گزارش
آینده‌ای خوش در انتظار تهران 1402
کمیسیون‌های تخصصی شورای شهر در حال بررسی برنامه پنج ساله سوم پایتخت هستند
حامد فوقانی/خبرنگار
تهران 5سال فرصت می‌خواهد تا شهری زیست‌پذیر شود. این را نه‌تنها مدیران شهری-که این روزها مشغول بررسی برنامه سوم توسعه پایتخت هستند- بلکه کارشناسان حوزه شهرسازی، معماری، اجتماعی و اقتصاد شهری نیز می‌گویند؛ یعنی باید از هرگونه شتاب‌زدگی در اجرا و اقدامات نمادین کوتاه‌مدت فاصله گرفت تا سرانجام تهران در سال 1402کیفیت لازم را برای زندگی پیدا کند؛ درست مثل شهرهایی که رویکرد توسعه پایدار را اتخاذ کرده‌اند و اکنون هم برای ساکنان‌شان آرامش به ارمغان آورده‌اند و هم محلی شده‌اند برای گردشگران سایر کشورها.حال تهران اگر 5سال آینده را درست بر خط برنامه‌ریزی پیش‌برود، می‌تواند محلی باشد که دست‌کمی از چنین شهرهایی نداشته باشد. آن زمان پایتخت کشور، کمتر آسمان خاکستری خواهد داشت، ترافیکش آزاردهنده نخواهد بود و عمر شهروندان را تلف نخواهد کرد، مردمش دیگر برای رفت‌وآمد بین منزل و محل کار و دانشگاه کمتر عجله خواهند کرد و بوق کامیون‌ها، موتورسیکلت‌ها و کارگاه‌های ساختمانی گوش‌شان را آزار نخواهد داد. نمونه شهرهایی که سال‌ها پیش حال و روز کنونی تهران را داشتند در دنیا کم نیست اما اکنون منطقه‌ای شده‌اند با استانداردهای بالای زندگی. درست مانند مکزیکوسیتی که یک‌دهه پیش کمتر کسی تصور می‌کرد آلوده‌ترین شهر کره خاکی، الان به یکی از پاک‌ترین شهرها تبدیل شود. برنامه‌ریزی بلندمدت و اجرای دقیق آن به‌خصوص در زمینه توسعه حمل‌ونقل و محدود کردن تردد خودروها، چاره‌ساز شد تا سالانه 80هزارتن از میزان آلاینده‌های دی‌اکسیدکربن مهار شود.بنابراین در برنامه‌ریزی 5ساله تهران نیز می‌توان با رعایت فاکتورهای اصلی به‌طور واقع‌بینانه و توجه به زیرساخت‌های موجود، آینده‌ای خوش را تصور کرد. در ادامه، برخی از فاکتورها و دغدغه های مردم را که در برنامه 5ساله سوم توسعه شهر تهران درنظر گرفته شده می‌خوانید. این برنامه 3مهر سال‌جاری و با رویکرد مشارکت شهروندان و فعالیت مستقیم کارکنان شهرداری به شورای شهر تقدیم شد.
3منبع برای درآمدهای پایدار و توسعه عادلانه
حجت‌الله میرزایی، معاون برنامه‌ریزی شهرداری تهران
آنچه معاونت برنامه‌ریزی را به نگارش برنامه سوم واداشته و به نوعی می‌توان گفت ضرورت تدوین برنامه‌ای متفاوت با آنچه قبلا در شهرداری به اجرا درآمده، تغییر سطح و نوع مناسبات و تعاملات دولت و شهرداری است. از طرف دیگر حل مسائل مالی و بدهی‌های شهرداری، رویکرد مدیریت شهری جدید و ظهور مسائل جدیدی که نیازمند اقدامات متفاوت هستند را نیز درنظر گرفته‌ایم. این برنامه با درک اهمیت توسعه شهری متوازن، مشارکتی و دسترسی فضایی عادلانه شهروندان به امکانات تدوین شده است. ما برای رسیدن به چنین هدفی، مهم‌ترین ابزار را افزایش درآمدهای پایدار می‌دانیم و در برنامه هم 3منبع جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، دریافت عوارض و مالیات شهری را جایگزینی برای فاصله گرفتن از درآمدهای ناپایدار و فروش تراکم قلمداد کرده‌ایم. از سوی دیگر با اقداماتی در حوزه پروژه‌های عمرانی، نگهداشت شهر و تعدیل نیروی انسانی هزینه‌ها را کاهش خواهیم داد.
مهرداد هاشم‌زاده همایونی، معمار و طراح شهری
در برنامه‌ریزی تهران، باید شرایط جزئی و محله‌ای درنظر گرفته شود؛ چراکه پایتخت اکنون وضعیت بخصوصی دارد. از یک‌سو طی سال‌های گذشته زیرساخت‌هایی شکل گرفته که می‌تواند برای ارتقای کیفیت زندگی به‌کار آید و از سوی دیگر مشکلاتی وجود دارد که حل آنها آسان نیست؛ مثلا در بحث کاهش هزینه‌ها، افزایش درآمدها و برقراری انضباط مالی نیازمند شفاف‌سازی هستیم و در اجرای برنامه پنج ساله باید دقت داشت و نظارت‌هایی را در نظر گرفت که فراموش نشود.
در تهران امکانات خوبی برای این منظور وجود دارد اما بدنه شهرداری آنقدر سنگین شده که نیازمند یک‌تحول اساسی است. از طرفی باید دیگر نهادها و وزارتخانه‌ها نیز در کار‌هایشان برنامه مدیریت شهری را لحاظ کنند و شهرداری هم در اجرا با جسارت عمل کند تا شرکت‌هایی که فقط بار زیاد کرده‌اند و کارایی ندارند، از گردونه خارج شوند. بنابراین برنامه پنج ساله مناسب تنظیم شده اما در اجرای آن جسارت لازم است.
