تماشاگران مشتاق باغ‌های زرشک

 فاطمه رجب‌زاده| روزنامه‌نگار:


انعکاس منظره قرمزپوش اطراف جاده در لنز دوربین مرد چشم‌آبی را به وجد آورده است. گویی سفرش به سرزمینی در حوالی شرقی‌ترین مرز ایران، پاییز پنجمین دهه زندگی‌اش را با مروارید‌های قرمز باغ‌های خراسان جنوبی باشکوه‌تر از همیشه کرده است. 


مهمانی پاییزی

فصل خوش‌یمن سال برای مردمان کویر سفره برکت گسترده است. اصلا بهار خراسان جنوبی در فصل پاییز است. مزارع بنفش زعفرانش طلای سرخ را ارزانی دست‌های زحمتکش کویرنشینان می‌کند و باغ‌های زرشک مرواریدهای سرخی است در قلب اسرارآمیز اقیانوس کویر. 
چشم‌های گردشگران به انبوه باغ‌های زرشک اطراف جاده دوخته شده و ذوقشان از کلمات پیداست «wonderful,fabulous,…». به راستی که چنین است؛ شگفت‌آور و فوق‌العاده. 

اینها تنها گروه گردشگری نیستند که مسافت‌های طولانی را تا شرقی‌ترین مرز ایران برای دیدن جاذبه‌های بکر پیموده‌اند. معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری خراسان جنوبی از سفر گروه‌ها و تور‌های معتبر گردشگری به این استان خبرهای خوبی برای همشهری دارد. «هارتموت نیمن» نویسنده دایره‌المعارف گردشگری و فرهنگ سفر اروپاییان به ایران به همراه 12 گردشگر تخصصی با اشتیاق فراوان از کشور آلمان این روزها در حال برنامه‌‌ریزی برای دیدن خراسان جنوبی هستند. مقصدشان مزارع زرشک و زعفران است و ما برایشان برنامه‌های دیگری هم داریم. 
این برنامه‌ها را «مرتضی عربی» متمرکز بر بازدید گردشگران خارجی از آثار ثبت جهانی شده و میراث بکری عنوان می‌کند که به تجربه ثابت شده برای گردشگران جذابیت بسیار دارد. قنات بلده فردوس، عمارت جهانی اکبریه، بیابان لوت و...، مقصدهای بعدی پس از دیدن باغ‌های زرشک و زعفران است. 
او می‌گوید: فصل برداشت زرشک تازه است و چشم‌انداز زیبایی برای گردشگران دارد، قبل از طلوع آفتاب با کشاورزان و باغداران به سوی باغ‌ها و مزارع می‌روند و روش‌های برداشت و همیاری پیر و جوان برای آنها جذاب است. 


افزایش 38 درصدی گردشگری خارجی

از نظر او در شرایط فعلی، برای صنعت گردشگری فرصت خوبی پیش آمده و تعداد تور‌ها به‌ویژه در فصل پاییز که زمان تعیین شده سفر است افزایش یافته طوری که ورود گردشگر خارجی به خراسان جنوبی نسبت به مدت مشابه سال قبل 38 درصد بیشتر شده است.

 برای مثال این روزها گروه‌های گردشگری لهستان، تورهایی متشکل از گردشگران نیوزلند، استرالیا، ژاپن و کره جنوبی به استان آمده‌اند و از مناظر زیبای باغ‌ها و مزارع محصولات استراتژیک استان لذت برده‌اند و نقاط تاریخی و گردشگری شهرستان‌های طبس، بشرویه، نهبندان و... را هم دیده‌اند. 


فصل گردشگری و رونق اقتصادی 

به گفته او حضور گردشگران اثر مستقیم اقتصادی برای کشاورزان دارد با توجه به تولید 90 درصد برخی محصولات استراتژیک نظیر عناب، زعفران و زرشک در خراسان جنوبی، خرید اعضای تورهای گردشگری برای باغداران و کشاورزان درآمد خوبی ایجاد کرده است. 

معاون برنامه‌‌ریزی و اشتغال جهاد کشاورزی استان هم به همشهری می‌گوید: سفرهای گردشگران به‌ویژه این سال‌ها توانسته علاوه بر درآمدزایی هدفمند، سبب برقراری روابط شود و راهی را برای صادرات باز کند و موجب شود کشاورز و باغدار برای شرکت در نمایشگاه‌های خارجی ترغیب شوند تا بتوانند بازاری جدید با بازدهی درآمدی بهتر بیابند. برای مثال پارسال یکی از باغداران با فروش عناب در یک نمایشگاه توانست مشتری‌های خوبی در دیگر کشور‌ها به دست آورد و بازار خوبی برای خود فراهم کند. 

«عبدالرضا رضایی» مناظر منحصربه‌فرد بهار و پاییز باغ‌های زرشک دشت‌های مهمویی، درخش و... را در خراسان جنوبی برای گردشگران بسیار جذاب می‌داند و ادامه می‌دهد: بسیاری از آنها بعد از شناختن این محصولات و خواصی که دارد برای عرضه و فراوری محصول در کشورهای خود ترغیب شده‌اند. مصارف خوراکی، دارویی و استفاده محصولاتی نظیر زعفران در صنایع عطر‌سازی از جمله مواردی است که مورد توجه 
گردشگران است. 

مثلا از زرشک برای درمان بیماری‌های آرتریت، مشکلات صفراوی، اسهال، کاهش تب، التهاب طحال، آماس زبان، زردزخم، کمردرد، از بین بردن کرم‌های حلقوی، مشکلات قلبی، مشکلات کبدی و تبخال استفاده می‌شود. برگ‌های گیاه زرشک سرشار از ویتامین C است و خاصیت داروی ملین دارد و از میوه‌ آن برای خوشبو شدن دهان نیز استفاده می‌شود. پوسته، ریشه و ساقه آن تقویت‌کننده‌ و ضدعفونی‌کننده است. پس این خواص کافی است که به این گیاه توجهی ویژه شود. 


سال نکو و پاییز پربار

معاون برنامه‌‌ریزی و اشتغال جهاد کشاورزی استان اظهار می‌کند: پارسال 19 هزار تن زرشک در استان برداشت شد و امسال پیش‌بینی می‌شود با حدود 2 هزار تن کاهش به دلیل سرمازدگی و گرما و باد شدید به 17 هزار تن برسد. با این حال خراسان جنوبی تولید‌کننده 95 درصد زرشک کشور است در برداشت عناب کاهش نداشتیم و اوضاع زعفران هم به گفته او خوب است. رضایی می‌گوید: انحصاری بودن تولید این محصولات در استان و درصد بالای این تولید در خراسان جنوبی، محصولات استراتژیک این استان را در حوزه گردشگری هم درآمدزا کرده است، البته برای بهره‌مندی بیشتر باید برنامه‌ریزی‌های دقیق و هدفمندتری در سال‌های آینده داشته باشیم. 
آغاز سفرنامه پاییز را خوش نگاشته‌اند، این روزها چشم‌آبی‌ها در باغ‌های سرخ جان تازه می‌کنند و صبحگاهشان به عطر مزارع زعفران آغشته است. شاید دور نباشدآن روز که لبخند رضایت کشاورزان کویر بر پایان سفرنامه نقش بندد.