کشاورزی
خانه‌نشینی سیب‌زمینی اردبیل
نارضایتی شهروندان از افزایش قیمت سیب‌زمینی در بازار مهم‌ترین عامل ممنوعیت صادرات این محصول از استان است
پوپک قاسمی| اردبیل- خبرنگار:
این روزها در فصل بازار داغ سیب‌زمینی هستیم. این محصول که از اواخر مرداد در اردبیل برداشت آن آغاز شده تاکنون قیمت‌های متغیری را تجربه کرده است. هر ساله فصل برداشت برای سیبزمینیکاران با بیم و امیدهایی همراه است و امسال هم کشاورزان در حالی مشغول برداشت محصول خود هستند که در شرایط اقتصادی کنونی دغدغه فروش محصول را دارند. از سوی دیگر با افزایش قیمت این محصول در بازار استان، انتقاداتی از سوی مردم مطرح شد که با توجه به آن استاندار اردبیل از ممنوعیت صادرات و خروج این محصول از استان خبر داد؛ ممنوعیتی که موافقت‌ها و مخالفت‌های را در پی داشت. مخالفت‌ها در حالی مطرح می‌شود که اردبیل از داشتن سردخانه استاندارد با ظرفیت مناسب برای خرید تضمینی و دپوی این محصول و عرضه به‌موقع آن به بازار محروم است و ممنوعیت صادرات باعث خرابی و هدررفت این محصول خواهد شد.
بی‌ثباتی قیمت در بازار
یکی از سیبزمینیکاران در گفت‌وگو با همشهری اظهار می‌کند: امسال هر چند بازار فروش محصول نسبت به گذشته بهتر شده است، اما مشکلات اقتصادی موجود شامل سیبزمینیکاران هم می‌شود. این محصول باید به قیمتی فروخته شود که هزینه تمام‌شده سیب‌زمینی برگشت داشته باشد و برای سال بعد توان کشت داشته باشیم.
«حسین کارگر» می‌افزاید: در حال حاضر سیب‌زمینی را به قیمت کیلویی 1700 تومان از کشاورزان می‌خرند، اما در بازارهای داخل استان قیمتی بالای 3 هزار تومان و حتی 4 هزار تومان دارد.
این کشاورز تاکید می‌کند: قیمت همه محصولات کشاورزی و غیرکشاورزی بالا رفته است و ما سال‌ها آرزو داشتیم بتوانیم محصول خود را به قیمت مناسب صادر کنیم، اما به دلیل نبود انبار و برنامه‌ریزی برای صادرات، مقدار قابل توجهی دچار فساد می‌شد یا زیر قیمت تولید به فروش می‌رفت. امسال که بازار این محصول داغ شده است، هر روز شاهد یک تصمیم هستیم که باعث بی‌ثباتی قیمت می‌شود.
وی می‌افزاید: قیمت برنج تا 17 هزار تومان افزایش یافته است و کسی قیمت این محصول را کنترل نمی‌کند. اما زمان خرید و فروش سیب‌زمینی قیمت‌ها این محصول باید کنترل شود آن هم در شرایطی که کشاورزان می‌توانند با صادرات این محصول سود قابل قبولی نسبت به زحمت‌های کشیده خود و هزینه صرف‌شده کسب کنند و متضرر و ناامید از کشت و تولید نشوند.
کارگر به متغیر بودن قیمت اشاره می‌کند و می‌افزاید: در حال حاضرخرید سیب‌زمینی از کشاورزان حدود 1200 تا 1800 تومان انجام می‌شود و هر روز شاهد افت یا افزایش قیمت بوده‌ایم. بی‌ثباتی قیمت در بازار تاثیر گذاشته و موجب نگرانی و دلسردی کشاورزان شده است.
انتقاد از تصمیم منع صادرات سیب‌زمینی
برخی سیبزمینیکاران اردبیل هم در تماس با همشهری از تصمیم منع صادرات سیب‌زمینی انتقاد کردند و گفتند: لطفا از مسئولان بپرسید آیا کارخانه تبدیلی، سردخانه و انبار استاندارد سیب‌زمینی در استان وجود دارد که این حجم از سیب‌زمینی مصرف یا ذخیره شود؟ مگر بازار اردبیل چقدر کشش مصرف دارد که این همه محصول در استان خریداری و مصرف شود؟ آیا استان‌های دیگر هم این کار را انجام داده‌اند؟
آنها تاکید کردند: تولید سیب‌زمینی با تلاش شبانه‌روزی کشاورزان در اردبیل همراه است که زندگی خود را وقف تولید این محصول می‌کنند، اما با این شرایط مثل سال‌های گذشته سود مناسبی برای ما ندارد. در حال حاضر سیب‌زمینی را زیر قیمت می‌خرند و فردا پس‌فردا دوباره که به خیال مسئولان قیمت کنترل شد و کشاورز ضرر کرد، صادرات شروع می‌شود و حاصل دسترنج کشاورز به جیب دلالان می‌رود.
این کشاورزان با بیان این‌که ضررهای سال‌های اخیر باعث شده بدهی‌های کلانی روی دست کشاورزان باقی بماند، اظهار کردند: با حذف سیب‌زمینی اردبیل از بازار کشور، سایر استان‌ها که تولید‌کننده هستند محصولاتشان را به قیمت بالاتر می‌فروشند و این یعنی بی‌کلاه ماندن سر کشاورزان استان اردبیل و ضررهایی که سال به سال بیشتر می‌شود.
عوامل موثر در تغییر قیمت
یکی از عمده‌فروشان بازار میوه و سبزی می‌گوید: بازار سیب‌زمینی امسال مناسب بوده است و شاهد حضور دلالان و تاجران صادرات سیب‌زمینی در استان هستیم.
«عارف حضوری» می‌افزاید: در روزهای گذشته با خبر اعتصاب کامیون‌داران قیمت سیب‌زمینی در بازار داخل استان روند صعودی گرفت که با شروع به کار مجدد، دوباره شاهد افت قیمت بوده‌ایم. رونق صادرات سیب‌زمینی باعث افزایش قیمت این محصول شده است، اما در چند روز اخیر با اعلام شدن خبرهایی در مورد ممنوعیت صادرات این محصول دوباره شاهد افت قیمت سیب‌زمینی بوده‌ایم.
کنترل قیمت با ممنوعیت صادرات
خبر ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی از سوی استانداری اردبیل در روزهای گذشته اعلام شد. «اکبر بهنامجو» با تاکید بر ضرورت نظارت و کنترل دقیق دستگاه‌های مسئول اعلام کرد: افزایش قیمت سیب‌زمینی در حال حاضر سبب نارضایتی‌هایی در بین مردم شده است و برای کاهش قیمت این محصول جلوی خروج این محصول از منطقه گرفته می‌شود. در این زمینه هماهنگی‌های لازم انجام شده است که امیدواریم منجر به کاهش قیمت سیب‌زمینی در اردبیل شود.
البته با وجود اعلام این خبر با پیگیری خبرنگار همشهری «اشکان شکاری» دبیر اتاق بازرگانی استان اردبیل اعلام می‌کند که تاکنون ابلاغیه‌ای مبنی بر ممنوعیت صادرات این کالا به اتاق بازرگانی استان اعلام نشده است. البته مباحثی در این زمینه مطرح شده اما تاکنون اجرایی نشده است.
پیش‌بینی برداشت 700 هزار تن سیب‌زمینی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان این‌که برداشت سیب‌زمینی استان از شهریور آغاز شده و تاکنون بیش از نصف محصول برداشت شده است، اظهار کرد: در سال زراعی جاری20 هزار هکتار از اراضی استان زیر کشت سیب‌زمینی رفته است و پیش‌بینی می‌شود بیش از 700 هزار تن محصول برداشت شود.
«خلیل نیکشاد» با اشاره به این‌که بیشتر رقم محصول کشت‌شده سیب‌زمینی در استان نوع آگریا و جلی است، افزود: سرانه مصرف سیب‌زمینی در استان 45 الی 50 کیلو است، بنابراین 54 هزار تن نیاز استان به سیب‌زمینی است.
وی با اشاره به تلاش برای تغییر شیوه آبیاری سیب‌زمینی برای بالا بردن راندمان آبیاری تاکید کرد: بیش از 4 هزار هکتار از زمین‌های سیب‌زمینی به آبیاری نوین مجهز شده‌اند.
مخالفت با ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی
ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی برای کاهش قیمت مخالفانی در اردبیل داشته است. مخالفان معتقدند کنترل قیمت بازار بدون کنترل عرضه و تقاضا به صورت اساسی ممکن نیست. در حالی که استان اردبیل سردخانه و انبار استانداردی ندارد تا محصولات به صورت تضمینی خریداری شده و در زمان‌های لازم به بازار عرضه و متناسب با مازاد نیاز صادر شود. نمی‌توان با تصمیمات مقطعی قیمت را کنترل کرد چون سیبزمینیکاران متضرر می‌شوند. در شرایطی که قیمت همه کالاها اساسی و غیراساسی افزایش یافته است، ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی برای کنترل قیمت منطقی به نظر نمی‌رسد.
