داخلی
رئیس پلیس آگاهی تهران در گفت‌وگو با همشهری از وضعیت وقوع جرایم در تهران گفت
50 درصد سرقت‌های پایتخت، خرد است
محمد جعفری | روزنامه نگار
هفته ناجا، فرصت مناسبی برای نزدیکی بین پلیس و رسانه‌ها است. سردار علیرضا لطفی، رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ در آغاز هفته نیروی انتظامی با حضور در مؤسسه همشهری از بخش‌های مختلف آن بازدید کرد. وی همچنین در گفت‌وگویی اختصاصی به ارائه آماری درباره عملکرد پلیس آگاهی پایتخت پرداخت؛ آماری که نشان می‌دهد 50درصد از سرقت‌های رخ داده در تهران سرقت‌های خرد است. وی همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو به تلاش‌های پلیس آگاهی برای مقابله با آشفته بازار ارز و سکه اشاره کرد و توصیه‌هایی خواندنی برای شهروندان داشت.
یکی از مهم‌ترین وظایف پلیس پیشگیری از وقوع جرائم است. پلیس آگاهی تهران در این حوزه چه اقدامات عملی انجام داده است؟
در ابتدا هفته نیروی انتظامی را به همه زحمت کشان پرتلاش و ولایت مدار سبز پوش تبریک عرض می‌کنم. مهم‌ترین وظیفه پلیس آگاهی کشف جرم و مقابله با مجرمان و جرائم است که در این حوزه 3پایه اساسی وجود دارد؛ پلیس، دستگاه قضایی و آگاه‌سازی مردم که در این مورد رسانه نقش بسیار مهمی دارد. اگر روی مولفه پیشگیری سرمایه‌گذاری انجام دهیم قطعا در مقابله هم راحت‌تر می‌توانیم کار را دنبال کنیم. در این حوزه هم دستگاه قضایی وظیفه ذاتی دارد و یکی از مهم‌ترین وظایفش پیشگیری از جرم است و هم پلیس. در پلیس هم رده پیشگیری وجود دارد اما علاوه بر آن یکی از اساسی‌ترین مسائل آموزش مردم است. من تأکید می‌کنم که مردم عزیز اگر می‌خواهند اتفاقی در حوزه جرائم برای‌شان رخ ندهد باید به مسائل پیشگیرانه اهمیت بدهند. یقین دارم اگر مردم آموزش ببینند و آگاه باشند که چطور در مذان برخی جرائم قرار نگیرند، این جرائم به‌شدت آمارش پایین می‌آید. در این حوزه رسانه نقش خیلی مهمی دارد. حتی فضای مجازی. باید همه دست به‌دست یکدیگر بدهیم که این اتفاق در حوزه پیشگیری بیفتد.
سایر دستگاه‌ها چه نقشی در پیشگیری از وقوع جرائم مختلف می‌توانند داشته باشند؟
در حوزه پیشگیری بخش‌های مختلفی نقش آفرین هستند. مثلا بانک‌ها باید فعال وارد عمل شوند. بخشی از جرائم به این دلیل اتفاق می‌افتد که بانک‌ها در این حوزه حضور فعالی ندارند. با این حال قدم‌هایی برداشته شده است. مثل استفاده از دوربین در بانک‌ها که بسیار مفید است. یا اینکه بسیاری از جرائم ممکن است از طریق نفوذ در سیستم بانکی انجام شود که بانک‌ها باید در این حوزه وارد شوند و امنیت سیستم‌ها را بالا ببرند. یکی دیگر از سازمان‌هایی که می‌تواند در این حوزه وارد شود شهرداری است. مثلا در حوزه سرقت منازل وقتی بررسی کارشناسی انجام می‌دهیم به این جمع‌بندی می‌رسیم که در ساختمان‌ها ابتدایی‌ترین مسائل امنیتی لحاظ نشده است. متأسفانه مولفه‌های انتظامی و مرتبط با پیشگیری از جرم جایگاهی در احداث ساختمان‌ها ندارد. چرا نباید سازنده‌ها را مکلف کنیم که ساختمان‌هایی که می‌سازند دارای در و نرده‌های مناسب باشند؟ یا مثلا در ارتباط با سرقت خودرو یا لوازم خودرو به این جمع‌بندی می‌رسیم که بخش زیادی از این سرقت‌ها مربوط به‌خودروهایی است که در بیرون از منازل پارک می‌شود. شهرداری قطعا در این حوزه‌ها می‌تواند کارآمدتر عمل کند و از بسیاری سرقت‌ها پیشگیری شود. یا در بحث سرقت خودرو خودروسازان می‌توانند با ایمن‌تر کردن خودروها از وقوع سرقت خودرو جلوگیری کنند. ما با وجود رایزنی‌هایی که انجام شده هنوز نتوانسته‌ایم آنها را متقاعد کنیم که از امکاناتی مثل جی پی اس در خودروها استفاده کنند تا درصورت سرقت بشود خودرو را رهیابی کرد. هنوز
خودروسازان حاضر نیستند که این امکانات را روی خودروها نصب کنند. یا مثلا ضریب امنیت قطعاتی که سرقت می‌شود یا اینکه در خودروها به راحتی باز می‌شود. این ضریب امنیتی را نتوانسته‌اند بالا ببرند.
