تصور بسیاری از مردم با شنیدن واژه «عالی‌قاپو» عمارت عالی‌قاپو در میدان نقش‌جهان اصفهان است. اما جالب است بدانید که تهران هم عمارت عالی‌قاپو دارد. می‌پرسید چطور؟ در ایران 4 بنا به نام عالی‌قاپو در 4شهر بزرگ که زمانی عنوان پایتختی را یدک می‌کشیدند وجود داشت. عالی‌قاپوی قزوین، عالی‌قاپوی اصفهان، عالی‌قاپوی تبریز و عالی‌قاپوی تهران.
نام عالی‌قاپو به معنای عالی و بلند از اصطلاحات ترکی است که زمان صفویه در ایران باب شد. عالی‌قاپو تهران در واقع یک سردر بود. با توجه به اینکه پیش از دوره صفویه برای دروازه شهرها و در بزرگ کاخ‌ها از واژه «در» استفاده می‌کردند در واقع عالی‌قاپو به معنای در بزرگ بود.
در محلی که فعلاً در ورودی حیاط تخت مرمر در ضلع شمال میدان تخت مرمر قرار دارد قدیم‌ها سردر زیبا و باشکوهی بود که رو به میدان قدیم نقاره‌خانه میدان ارک فعلی داشت. این در، مقرنس‌کاری‌ها و گچبری‌های عالی داشت و از سمت حیاط تخت مرمری بود که در آن صحنه نبرد رستم و دیو روی کاشی بالای دیوار آن نقاشی شده بود. علاوه بر این در زیبا، هشتی مجلل و اتاق‌های دربان زیبایی هم داشت. این سردر مثل بیشتر بناهای تاریخی ارزشمند در دوره ناصرالدین‌شاه به نام عالی‌قاپو ساخته شد. اما در سال 1309 در دوره حکومت پهلوی اول آن را خراب کردند و با چند‌‌متر اختلاف از این بنا تخت مرمر را ساختند. امروز تنها اثری که از بنای عالی‌قاپوی تهران به یادگار مانده، کاشی‌های صحنه جنگ دیو و رستم است.
سه شنبه 27 شهریور 1397
کد مطلب :
31107
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved