شبکه فیبر نوری وزارت نیرو برای جهش سرعت اینترنت

اینترنت ثابت ایران که جزو بی‌کیفیت‌ترین و کندترین ارتباطات اینترنتی جهان است، قرار است متحول شود. سیم‌های مسی تلفن که از طرف بسیاری از کارشناسان به‌عنوان متهم ردیف اول این کندی شناخته می‌شود. بنا به طرح «برنامه اقدام مشترک» 2 وزارتخانه ارتباطات و نیرو که روز گذشته رونمایی شد قرار است همکاری جدیدی صورت بگیرد تا فناوری فیبر‌نوری جای سیم‌های مسی قدیمی را بگیرد که باعث رشد قابل‌توجه سرعت اینترنت خواهد شد. تا پیش از این سند، روش سابق شرکت توزیع برق اینگونه بود که به‌صورت جداگانه برای استفاده از ظرفیت‌های شبکه فیبرنوری خود با اپراتورهای شبکه تفاهمنامه امضا می‌کرد، اما حالا در یک چارچوب کلی وزارت نیرو با وزارت ارتباطات یک قرارداد یکپارچه و مشخص برای استفاده تمام اپراتورهای ارتباطی دارای مجوز از وزارت ارتباطات فراهم شده تا هر اپراتور به‌صورت جداگانه اقدام به چانه‌زنی برای دریافت خدمات نکند.
به گزارش همشهری، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات در این رابطه روز گذشته گفت: «در تمام دنیا در فاز اول اجرای این طرح، به جای کندن زمین از ظرفیت‌های شبکه هوایی فیبرنوری استفاده می‌کنند. به همین دلیل در بخش دوم سند مشترک توسعه کاربردهای فناوری نوین در صنعت نیرو، طرح‌هایی برای استفاده از ظرفیت‌های شبکه فیبرنوری وزارت نیرو درنظر گرفته‌ایم.» 


وزارت نیرو ۷۰۰هزار کیلومتر فیبر نوری برای شبکه‌ توسعه نیروی برق سراسر کشور دارد که می‌توان از این ظرفیت برای توسعه ارتباطات استفاده کرد. به گفته وزیر ارتباطات، ۴۰۰هزار کیلومتر از این شبکه فیبرنوری در ۸شهر اول هدف وزارت ارتباطات قرار دارد و برای توسعه شبکه دسترسی فیبر نوری (FTTX) از آن استفاده خواهد شد. FTTX به‌طور کلی به فناوری استفاده از فیبرنوری در زیرساخت‌های مختلف ازجمله رساندن آن به منازل (FTTH) اطلاق می‌شود.
طرحی که وزیر از آن سخن به میان آورده، درصورت عملی شدن می‌تواند وضعیت ایران را از نظر ارتباطات اینترنت ثابت بهبود بخشیده و در عین حال، تعامل داخلی سازمان‌های بزرگ داخلی بهبود جدی پیدا خواهد کرد.

انقلاب در اینترنت ثابت ایران

هر چند ایران طی چهار، پنج سال گذشته در سرعت اینترنت موبایل جهش چشمگیری داشته اما در اینترنت ثابت اوضاع سرعت اینترنت مناسب نیست. براساس گزارش سایت Speedtest که یکی از معروف‌ترین موارد سنجش سرعت اینترنت جهان به‌حساب می‌آید ایران در اینترنت موبایل با میانگین سرعت 18.75مگابیت بر ثانیه جایگاه 67 جهان را در اختیار دارد و توانسته نسبت به سال قبل 3پله هم صعود کند. در اینترنت ثابت اما کشورمان حتی با یک پله سقوط نسبت به سال گذشته میلادی جایگاه 108 را میان کشورهای جهان با سرعت میانگین 9.59مگابیت بر ثانیه دارد که اصلا سرعت مناسبی در جهان به‌حساب نمی‌آید.
 این مسئله به‌خاطر یک مسئله ساده است: توان سیم‌های مسی در رد و بدل کردن داده محدود است و سرعت از حد مشخصی فراتر نخواهد رفت. در چنین فضایی، هرچند ISPها ادعا می‌کنند، اینترنت با سرعت‌های تا ۱۶مگابیت بر ثانیه ارائه می‌کنند اما در نهایت، اینترنتی که به‌دست اکثر مشترکان از طریق خطوط تلفن می‌رسد بیشتر از ۴ مگابیت بر ثانیه سرعت ندارد.

قراردادهای شفاف برای توسعه اینترنت

الکترونیکی شدن فضای تعاملی باعث شفافیت فضای ارتباط بین وزارتخانه‌ها و تسهیل اجرای برنامه‌های دولتی خواهد شد. ضمن اینکه بخش‌های خصوصی و اپراتورهای توانمند دیگر که در زمینه‌هایی مثل توزیع برق، اینترنت، خدمات زیرساختی و... فعالیت می‌کنند نیز می‌توانند در پروژه‌ها و برنامه‌های مختلف وارد شوند. در یک کلام، فضا شفاف‌تر شده و قراردادها واضح‌ می‌شوند. اینطور که وزیر ارتباطات بازگو کرد: «تا پیش از این سند، روش سابق شرکت توزیع برق اینگونه بود که به‌صورت جداگانه برای استفاده از ظرفیت‌های شبکه فیبرنوری خود با اپراتورهای شبکه تفاهمنامه امضا می‌کرد، اما حالا در یک چارچوب کلی وزارت نیرو با وزارت ارتباطات یک قرارداد یکپارچه و مشخص برای استفاده تمام اپراتورهای ارتباطی دارای مجوز از وزارت ارتباطات فراهم شده تا هر اپراتور به‌صورت جداگانه اقدام به چانه‌زنی برای دریافت خدمات نکند. وظایف وزارت نیرو و ارتباطات در این زمینه به‌صورت شفاف مشخص است و بر این اساس تمامی شرکت‌های فعال در شبکه ارتباطی (دارای مجوز) می‌توانند برای توسعه شبکه فیبرنوری خود درون شهرها از ظرفیت‌های وزارت نیرو استفاده کنند البته در این خصوص در تلاش هستیم تا از ظرفیت‌های بین شهری - درون استانی وزارت نیرو هم بهره‌برداری کنیم.» جهرمی همچنین در ادامه یکی از سخت‌ترین مراحل هوشمندسازی صنعت نیرو و استفاده از فناوری‌های نوین در این صنعت را نبود مدل اقتصادی مشخص اعلام کرد و گفت‌: «اصلی‌ترین چالش در زمینه ورود فناوری‌های نوین به صنعت نیرو این است که از چه مدل اقتصادی بهره برده شود که اهداف لازم این طرح که رشد اقتصادی و افزایش بهره‌وری است اتفاق بیفتد. سال‌هاست تصمیم به هوشمند‌سازی‌ کنتورهای برق گرفته شده اما مشخص نیست که چه‌کسی باید هزینه تعویض این کنتور را بدهد مردم هم نباید هزینه این هوشمندسازی را بدهند. بنابراین باید اعتبارات لازم برای توسعه در این بخش استخراج شود تا کار براساس برنامه پیش رود.»