به وقوع جرائم خرد اشاره کردید. آمارهای موجود از رشد این جرائم حکایت می‌کند یا نشان‌دهنده کاهش آنها ست؟
بیش از 50درصد سرقت‌هایی که در تهران اتفاق می‌افتد سرقت‌های خرد است که عمده آنها سرقت لوازم خودرو است. وقتی بررسی می‌کنیم دلیل اصلی وقوع آن این است که پارکینگ به اندازه کفایت نداریم. خودروها استانداردهای لازم را ندارند و در بسیاری از آنها به راحتی باز می‌شود. یا لوازم خودرو مثل کامپیوتر در جایی است که در دسترس سارقان است. در مباحث مرتبط با خودرو رعایت نکات ایمنی و استفاده از انواع قفل و دزدگیر‌ها می‌تواند به کاهش وقوع سرقت‌ها کمک کند. یا اینکه می‌شود در خودروها از جی پی اس استفاده شود. مردم می‌توانند این کارها را انجام دهند و روند پیشگیری از وقوع جرم را تسریع کنند. هیچ بخشی مثل خود مردم نمی‌تواند پیشگیری انجام دهد. در حوزه سرقت منزل یک اتفاقی افتاده واینکه با توجه به فعل و انفعالاتی که در حوزه اقتصادی رخ داد مردم طلا، سکه و ارز در خانه‌های‌شان نگهداری می‌کنند و معمولا در محل مناسبی نیز نگهداری نمی‌شود. این اشیای با ارزش را معمولا یا در دراور اتاق خواب یا در گاوصندوق‌هایی که غیراستاندارد و قابل حمل‌ونقل هستند نگهداری می‌کنند. سابق وقتی دزدی وارد می‌شد باید همه جا را بهم می‌ریخت و جست‌وجو می‌کرد اما الان مردم با دست خودشان اوراق بهادار و سکه را در یک گاوصندوق‌هایی قرار می‌دهند که به راحتی توسط یک نفر قابل حمل است و استانداردهای لازم را ندارند. حتی اخیرا به سرقتی برخوردیم که وقتی سارقان گاوصندوقی را از خانه‌ای بیرون آورده بودند در حیاط به راحتی با دیلم در آن را باز کرده بودند. یعنی عملا قابلیت‌ها و استانداردهای لازم را ندارد. به مردم توصیه می‌کنم که ارز و سکه در منزل‌شان نگهداری نکنند.
با توجه به نکاتی که گفتید، آمار سرقت از منزل در پایتخت در چه شرایطی قرار دارد؟
سرقت منزل هرچند در شش‌ماه اول امسال نسبت به‌مدت مشابه سال قبل افزایشی نداشته اما از نظر میزان و ارزش سرقت شاهد تحول و رشد بودیم و مبالغی که سرقت شده افزایش پیدا کرده است. سرقت منزل برای مردم و پلیس یکی از نگران کننده‌ترین سرقت‌ها است. توصیه‌ام این است که شهروندان ملاحضات اولیه و پیشگیرانه را نسبت به منازل‌شان لحاظ کنند. به‌دلیل دسترسی آسان تری که نسبت به طبقات اول و آخر ساختمان‌ها وجود دارد سارقان معمولان از خانه‌هایی که در این طبقات قرار دارد بیشتر سرقت می‌کنند. آن هم با شیوه‌های پنجره روی و ورود از درها. لازم است که قفل و بست پنجره‌ها مناسب باشد. نرده کشی‌های لازم انجام شود. درباره درهای ورودی نیز توصیه‌ام استفاده از درهای ضد‌سرقت استاندارد است. اخیرا درهایی به‌اصطلاح ضد‌سرقت وارد شده که به اسم در ضد‌سرقت فروخته می‌شود که استاندارد نیست. به دری ضد‌سرقت گفته می‌شود که آهن کشی شده باشد. هم کلاف در و هم خود در که به‌راحتی قابل نفوذ نباشد.
