پرواز یک رؤیا
درباره شغلی که زمانی رؤیای پسربچهها بود
مریم سمائی
شغل خلبانی از آن دست شغلهایی است که میگویند، هم کلاس دارد و هم درآمد بالا. جایگاه اجتماعی خوب در سطح جهان هم از دیگر مواردی است که این شغل به همراه میآورد و آن را از سایر مشاغل متمایز میکند. هوشنگ شهبازی، همان خلبانی که در سانحه هوایی سال 90 در پرواز شماره ۷۴۳ مسکو - تهران، هواپیمای بوئینگ ۷۲۷ را بدون چرخ دماغه، در فرودگاه مهرآباد به سلامت بر زمین نشاند و به یک قهرمان تبدیل شد، درباره این شغل و جایگاهش میگوید: متأسفانه در سالهای اخیر بهدلیل شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که وجود دارد جایگاه خلبان گم شده است. بسیاری از مردم معتقدند که شغل خلبانی شغلی پردرآمد با جایگاه اجتماعی بالاست اما این مسئله مربوط به سالیان گذشته است. هماکنون بهدلیل نگاه مسئولان و شرایط خاص کشور، صنعت هوانوردی و بهتبع آن شغل خلبانی موردتوجه نیست و هیچ حمایتی از آن نمیشود.
متأسفانه الان جایگاه خلبان به پایینترین سطح موجود رسیده و همین امر موجب شده که بسیاری از خلبانان از ایران بروند و در کشورهای همسایه، ازجمله امارات، قطر، کویت و حتی اروپا فعالیت کنند. این کشورها قدر خلبانان ایرانی را میدانند و از دانش آنها بهره میبرند. طبق آماری که وجود دارد در 50سال گذشته، بهترین خلبانان، خلبانان ایرانی و آمریکایی بودهاند که به عقیده شهبازی حتی خلبانان ایرانی از آمریکاییها هم کیفیت بالاتری دارند. او میگوید: یک جراح اگر در اتاق عمل اشتباه کند یک بیمار را به کشتن میدهد اما یک خلبان اگر اشتباه کند جان 500نفر به خطر میافتد؛ ضمن اینکه سرمایهای در حدود 300تا 400میلیون دلار از بین میرود. خلبان تا آخرین لحظهای که پرواز میکند باید روزی4-3ساعت مطالعه کند و خودش را به دانش روز برساند.
ارتباطات ما با دنیا از طریق هواپیما شکل میگیرد و این خلبان است که هواپیما را هدایت میکند. متأسفانه در سالهای اخیر خلبانان ما با مشکلات عدیدهای دست به گریبان هستند. نبود هواپیما و بهتبع آن پرواز، حقوق خلبانان را پایین آورده است. آنها در تمامی امور زندگی دچار مشکل شدهاند؛ از حقوق و یوینفرم گرفته تا مزایا و بیمه و... . شهبازی میگوید: یک خلبان اگر پروازی داشته باشد بین 8تا 10میلیون تومان حقوق میگیرد اما الان که هواپیما نیست و قیمت بلیت گران شده و تعداد پروازها کم است آنها خیلی کمتر از این مبلغ دریافت میکنند و این واقعا بیانصافی است. ایران به 600هواپیما نیاز دارد اما این نیاز تأمین نشده، بنابراین من بهشخصه به خلبانانی که حاضر میشوند در خارج از کشور فعالیت کنند حق میدهم و آنها را سرزنش نمیکنم.
الان شرایط بهگونهای شده که یک خلبان در حدود 3تا 4میلیون تومان درآمد دارد و این درحالی است که او سالها تلاش و هزینه کرده تا خلبان شود. هماکنون افراد، بین 200تا 300میلیون تومان هزینه میکنند تا طی5-4 سال آموزش، کمکخلبان شوند. یک کمکخلبان هم بین 5تا 10سال باید در کنار خلبان کار کند و تحت آموزش باشد تا خلبان شود؛ بنابراین راه بسیار سخت است. او به پیشنهاد 17هزار دلاریاش اشاره میکند و میگوید: از کشورهای دیگر به من پیشنهاد حقوق 17هزار دلاری دادهاند اما من کشورم را دوست دارم و ترجیح دادهام بهخاطر مردمام در همین جا بمانم و به آنها خدمت کنم. بنده اطلاع دارم که بسیاری از خلبانانی که از ایران میروند و در کشورهای دیگر فعالیت میکنند بین 15تا 20هزار دلار حقوق میگیرند.