار افزایش پیدا کرده است. «جعفر وزیری» ادامه میدهد: عمده سیب‌زمینی مزارع کردستان توسط دلالان خریداری می‌شود. این مساله موجب قیمت‌گذاری، شرایط خرید و زمان برداشت از سوی آنها شده است.
وی می‌افزاید: بسیاری از نهاده‌های کشاورزی مانند مرغ، بذر، تجهیزات آبیاری و... در سال زراعی جاری تا ۴ برابر افزایش داشته است. این روند بر میزان تولید و کیفیت سیب‌زمینی تاثیرات نامطلوبی داشته است. وزیری تصریح می‌کند: دهگلان قطب اصلی تولید سیب‌زمینی در استان است. به منظور افزایش صادرات و کاهش خام‌فروشی ضرورت دارد صنایع تبدیلی و کارخانه‌های فراوری در این منطقه احداث شود که تحقق آن نیازمند جذب سرمایه‌گذار و حمایت دستگاه‌های اجرایی مانند بانک‌ها در پرداخت تسهیلات کم‌بهره مالی است.