سارقان برای دستبرد به منازل شهروندان از چه ترفندهایی استفاده می‌کنند؟
قبلا سرقت منازل نیمه شب اتفاق می‌افتاد اما حالا اینطور نیست و آمار نشان می‌دهد سرقت‌ها حدفاصل 7 تا 11شب اتفاق می‌افتد؛ یعنی ساعتی که مردم برای گشت و‌گذار از خانه‌شان بیرون می‌روند. جالب این است وقتی از سارقان سؤال می‌شود که به چه شکلی وارد خانه شدید یکی از متداول‌ترین شیوه‌ها از در پارکینگ‌هاست. وقتی ریموت در پارکینگ‌ها زده و خودرو خارج می‌شود صاحب خانه‌ها منتظر بسته شدن در نمی‌مانند و سارقان از همین فرصت برای ورود به ساختمان استفاده می‌کنند.
پایتخت از نظر وقوع جرائم خشن در چه وضعیتی قرار دارد؟
به‌عنوان خدمتگزار مردم در پلیس آگاهی تهران می‌توانم این نوید را بدهم که جرائم مهم و حاد کشف نشده در تهران نداریم یا اگر باشد بسیار اندک است. مثل سرقت مسلحانه، سرقت بانک و طلافروشی و.... این موارد در مولفه‌های امنیتی بسیار حائز اهمیت است. با قاطعیت عرض می‌کنم که خوشبختانه با زحمات و تلاش‌های شبانه روزی همکارانم در پلیس تهران بزرگ جرائمی از این دست مثل گروگانگیری و آدم ربایی نداریم.
در حوزه کلاهبرداری‌های مربوط به سکه چه دستاوردهایی داشتید؟
در حوزه سکه چند پرونده داریم که رسیدگی به آنها ادامه دارد و با همکاری اتحادیه طلا و جواهر و با همکاری دستگاه قضایی چند مورد را که از مردم کلاهبرداری کرده بودند شناسایی کردیم که آخرین مورد طلافروشی شادی در تهرانپارس بود که قریب به 4020نفر شاکی دارد. زمانی که این کلاهبرداری به پلیس گزارش شد متهم متواری شده بود. با آغاز تحقیقات همکارانم توانستند ظرف مدت 4، 5روز متهم را در شیراز رهگیری و دستگیر کنند. هم‌اکنون اموال متهم شناسایی شده و در حال تلاش هستیم تا با همکاری دستگاه قضایی تعیین تکلیف تا اموال مردم برگردانده شود.
نوسانات ارزی موجب بروز اختلال در بازار خودرو نیز شد. آیا در این حوزه نیز پرونده‌های شاخصی وجود دارد؟
اخیرا پرونده شرکت لیزینگ خودرویی داشتیم که مدیرعامل آن برای فروش خودروهای خارجی از مردم ثبت نام کرده اما در موعد تحویل خودرو متواری شده بود. خوشبختانه تعدادی از افراد تأثیر‌گذار در این کلاهبرداری را دستگیر کردیم. در این پرونده حدود 90میلیارد تومان کلاهبرداری شده است. امیدواریم با اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مردم جلوی وقوع چنین کلاهبرداری‌هایی گرفته شود.
بسیاری از جرایم توسط مجرمان سابقه‌دار صورت می‌گیرند. برای کنترل چنین افرادی چه برنامه‌هایی وجود دارد؟
خوشبختانه در این زمینه کارهای خوبی در حال انجام است. هفته گذشته جلسه خوبی را با دادستان محترم تهران داشتیم که در آنجا دادستان پیرامون کنترل مجرمین صحبت های خوبی داشتند. یکی از فرآیندهای پیشگیرانه کنترل مجرمین است. دستورالعملی از سوی رئیس محترم قوه قضائیه ابلاغ شده که اگر در مورد کنترل مجرمین وارد فاز جدیدی شویم قطعا توفیق هایی حاصل خواهد شد و می توانیم تاثیرگذاری لازم را داشته باشیم.
