گامی برای همگرایی سیاسی و اجتماعی

ناصر ایمانی | فعال سیاسی اصولگرا

رئیس‌جمهور اخیرا از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و حامی دولت دعوت و با آنها دیدار کرد و گویا برنامه مشابهی برای دعوت از اصولگرایان و دیدار با آنها درنظر گرفته شده است. اقدامات اخیر دولت برای برقراری ارتباط با نیروها و جریان‌های سیاسی و اجتماعی و استفاده از ظرفیت‌های آنها می‌تواند گامی هدفمند و مؤثر در جلب مشارکت آنها برای اداره کشور تلقی شود. البته ضرورت این هماهنگی و ارتباط نزدیک دولت با جریان سیاسی و اجتماعی، پیش از این، همواره وجود داشت؛ درواقع می‌توان گفت که تصمیم در این‌باره 5سال به تأخیر افتاده است؛ این مسئله مهم باید از ابتدای دولت نخست آقای روحانی مورد توجه قرار می‌گرفت.

اما متأسفانه فضای تند سیاسی که پس از انتخابات92 شکل گرفت موجب ایجاد یک شکاف سیاسی و اجتماعی در جامعه شد؛ انتقادات دولتی‌ها و حامیان‌شان از عملکرد دولت‌های نهم و دهم و نیز تفکیک کردن جامعه به برجامیان و نابرجامیان از سوی جریان دولت، جامعه را به سمت دو قطبی شدن پیش برد و به مسدود شدن راه‌های ارتباطی میان دو جریان سیاسی و اجتماعی منجر شد.

برخورد پرخاشگرانه با منتقدان به‌ویژه در ارتباط با موضوع برجام، زمینه‌های ارتباط‌گیری دولت با جریان منتقد را از بین برد. این شکاف‌ها در جریان مبارزات انتخابات ریاست‌جمهوری 96 و مسائلی که مطرح شد، تشدید شد تا اینکه با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های آمریکا، فشارهای خارجی افزایش پیدا کرد و کشور با مسائل اقتصادی از قبیل رشد نقدینگی، تورم و نوسانات ارزی مواجه شد. در این شرایط است که دولت ضرورت همگرایی سیاسی و اجتماعی در کشور را احساس کرده است و تلاش می‌کند کانال‌هایی را برای ارتباط با جریان‌های مختلف سیاسی ایجاد کند.

اتخاذ این رویکرد از سوی دولت را به هر دلیلی که باشد باید به فال نیک گرفت و آن را غنیمت شمرد و از فرصت‌های پیش آمده استفاده کرد. اما لازمه شکل‌گیری یک گفت‌وگوی سیاسی و اجتماعی در سطح ملی نیازمند آن است که برگزاری جلسات صرفا جنبه تشریفاتی و نمادین نداشته باشد و صرفا به برگزاری جلسات نمایشی محدود نشود. اینکه دولت با هدف رفع مسئولیت و خالی کردن فشارهای درونی به برگزاری اینگونه جلسات اقدام کرده باشد، نمی‌تواند در شکل‌گیری همگرایی سیاسی و اجتماعی مؤثر واقع شود. به هر حال دعوت رئیس‌جمهور از گروه‌های سیاسی، به‌ویژه از سوی منتقدان دولت باید جدی گرفته شود.

برگزاری جلسات با رئیس‌جمهور و دولتی‌ها فرصتی برای منتقدان است که آنها از طریق ارتباط مستقیم با آقای روحانی، بدون اعمال هرگونه سانسور، با صداقت و صراحت و با ارائه راه‌حل‌ها و پیشنهادها، مطالب و نظرات خود را درباره مسائل کلان کشور مطرح کنند. در شرایط سخت کنونی، حتی منتقدان باید دولت را از خودشان بدانند و در راستای کمک به آن ظرفیت‌های خود را در اختیار دولت بگذارند. با این حال، مسئولیت سنگین ایجاد همگرایی سیاسی و اجتماعی بر عهده دولت است؛ دولت نباید اینگونه تصور کند که منتقدان در پی ساقط کردن دولت بوده یا می‌خواهند در مسیر سیاست‌های دولت مانع ایجاد کنند. دولت در دیدگاه‌های خود نسبت به منتقدان باید تجدیدنظر کرده و دلسوزانه از انتقادات استقبال کند. برگزاری جلسات برای شنیدن نظرات و انتقادات، لزوما نیازمند این نیست که جلسات با حضور رئیس‌جمهور برگزار شود. هرچند شروع اینگونه جلسات با حضور رئیس‌جمهور حائز اهمیت است اما دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف می‌توانند از طریق دعوت از همه کسانی که در آن حوزه حرفی برای گفتن دارند، جلساتی را تشکیل داده و نظرات و ایده‌های آنها را با تصمیم‌گیری‌های نهایی لحاظ کنند. آغاز چنین فرایندی در کشور می‌تواند به عبور از تنگناهای کنونی کمک کرده و زمینه مشارکت همگانی در تصمیم‌گیری‌ها و منافع ملی را فراهم آورد.