شرایط اقتصادی فعلی بر جرائم مالی چه تاثیری دارد؟
مشکلات اقتصادی که بیشتر می‌شود کلاهبرداری هم افزایش می‌یابد. بیش از 70درصد پرونده‌های کلاهبرداری روی یک نوع جرم است و آن هم کشاندن مردم پای دستگاه‌های خودپرداز است. بخشی از این موارد هم به‌دلیل برنامه‌های رادیو وتلویزیونی است که در آن مسابقه‌هایی وجود دارد که به مردم می‌گویند شما برنده شده‌اید. کلاهبرداران هم با استفاده از این برنامه‌ها با مردم تماس می‌گیرند و مدعی می‌شوند که شما برنده شده‌اید و با چرب زبانی مردم را می‌کشند پای خودپرداز و حساب‌شان را خالی می‌کنند. هم‌اکنون 70درصد کلاهبرداری‌ها به این شکل است. مثلا در پرونده‌ای فردی صدای یکی از برنامه‌های تلویزیونی را ضبط کرده بود و با استفاده از صدای ضبط شده با مردم تماس می‌گرفت و وانمود می‌کرد از همان برنامه تماس گرفته و فردی که پشت خط است برنده شده است. در همان حال صدای ضبط شده از تشویق تماشاگران در استودیو را پخش می‌کرد و با این ترفند شهروندان را فریب می‌داد و آنها را پای دستگاه خودپرداز می‌کشاند و از آنها کلاهبرداری می‌کرد. اگر این برنامه‌ها یک زمان کوتاهی را برای آگاهی مردم اختصاص دهند حتما از این کلاهبرداری‌ها کاسته می‌شود.
این کلاهبرداری‌ها دو نکته کلیدی دارد. اولی اینکه برای واریز پول به‌حساب مردم اصلا نیازی نیست که آنها پای دستگاه خودپرداز بروند. نکته دیگر اینکه آنها اطلاعاتی که برای واریز پول به‌حساب نیاز است فقط شماره کارت است و لازم نیست شماره دیگری را به فردی که می‌خواهد به حساب‌تان پول واریز کند بدهید. با وجود همه این هشدارها باز هم مردم فریب می‌خورند و موجودی حساب بانکی‌شان را با دستان خودشان به‌حساب کلاهبرداران واریز می‌کنند و جالب اینکه مواردی داشتیم که یک فرد چند مرتبه در این دام‌ها افتاده است. مالباختگان حتی از کارمندان دولت و آگاه هستنداما این روند به همین شکل ادامه دارد. در این مورد جلسه‌ای با بانک‌ها داشتیم که فرایندی فراهم شود و به مردم کمک کند که به آنها درباره کلاهبرداری هشدار داده شود. ناگفته نماند که این کلاهبرداری‌ها در فضای مجازی هم زیاد اتفاق می‌افتد که در حوزه پلیس فتا است. به‌نظر می‌رسد بانک‌ها باید احساس مسئولیت کنند و موظف هستند امنیت مراودات مالی مردم را هم فراهم کنند.
نقش پلیس آگاهی در کنترل بازار ارز
رئیس پلیس آگاهی تهران:بخش قابل‌توجهی از پرونده‌ها در حوزه مبارزه با مفاسد اقتصادی از سوی دستگاه قضایی به پلیس آگاهی تهران ارجاع شد که تعدادی از آنها به سرانجام و به دادسرا یا دادگاه رسیده است. بخش دیگری هم هنوز در اختیار ماست که به‌دلیل پیچیدگی‌های خاصی که دارد بررسی‌ها در این‌باره ادامه دارد. بنابر تدبیر فرماندهی انتظامی تهران تیم‌های کارشناسی را که تبحر خاصی داشتند تشکیل دادیم و بخش زیادی از پرونده‌ها توسط پلیس آگاهی دنبال می‌شود و ما جلسات مستمری را با دادستان محترم تهران برگزار می‌کنیم و به لطف خدا وضعیت خوبی داریم. البته قرار بر این است که گزارش این پرونده‌ها توسط دادستانی ارائه شود اما عدد و رقم‌ها در حوزه دستگیری و احضار و برخورد قابل توجه است. خوشبختانه خروجی این پرونده‌ها و احکام مقتدرانه‌ای که صادر شده نشان می‌دهد پلیس خروجی خوبی داشته است. تلاش‌های انجام شده می‌تواند در کنترل بازار ارز مؤثر باشد. علاوه بر آن مردم هم نسبت به این فرایند اعلام رضایت می‌کنند. مردم توقع دارند با مفسدان اقتصادی برخوردهای محکمی انجام شود و از این فضا ابراز رضایت‌مندی می‌کنند. همکاری مناسبی با قوه مجریه و بانک مرکزی داریم. اقدامات پلیس با هماهنگی قوه مجریه و قضاییه انجام می‌شود و تعامل خوبی با این قوا وجود دارد. در این شرایط اشراف خوبی نسبت به بازار داریم. اگر به این جمع بندی برسیم که باز هم نیاز به حضور در این حوزه و برخورد با اخلالگران وجود دارد وارد خواهیم شد.
در همینه زمینه :
